Vanochtend las ik het nieuws dat het aantal mensen dat belt naar 113 Zelfmoordpreventie de afgelopen drie jaar verdriedubbeld is.

In Nederland maken ieder jaar 1800 mensen een einde aan hun leven. Het zijn schrikbarende cijfers, waarvan ik me meteen afvraag: hoe is dat mogelijk? Tegelijkertijd verbaast het me helemaal niets: als psychiatrisch patiënt heb ik aan den lijve ondervonden hoe de geestelijke gezondheidszorg in Nederland tot op het bot is uitgekleed.

Lees ook
‘Drukker dan ooit bij Stichting 113 Zelfmoordpreventie’ 

Nadat ik werd opgenomen met een ernstige depressie heb ik in totaal drie jaar op verschillende wachtlijsten gestaan om therapie te kunnen krijgen. Het was steeds hetzelfde liedje: eerst maandenlang wachten op een intakegesprek, na de intake weer weken wachten op de ‘uitslag’, en daarna kreeg ik dan te horen dat mijn diagnose niet precies bij de betreffende afdeling paste en dat ik werd doorverwezen. Vervolgens begon het liedje weer opnieuw. Het heeft mij en mijn naasten tot wanhoop gedreven.

Wanneer het een periode goed met me gaat – wat gelukkig vaak gebeurt – word ik automatisch uitgeschreven bij mijn behandelaar. Ik ben immers ‘genezen’. Alleen: je geneest niet van een depressiestoornis. Elke paar jaar komt ‘ie terug. Elke keer kan ik weer achteraan aansluiten op een wachtlijst, zodat mijn depressie lekker de tijd krijgt om te woekeren en schade aan te richten, en waardoor er een lang therapietraject nodig is om de boel weer op te lappen. Als ik nou met iemand zou kunnen praten op het moment dat ik voel dat het misgaat, dan zou die hele depressie misschien wel vermeden kunnen worden. De wachtlijsten kosten de maatschappij niet alleen veel leed, maar ook handenvol geld.

Lees ook
Aafke over een bestaan als workaholic: ‘Wat doen we onszelf aan?’

Ondertussen zijn de crisisdiensten overbelast door alle noodgevallen die ze moeten opvangen. Dat merk ik ook. Omdat ik geen behandelend therapeut had (wachtlijst, joehoe) belde ik eind vorig jaar een aantal keer wanhopig met de crisisdienst. De eerste keer werd ik vriendelijk te woord gestaan. De tweede keer wilde de telefoniste me niet helpen. “Ik zie dat je vorige maand ook gebeld hebt, toen heb je jezelf ook niks aangedaan, dus het zal allemaal wel meevallen. Bel je huisarts maar.” Ik begrijp dat de werkdruk aan hun kant niet te harden is, maar als wanhopige patiënt voelde ik me vernederd en eenzaam.

Vorige week presenteerde journaliste Charlotte Bouwman de petitie Lijm de zorg. Ze is al jaren suïcidaal, is geparkeerd op een wachtlijst, en protesteert nu voor het ministerie van Volksgezondheid totdat ze hulp krijgt. Gelukkig is haar verhaal door de media opgepikt, maar de petitie zou door nog veel meer mensen getekend mogen worden. Het is een schande dat we als rijk land zieke mensen in de kou laten verrekken.