De Oekraïense Valeria hoort elke dag twintig keer het luchtalarm afgaan. Momenteel filmt en fotografeert ze wat er in haar stad gebeurt. Aan LINDA.nl vertelt ze hoe haar leven in de schuilkelder eruitziet.
Met een half miljoen volgers op TikTok volgen mensen van over de hele wereld haar leven.
Valeria Shashenok (20) komt uit Kyiv, maar vluchtte een dag voordat de oorlog uitbrak naar de noordelijke stad Chernihiv. Daar zit ze momenteel met haar ouders en haar hond in een schuilkelder. Haar familie wacht op een rustiger moment om daarna te vluchten naar Italië.
Hoe een ‘normale’ dag in het leven van Valeria eruitziet? “Ik word wakker in de schuilkelder en bekijk gelijk het nieuws en mijn socialmediakanalen. Na het ontbijt zoek ik contact met vrienden en probeer ik naar buiten te gaan.”
Valeria kan overdag een luchtje scheppen tot ze weer een luchtalarm hoort. Het eten in de stad is schaars en op dit moment heeft ze nauwelijks drinkwater. “Het water waarmee we douchen vangen we op en koken we weer. Zo zorgen we ervoor dat we toch altijd wat water hebben.”
Voordat ze boodschappen kan doen, moet ze door een strenge check. “Oekraïense soldaten kijken altijd naar onze papieren, pas dan heb je toegang tot het eten. Maar het is niet alsof er daarna veel over is.” Toch probeert Valeria er niet over na te denken dat ze misschien niet meer terugkomt. “Ik ben bang, maar daar ga ik niet aan denken. Dan word ik gek.”
Valeria vindt de situatie in Oekraïne onwerkelijk. “Een oorlog in de 21e eeuw? In mijn land Oekraïne? Wie had dat nou gedacht.” Ze slaapt ’s nachts in de schuilkelder, maar is vandaag naar haar appartement verderop in de stad gegaan.
In het appartement heeft ze wel internet, in de schuilkelder niet. “Gisteren stopte het internet hier in de stad ermee. Ik kon helemaal niks. Vandaag hebben we dat gelukkig wel weer in dit appartement. Als het alarm afgaat, gaan we hier zo snel mogelijk weg en weer naar de schuilkelder.”
Valeria is verbaasd over de Russische soldaten. “Het zijn een soort robots. Ze lijken niks te snappen. Een vriendin van mij vertelde mij dat ze met hen had gepraat. Ik was erg verbaasd, want hoe kan je met hen op een normale manier een gesprek voeren? Ze vroegen aan haar wat voor taal wij spraken. Alsof ze geen idee hebben waar ze op dit moment mee bezig zijn.” Valeria voelt niks anders dan haat voor de Russische regering. “Mijn leven is op dit moment helemaal niks meer waard.”
Ze heeft met haar vrienden dagelijks contact. Een vriend vertelde haar over de Russische invallen in huizen in de stad. Dat gaat volgens Valeria erg hardhandig. “Ze kloppen aan en vertellen dat ze willen douchen of iets in je huis willen gebruiken. Als je ‘nee’ zegt word je doodgeschoten. Die vriend en zijn familie wilden op dat moment vluchten uit hun huis, maar dat mocht niet van de Russen. De keer daarna lieten ze ze gaan, maar ze durfden niet meer terug.”
Voor Valeria komt de oorlog erg dichtbij. “Gisteren is het huis van mijn oom gebombardeerd. Dat is de plek waar ik een groot deel van mijn jeugd heb doorgebracht. Dat vond ik echt heel erg om te zien.”
Met een groot bereik van ongeveer een half miljoen volgers op TikTok beseft Valeria dat ze extra risico loopt om te worden gedood door Russische soldaten. “Ik bedenk mij soms dat zij mijn filmpjes misschien ook zien. Dat is eng, want dadelijk herkennen ze mij en willen ze mij daarom graag doden. Ik wil niet vermoord worden door domme Russische soldaten.”
Valeria zorgt er daarom voor dat niemand weet waar ze echt is. “Ik vind mijn leven gewoon te mooi om nu al dood te gaan. Toch voelt het voor mij als plicht de wereld te laten zien wat er hier nu gebeurt.”
Benieuwd naar de filmpjes van Valeria? Bekijk ze hier.
Liveblog Oekraïne | Zelensky zegt dat Oekraïne omslagpunt in oorlog heeft bereikt
