In de serie ‘Levenslang met dwang?’ volgt Jan Kooijman zeven mensen die lijden aan een dwangstoornis. En die zijn er in alle soorten en maten, blijkt wel: van tel-dwang en poetsdwang tot controledwang.
Demi heeft een dwangstoornis: 'Ik durfde de deur niet meer uit'
Aan tafel bij Op1 vertellen Niels en Demi over hun leven met dwang.
Dwangstoornis: ‘Verzinnen van smoesjes’
Ongeveer 200 duizend Nederlanders hebben ernstige dwang- of angststoornissen. Om controle te houden, voeren zij dwangmatig rituelen uit. Niels vertelt aan tafel bij Op1 over zijn tel- en controledwang: “Voor ik het huis verlaat of naar bed ga, loop ik eerst bepaalde routes.”
Om dit te laten slagen slaat hij bijvoorbeeld traptreden of stoeptegels over om te komen tot een route met een mooi rond getal. Niels: “Als dat niet lukt raak ik in paniek en heb ik stress. Dan is mijn hele dag verpest.”
Een normaal gesprek met zijn vriendin is bijna niet mogelijk, omdat hij constant bezig is met tellen. Vier weken geleden vertelde hij zijn vriendin pas over zijn dwangstoornis en over zijn deelname aan het programma. Voor haar vielen heel veel zaken toen pas op hun plek. Niels: “Je wordt steeds beter in het verzinnen van smoesjes. Ik wilde het niet vertellen uit schaamte.”
Lees ook
Ellens zoon heeft een dwangstoornis en smetvrees: ‘Een glas met water vullen is lastig’
Een ziekte
Demi heeft rituelen en dwanggedachten rondom de dood. Zij legt zichzelf op om bepaalde gedachten uit te voeren, omdat ze bang is dat haar dierbaren iets overkomt als ze dit niet doet. Demi: “Ik geloof dat het een ziekte is. Op jonge leeftijd had ik er al last van, maar toen was nog niet gelijk duidelijk dat het een dwangneurose was. ”
Ze is zelf ook bang om dood te gaan. Als ze een bijvoorbeeld een AED-apparaat (dat met een elektrische schok het hartritme kan herstellen bij een hartstilstand) of kerk ziet, dan raakt ze in paniek. Ze kan bijna de deur niet meer uit. “Ik heb momenten gehad dat ik dagen binnen zat.”
Maar ook binnen voelt Demi zich niet veilig en durft ze de kraan en koelkast niet meer te gebruiken. “Ik weet donders goed dat wat ik doe niet nodig is, maar met een dwangstoornis denk je niet rationeel.”
Benieuwd naar het hele gesprek met Demi? De aflevering van Op1 kijk je hier terug. Demi komt rond minuut 30.00 aan het woord. De serie ‘Levenslang met dwang?’ begint dinsdag 6 april om 20.25 uur op NPO3.