De koopkracht daalt en dat kan oplopen tot wel 3,4 procent, meldt het Centraal Plan Bureau. De inflatie stijgt met 5 procent. Percentages, maar eigenlijk wil je gewoon weten hoeveel euro’s je dat gaat kosten? Oftewel wat doet dit met je portemonnee?
Een toelichting van het Centraal Plan Bureau (CPB) zelf op de publicatie van de cijfers maakt ons een klein beetje wijzer.
Door de oorlog in Oekraïne stijgen de energieprijzen flink. En dat komt bovenop een toch al forse inflatie in de nasleep van de coronapandemie. Volgens het CPB kan de koopkracht daardoor 0,6 procent dalen, maar het kan ook tot maar liefst 3,4 procent zakken. Het is vooral de onzekerheid in de markt en de situatie in de rest van de wereld die ons geen eenduidig antwoord kunnen geven op hoe de prijzen zich verder gaan ontwikkelen.
Wat we wel weten is dat alles duurder wordt. Benzine en diesel aan de pomp, ook de energieprijzen en de producten in de supermarkten nemen een flinke hap uit onze portemonnee. Hoeveel het per huishouden scheelt, is niet voor iedereen hetzelfde blijkt uit de publicatie van het planbureau. Woon je in een goed geïsoleerd huis, ga je elke dag met de auto naar je werk, geef je toevallig veel geld uit aan producten die in prijs sterk gestegen zijn, dan kost het jou meer dan iemand die bijvoorbeeld elke dag met de trein naar zijn werk gaat.
De inflatie komt vooral door de hogere energieprijzen. Die stijging kan wel oplopen tot acht procent van het besteedbaar inkomen. Omgerekend betekent dit dat een huishouden (met een minimum besteedbaar inkomen van 1400 euro per maand) zo’n 112 euro per maand minder te besteden heeft. Dat is niet mis.
Ook eten kopen wordt steeds duurder doordat de productie van eten veel energie kost. Gemiddeld gezien zijn het vooral de lage inkomens die last krijgen van de verminderde koopkracht. Maar tegelijkertijd zijn de verschillen enorm groot tussen de verschillende huishoudens en ligt het eraan waar je inkomen naartoe gaat.
Oftewel een eenduidig antwoord hoeveel jij per maand kwijt bent, is lastig te geven. Voor de een zal het effect op de portemonnee niet zo groot zijn, omdat je bijvoorbeeld geen kinderen hebt, in een goed geïsoleerd huis woont en geen auto rijdt. Terwijl de ander wel al die uitgaven heeft en tot meer dan 100 euro per maand, zoals eerder genoemd, in rook ziet opgaan.
Uiteindelijk zal iedereen de effecten van de oorlog in Oekraïne en de nasleep van corona merken, vertelt CPB-Directeur Pieter Hasekamp: “We gaan ervan uit dat iedereen de hogere energierekening vroeger of later in zijn of haar portemonnee zal voelen. Maar of het een tik of een dreun is, hangt af van het aandeel van de energiekosten in het besteedbaar inkomen. Ik maak me wel echt zorgen over mensen met lagere inkomens, zeker als die in een slecht geïsoleerd huis wonen. Dat soort effecten is niet zichtbaar in de standaard koopkrachtplaatjes.”
Hoe de toekomst eruit ziet is nog onzeker, blijkt uit de enorm uiteenlopende scenario’s voor de koopkracht van het CPB. De publicatie van het CPB gaat uit van de situatie van twee weken geleden. Alleen de eerste dag van de oorlog is daarin meegenomen en sindsdien is de situatie alleen maar verslechterd. Het is moeilijk te voorspellen hoe de oorlog verder gaat en ook hoe de energieprijzen zich zullen ontwikkelen .Als de gaskraan vanuit Rusland bijvoorbeeld dicht gaat dan heeft dat ook weer gevolgen voor Nederland.
'Koopkracht 2,5 procent omlaag, kan meer dan 3 procent afnemen'
