Een verontrustend rapport van WWF stelt dat maar liefst 87 procent van de Middellandse Zee is vervuild met microplastics en andere verontreinigende stoffen, zoals giftige metalen en industriële chemicaliën.
Miljoenen toeristen vertrekken naar bestemmingen rondom deze zee voor een vakantie, maar is een duik nemen nog wel veilig? En wat kunnen we doen aan deze vervuiling?
In de vakantieperiode trekt menig Nederlander naar de Middellandse Zee om te genieten van een zonovergoten verblijf. Deze gigantische zee, die zich uitstrekt van de Atlantische Oceaan tot Afrika, Europa en Azië trekt jaarlijks 270 miljoen toeristen. En laten we niet vergeten dat er in dit gebied ook nog eens 150 miljoen mensen wonen.
“Plastic in de oceanen neemt sowieso toe. Doordat de Middellandse zee grotendeels is omsloten door land is er weinig doorstroming. Al het plastic dat in de zee komt, hoopt zich op. Het is daarom een van de meest vervuilde zeeën in de wereld, dus een groot milieuprobleem”, aldus Merijn Hougee van WNF.
Lege flesjes op de grond gooien en troep op het strand laten liggen: je weet dat het not done is. Dit is natuurlijk één van de oorzaken, maar er is meer. Vanaf zee belanden er plastic visnetten in het water en is er scheepvaart die – tegen de regels in – toch vuil in de zee loost. Ook is er in de dichtbevolkte kustgebieden gebrekkig afvalmanagement en zorgt het toerisme voor een toename van 40 procent afval in het piekseizoen. Daarnaast nemen rivieren flink wat rommel mee, wat uiteindelijk in de zee terechtkomt.
Wat je misschien niet wist, is dat ook cosmetica van invloed is. “Ook zit er plastic in cosmeticaproducten, bijvoorbeeld in make-up. Was je dat eraf, dan gaat het door de spoelbak en komt het in het riool. Wanneer rioolslib vervolgens wordt uitgereden over het land, belandt het uiteindelijk via het water weer in de zee.”
Maar is zwemmen in dit water dan echt gevaarlijk? Volgens Hougee niet direct. “Zwem je in een zee met microplastics, dan zal dat niet direct gezondheidsproblemen opleveren. Maar als je in het dagelijks leven, via je eten en drinken, via de lucht, eigenlijk bij alle handelingen die je doet, aan microplastics wordt blootgesteld dan kan het op lange termijn wel problemen veroorzaken. Deze plastics bevatten allerlei schadelijke stoffen die je immuunsysteem kunnen beïnvloeden of de hormoonhuishouding verstoren.” Het gaat volgens de experts om de concentraties. En die worden op dit moment flink onderzocht.
Microplastics worden al in de top van de voedselketen aangetroffen in de lichamen van zeedieren. En niet alleen dat is zorgelijk. Denk bijvoorbeeld aan dolfijnen of zeezoogdieren die verstrikt raken in een plastic tas. “Dat zijn de directe effecten die erg schrijnend zijn.”
Waar het misschien aanvoelt als een probleem dat moeilijk is op te lossen, heeft Hougee een optimistische houding. Hij stelt dat er op dit moment veel initiatieven zijn om vervuiling van het zeewater te voorkomen. “Er is veel meer bewustzijn, wegwerpplastic zoals plastic bestek en bekertjes is in de EU verboden, afvalmanagement wordt beter uitgevoerd en er zijn talloze opruimacties.”
Ook wordt het gebruik van plastic in cosmetica aan banden gelegd. Toch raadt hij aan: “Check ook je eigen producten eens. Staan er woorden die beginnen met poly? Dat staat meestal voor polymeerverbindingen. Dus dat zijn in feite plastics.”
En wil je als vakantieganger een steentje bijdragen, dan kan dat volgens Hougee op veel manieren. “Doe eens wat meer moeite om plasticgebruik te verminderen, neem je tasjes mee naar de supermarkt en koop geen kleine waterflesjes, maar één grote.” Ook afvalscheiden en het meedoen aan schoonmaakacties kunnen volgens hem impact maken. “Ruim ook de troep van een ander op, zo houden we de zee schoon voor onszelf en voor de dieren die er leven.”
Da's fijn: minder plastic flesjes op straat door statiegeld
