Na drie dagen coma in een Romeins ziekenhuis overleed begin november Margaret Spada. De 22-jarige vrouw uit de Siciliaanse gemeente Lentini wilde haar neus laten corrigeren bij een plastisch chirurg die ze op TikTok had gevonden. Tijdens de operatie ging het helemaal mis.
Het was haar grote droom, een nieuwe neus. Margaret Spada had via TikTok eindelijk iemand gevonden die haar droom kon verwezenlijken voor een redelijke prijs.
Samen met haar vriend pakt ze het vliegtuig naar Rome en gaat naar de kliniek van vader en zoon Procopio, een appartement dat van buiten nergens verwijst naar de medische handelingen die worden uitgevoerd in de wijk EUR, in het zuiden van de Italiaanse hoofdstad.
Vlak na het toedienen van de verdoving gaat het vreselijk mis. Margaret krijgt een hartaanval, wordt gereanimeerd en raakt in coma. Drie dagen later overlijdt ze in het Sant’Eugenio ziekenhuis in Rome, ondanks de pogingen van de medici om het leven van de jonge vrouw te redden.
Het is onduidelijk of Margarets hartaanval is te wijten aan een allergische reactie, een teveel aan verdoving of een verkeerde procedure. Duidelijk is wel dat de kliniek illegaal was. Vader en zoon Procopio hadden geen vergunning om chirurgische handelingen uit te voeren. De kliniek is inmiddels gesloten en de twee artsen zijn aangeklaagd wegens dood door schuld.
“Het is een jungle”, reageert Roberto Bracaglia aan de telefoon. Hij is plastisch chirurg in Rome en voorzitter van AICPE, de Italiaanse vereniging voor plastische- en esthetische chirurgie. “We zien een toename van artsen die plastische chirurgie uitvoeren, ook al hebben ze daar geen specialisatie in.”
De Italiaanse wet staat het deels ook toe, legt hij uit. “Een arts die is afgestudeerd in medicijnen mag in principe een neuscorrectie uitvoeren, er zijn alleen restricties voor anesthesie en voor borstvergrotende operaties.” Wel moet een kliniek geregistreerd zijn en een vergunning hebben. Dit om controles over de medische handelingen mogelijk te maken. “De gezondheidsdienst weet dus niet dat daar een chirurg opereert en hij doet dus alles in de schaduw.”
Volgens Bracaglia zetten de oplopende kosten en het feit dat de Italiaanse overheid tegenwoordig btw heft over plastisch chirurgische ingrepen, de deur open voor beunhazen. Vooral in de wereld van de fillers en botox is het een ‘wilde westen’, met vaak grote gevolgen. “Een gezicht heeft een complexe structuur”, legt plastisch chirurg Bracaglia uit.
“Spieren, zenuwen, bloedvaten, noem het maar op. Je moet wel weten waar je precies een naald inzet. Bovendien is een filler geen antibioticum dat binnen een half uur door het lichaam wordt geabsorbeerd, maar een stof waar het lichaam maanden over doet om af te breken. Een prik uitgevoerd door onervaren handen kan grote schade aanrichten.”
In Italië werden in 2022 bijna 800 duizend geregistreerde, cosmetische ingrepen uitgevoerd, waarvan 262 duizend operaties. Van de clandestiene ingrepen zijn, begrijpelijkerwijs, geen cijfers. Daarmee staat het land op de achtste plaats in de wereld. Borstvergroting, ooglidcorrectie en liposuctie zijn de populairste ingrepen. En de vraag naar cosmetische verbeteringen groeit gestaag.
Met die groeiende vraag naar cosmetische chirurgie neemt ook het aantal ongelukken toe. Het verhaal van Margaret Spada staat dan ook niet op zichzelf, vorig jaar nog werd een clandestiene kliniek in het centrum van Rome ontdekt. Uit kostenoverwegingen kiezen mensen ervoor hun arts uit te zoeken op sociale media of naar Turkije of Albanië te vliegen voor hun ingreep, met alle gevolgen van dien.
,,We komen steeds vaker patiënten tegen die naar ons komen om een elders uitgevoerde operatie te corrigeren ,” vertelt Bracaglia. ,,Vanwege infecties, vanwege slecht geplaatste borstimplantaten of vanwege wonden die weer opengaan na een buikwandcorrectie.” Kortom, het is regelmatig een slagveld op zijn operatietafel, allemaal om geld te besparen.
Ook de kliniek van vader en zoon Procopio in Rome was nergens geregistreerd, ze waren niet aangemeld bij de vakvereniging en ook de kliniek zelf liet nogal wat te wensen over. Zo was er geen anesthesist aanwezig tijdens de dramatisch verlopen ingreep van Margaret Spada, ontbrak de medische documentatie en waren er geen medicijnen aanwezig om om te gaan met een eventuele noodsituatie.
Het enige dat er wel was, was een defibrillator. Maar die werd vervolgens verkeerd gebruikt, met de dood van Margaret Spada tot gevolg. De grote vraag is: hoe kun je dit soort tragedies voorkomen? “Voor een belangrijk deel door voorlichting”, zegt Bracaglia. “Door mensen uit te leggen dat ze niet hun plastisch chirurg moeten uitzoeken via sociale media. Daarnaast moet de overheid om de tafel met de vakverenigingen om duidelijkheid te scheppen binnen de sector: wie wat wel en wat niet mag doen en ook een halt toeroepen aan de groeiende hoeveelheid misleidende reclame.”
Sinds 2019 is het percentage mensen – met name vrouwen – van onder de 35 jaar dat een beroep doet op een plastisch chirurg in Italië, groter dan de groep mensen van boven de vijftig. Ingrijpen wordt steeds urgenter, vindt Bracaglia. “Als iemand van 25 jaar al regelmatig aan de botox of filters zit, wat moet die dan als hij of zij 45 of 65 is? Plastische chirurgie kan voor mensen echt een uitkomst zijn om een reëel probleem te verhelpen. Het probleem is dat mensen nu zélf een probleem creëren of aangepraat krijgen.”
Voor Margaret Spada kwamen deze aanbevelingen helaas te laat. Ze werd 22 jaar oud.
Mexicaans topmodel Joselyn Cano (30) vermoedelijk overleden door mislukte biloperatie
