De spanningen zijn hoog opgelopen in Oekraïne, waar Poetins troepen op 24 februari zijn binnengevallen. Wat door Poetin aanvankelijk een ‘vredesmissie’ werd genoemd, is duidelijk een oorlog.
Dit is het liveblog van woensdag 9 maart en donderdag 10 maart. Een korte samenvatting van wat er de afgelopen dagen gebeurde: Rusland kondigde zondag aan zijn militaire activiteiten in Oekraïne uit te breiden met aanvallen op de Oekraïense wapenindustrie.
Maandagavond was de landelijke actiedag van Giro555, waar verschillende televisie- en radiozenders zich bij aansloten. Gedurende de dag is zo’n 85 miljoen euro opgehaald. Daarmee kwam de teller in totaal op ruim 106 miljoen euro.
Inmiddels zijn zo’n 2 miljoen Oekraïners op de vlucht. De VN spreekt daarnaast van 474 burgerdoden. De Oekraïense president Volodymyr Zelensky liet in een toespraak weten “te zullen vechten tot het einde.”
Lees hier het liveblog van maandag 7 en dinsdag 8 maart.
20.38 | Moskou: routes voor Oekraïense vluchtelingen naar Rusland open
Het Russisch ministerie van Defensie heeft donderdag gezegd voortaan elke morgen humanitaire corridors te zullen openen voor Oekraïense vluchtelingen die naar Rusland willen, ongeacht wat Kyiv daarvan vindt. De Oekraïense regering wees een dergelijk aanbod eerder gedecideerd af. De Amerikaanse buitenlandminister Antony Blinken noemde het Russische voorstel toen al “absurd”.
Het Kremlin meldde eerder deze week dat 2,5 miljoen mensen in Oekraïne, dat een grote Russisch sprekende minderheid heeft, hebben gevraagd de oostgrens te mogen oversteken om zich in veiligheid te brengen. President Poetin hield zijn achterban voor dat de invasie bedoeld is om genocide op deze bevolkingsgroep te voorkomen. Vaststaat inmiddels wel dat bijna hetzelfde aantal Oekraïners is gevlucht in westelijke richting, vooral naar Polen.
21.10 | Twitter verwijdert tweets Russische ambassade over Marioepol
Twitter heeft berichten van de Russische ambassade in het Verenigd Koninkrijk over het bombarderen van een ziekenhuis in Marioepol verwijderd. Het socialmediabedrijf noemde de tweets donderdag een overtreding van de huisregels die zijn opgesteld om het ‘ontkennen van gewelddaden’ tegen te gaan.
Door de luchtaanval op het kinderziekenhuis kwamen volgens de Oekraïense president Volodymyr Zelensky drie personen om het leven. Moskou noemde de beelden van de verwoesting nep en hield vol dat het hospitaal slechts werd gebruikt door rechts-extremistische Oekraïense milities.
De Russische ambassade in Londen postte foto’s op Twitter met het rode label ‘fake’. Het platform greep daarop in met verwijdering om het beleid tegen ‘haatdragend gedrag en misbruik’ kracht bij te zetten.
20.07 | Ruim 80.000 mensen weg uit Soemi en Kyiv, maar niet uit Marioepol
Ruim 80.000 mensen zijn de afgelopen dagen geëvacueerd uit de omgeving van de Oekraïense hoofdstad Kyiv en uit Soemi, een andere belaagde Oekraïense stad in het noordoosten. Zij zijn elders in Oekraïne in veiligheid gebracht. Maar uit de zuidelijke havenstad Marioepol, die onder Russisch vuur ligt, lukte geen enkele evacuatie. Dat melden de autoriteiten. In totaal zijn sinds de Russische invasie twee weken geleden ruim 400.000 burgers geëvacueerd binnen het land, vooral weg van een oorlogsfront.
17:05: "De vader en moeder van dit kind verdedigen #Kyiv. Zij gingen afscheid nemen van hun kindje. Ik ben ongelooflijke trots op de Oekraïners. De woede naar de vijand is groot."#StandWithUkraine️ #Ukraine #KyivNow #UkraineArmy #UkraineUnderAttaсk pic.twitter.com/LGxUBKShWY
— Maarten Brink (@maartenbrink) March 8, 2022
18.53 | VS: Russische troepen minachten Oekraïense burgers
De Russische troepen die Oekraïne zijn binnengevallen, tonen een “roekeloze minachting” voor de burgerbevolking nu ze veel meer tegenstand krijgen dan waarop was gerekend. Dat heeft de directeur van de Amerikaanse nationale inlichtingendienst Avril Haines gezegd. Haar medewerkers volgen de gevechtsacties van de Russen nauwgezet om hen ter verantwoording te kunnen roepen.
“De inlichtingengemeenschap is in onderlinge samenwerking druk bezig in kaart te brengen wat Rusland en de Russen doen om de daders daarvoor verantwoordelijk te stellen”, aldus Haines tijdens een bijeenkomst met de verantwoordelijke Senaatscommissie over de wereldwijde bedreigingen voor de Amerikaanse veiligheid.
Haines zei dat de Amerikaanse agenten in het bijzonder letten op de Russische aanvallen op niet-militaire doelen. “De Russische strijdkrachten handelen, op zijn zachtst gezegd, met roekeloze minachting voor de veiligheid van burgers. Hun eenheden bestoken woonwijken met artillerie en vanuit de lucht. Dat hebben ze tot dusver gedaan in verscheidene Oekraïense steden”.
Onder anderen de Amerikaanse vicepresident Kamala Harris heeft steun toegezegd voor internationaal onderzoek naar mogelijke oorlogsmisdaden na de Russische inval in Oekraïne. Daaronder valt onder meer het bombarderen van een ziekenhuis in Marioepol. Moskou ontkent burgerdoelen aan te vallen en blijft de invasie een “speciale operatie” noemen.
18.32 | 2.000 mensen geëvacueerd uit Izjoem, geen vrije uittocht Marioepol
Ongeveer 2000 mensen zijn geëvacueerd uit Izjoem, in het oosten van Oekraïne. Het hoofd van het district Charkov liet donderdag op Facebook weten dat zij met 44 bussen naar een veiligere omgeving zijn gebracht. Op beelden is te zien dat flessen water en voedsel werden ingeladen. Uit het door Russische troepen bezette deel van de stad konden echter geen burgers wegkomen.
Uit Soemi kwamen eveneens berichten dat inwoners in bussen zijn gestapt om een goed heenkomen te zoeken. In de omsingelde zuidelijke havenstad Marioepol, waar de nood erg hoog is, bleek het opnieuw niet mogelijk burgers via een corridor in veiligheid te brengen. “Marioepol is volkomen afgesloten voor zowel de evacuatie van mensen als voor het verlenen van humanitaire hulp”, zei de Oekraïense vicepremier Irina Veresjtsjoek.
Op de aangewezen route in Marioepol wordt nog steeds gevochten. Vrachtwagens met hulpgoederen zijn onverrichter zake teruggereden naar Zaporizja. Volgens Veresjtsjoek is het nu al vier dagen onmogelijk water, medicijnen en voedsel naar de belegerde mensen in de stad te brengen, terwijl met de Russen is afgesproken een ontsnappingscorridor te openen. Telkens weer kon die niet worden gebruikt. Moskou en Kyiv geven elkaar daarvan de schuld.
17.14 | Belarus gaat stroomtoevoer kerncentrale Tsjernobyl herstellen
Specialisten uit Belarus gaan de oude, in 1986 ontplofte kerncentrale van Tsjernobyl in Oekraïne weer verbinden met het stroomnet. Dat meldt het ministerie van Energie in Minsk. Oekraïne had ernstige zorgen geuit over eventuele stralingslekken bij het uitvallen van de systemen, hoewel het internationaal atoomagentschap IAEA zei dat er “geen kritieke impact op de veiligheid” was.
Het Russische ministerie van Energie had eerder gemeld dat Belarussen de reparatie al hadden uitgevoerd, maar dat werd weersproken door de nucleaire autoriteiten van Oekraïne. Uit dat land kwam ook een hernieuwde oproep tot een staakt-het-vuren rond de centrale.
Oekraïne had woensdag al opgeroepen tot een bestand om reparatiewerkzaamheden mogelijk te maken, omdat die werden verhinderd door gevechten ten noorden van Kyiv. De centrale zelf is al twee weken in handen van Rusland, dat zegt dat Oekraïense militairen de stroomvoorziening hebben aangevallen. De kerncentrale, die zelf al jaren geen stroom meer opwekt, kan 48 uur draaien op noodgeneratoren.
16.41 | Poetin: Rusland komt alle energieverplichtingen na
Rusland komt al zijn verplichtingen na bij de levering van energie. Dat zei de Russische president Vladimir Poetin. Ook zijn de westerse sancties tegen Rusland vanwege de oorlog in Oekraïne volgens Poetin niet legitiem.
Rusland gaat door met de export van olie en gas naar het buitenland, onder meer via pijpleidingen door Oekraïne, aldus Poetin. “We respecteren al onze verplichtingen op het gebied van energieleveringen.”
De Verenigde Staten hebben inmiddels de import van Russische fossiele brandstoffen verboden en ook het Verenigd Koninkrijk gaat een verbod opleggen. De Europese Unie werkt aan maatregelen om de afhankelijkheid van Russisch gas af te bouwen.
Ook heeft het Westen strenge economische sancties opgelegd aan Rusland vanwege de inval in Oekraïne. Veel westerse bedrijven vertrekken uit Rusland. Poetin zei dat zijn land rustig zal werken om zijn eigen problemen op te lossen.
15.48 | EU-buitenlandchef: aanval Rusland op ziekenhuis oorlogsmisdaad
Het Russische bombardement op een ziekenhuis in het Oekraïense Marioepol is een gruwelijke oorlogsmisdaad. Dat zegt de buitenlandchef van de Europese Unie. Josep Borrell eist dat de aanvallen op burgers onmiddellijk stoppen.
Bij de aanval op het ziekenhuis in de Oost-Oekraïense stad zijn woensdag volgens de lokale autoriteiten drie doden gevallen. Onder de slachtoffers zou ook een kind zijn.
Marioepol wordt belegerd, constateert de EU-buitenlandvertegenwoordiger. Rusland moet ophouden met de aanvallen op woonwijken en het blokkeren van hulpkonvooien, stelt hij. ‘Een vrije doorgang is nodig, nu.’
#Mariupol is under siege.
Russia’s shelling of maternity hospital is a heinous war crime.
Strikes of residential areas from the air and blocks of access of aid convoys by the Russian forces must immediately stop.
Safe passage is needed, now.#PutinsWar #Accountability
— Josep Borrell Fontelles (@JosepBorrellF) March 10, 2022
15.34 | Oorlogsschade Oekraïense infrastructuur geschat op 100 miljard
De schade aan infrastructuur en gebouwen in Oekraïne beloopt na twee weken van Russische beschietingen en raketaanvallen minstens 100 miljard dollar (omgerekend ruim 90 miljard euro). De economische topadviseur van de regering in Kyiv, Oleg Oestenko, heeft dat gezegd. Als gevolg van de oorlog is de helft van de Oekraïense bedrijven volledig gesloten. De andere helft draait ver onder de normale capaciteit, aldus Oestenko.
14.35 | Ruim 31 miljoen euro sinds maandag binnengekomen op Giro555
Sinds de landelijke actiedag van Giro555 voor Oekraïne, is ruim 31 miljoen euro bovenop de eerste 106 miljoen euro binnengekomen. De teller staat daarmee op 137,4 miljoen euro. Dat meldt Giro555. Het geld gaat naar de samenwerkende hulporganisaties achter Giro555.
De bedoeling is de helft van de opbrengst voor Oekraïners binnen een half jaar uit te geven aan acute noodhulp in en rond het land. Het gaat dan bijvoorbeeld om het bevoorraden van schuilplekken met waterflessen, voedsel en medicijnen. Het grootste gedeelte van het geld verwachten de samenwerkende hulporganisaties het komende jaar te hebben besteed.
14.39 | Oekraïne: al 71 kinderen omgekomen in oorlog
Volgens Oekraïne zijn al zeker 71 kinderen omgekomen sinds de Russische inval twee weken geleden. Dat is bijna een verdubbeling van de 37 slachtoffers onder kinderen die de internationale kinderorganisatie UNICEF een dag eerder meldde.
Volgens een Oekraïense parlementsfunctionaris voor mensenrechten zijn inmiddels ruim honderd kinderen gewond geraakt. Ruim 1 miljoen kinderen zijn het land ontvlucht, aldus UNICEF.
Dit bericht op Instagram bekijken
14.02 | Koning en koningin op bezoek bij Oekraïners in Harskamp
Koning Willem-Alexander en koningin Máxima zijn donderdag op bezoek geweest bij de Oekraïense vluchtelingen die zijn ondergebracht in legerplaats Harskamp, in het gelijknamige dorp in de gemeente Ede. De koning en de koningin spraken onder meer samen en apart met groepjes gevluchte Oekraïners, onder wie enkele kinderen. Het paar betuigde zijn steun en medeleven.
In Harskamp zijn sinds een week geleden 950 Oekraïners ondergebracht en daarmee zit de legerplaats helemaal vol. Het koninklijk paar hoorde van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en van de gemeente Ede hoeveel werk het inrichten van zo’n opvanglocatie is en hoe de dagelijkse gang van zaken is.
13.57 | Russische tanks vanuit de lucht gebombardeerd
Persbureau Reuters geeft beelden vrij waarop te zien is dat Russische tanks vanuit de lucht worden aangevallen. Het gebeurde bij Brovary, aan de oostkant van Kyiv. Het is niet bekend wanneer de tanks zijn vernietigd.
Fascinating drone footage of the Ukrainian Army using heavy artillery to smash Russian column of tanks trying to take Brovary,near Kyiv today.
The Russians had to retreat after suffering heavy losses.
Great footage @sentdefender!pic.twitter.com/PkXzIWRJV0
— Visegrád 24 (@visegrad24) March 10, 2022
13.29 | Scholz en Macron roepen Poetin op wapens te laten zwijgen
De leiders van Duitsland en Frankrijk hebben de Russische president opgeroepen tot een onmiddellijk-staat-het-vuren in Oekraïne. Bondskanselier Olaf Scholz en president Emmanuel Macron maakten Vladimir Poetin in een videogesprek nog eens duidelijk dat een oplossing voor het conflict moet komen van onderhandelingen tussen Rusland en Oekraïne.
Die hebben tot nu toe niets opgeleverd, bleek donderdag opnieuw na een gesprek tussen de buitenlandministers van beide landen in Turkije.
13.07 | Belarussische president Aleksandr Loekasjenko vrijdag op bezoek bij Poetin
De Belarussische president Aleksandr Loekasjenko reist vrijdag naar Moskou voor een ontmoeting met zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin. Het Belarussische staatspersbureau meldt dat de twee leiders de situatie in Oekraïne en de bredere regio zullen bespreken.
Ook de economische samenwerking in het licht van de internationale sancties tegen beide landen komt aan de orde. Daarnaast wordt opnieuw gesproken over de relatie tussen beide landen. Rusland valt Oekraïne ook vanuit Belarus aan met troepen en raketten.
13.05 | 16.000 gastgezinnen melden zich aan voor opvang Oekraïners
16.000 potentiële gastgezinnen hebben zich inmiddels aangemeld voor de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne, laat de organisatie Takecarebnb weten. Takecarebnb verzorgt als onderdeel van het samenwerkingsverband met Leger des Heils, Rode Kruis, VluchtelingenWerk en NLvoorElkaar de registratie en screening van gastgezinnen.
Een team van ongeveer 75 personen is bezig met de screening.
13.03 | VK vereenvoudigt visumproces voor Oekraïense vluchtelingen
Het Verenigd Koninkrijk vereenvoudigt het visumproces voor vluchtelingen uit Oekraïne na toenemende kritiek op de gang van zaken. Volgens critici verhindert bureaucratische rompslomp dat vluchtelingen snel worden geholpen.
Oekraïners mogen alleen met een visum het VK betreden. Die kunnen ze krijgen als ze familie of een zogeheten referent in het land hebben. Om de verwerking van de aanvragen te versnellen, moeten alleen nog Oekraïners zonder paspoort naar een speciaal visumkantoor. Vluchtelingen met paspoorten mogen hun verzoek ook online indienen.
Binnenlandminister Priti Patel hoopt daarmee de druk op overheidsmedewerkers te verlichten, nu zij door de oorlog in Oekraïne veel meer aanvragen moeten verwerken dan normaal.
12.06 | Tot nu toe ruim 2600 Oekraïners in de opvang
Het aantal gevluchte Oekraïners dat in Nederland in de opvang zit, loopt langzaam op. Tot donderdag gaat het om 2600 vluchtelingen, meldt het ministerie van Justitie en Veiligheid desgevraagd. Woensdag waren dat er nog 2300.
De Oekraïners zitten op verschillende plekken in Nederland waar eerste opvang is geregeld, zoals in de kazerne in Harskamp.
In dit aantal zijn niet de Oekraïners meegeteld die zich in Ter Apel hebben gemeld met een asielverzoek. Het gaat daarbij om een relatief klein aantal; vorige week enkele tientallen. Oekraïners hoeven geen asiel aan te vragen. Zij mogen in Europa vrij reizen en verblijven voor een bepaalde periode.
11.37 | Ruim 2,3 miljoen mensen gevlucht uit Oekraïne
Twee weken na het begin van de Russische invasie in Oekraïne hebben ruim 2,3 miljoen mensen dat land ontvlucht, blijkt uit cijfers van de Verenigde Naties. De teller van het aantal vluchtelingen stond een dag eerder op 2,15 miljoen.
Van hen zijn er meer dan 112.000 afkomstig uit een ander land, meldt de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM). Die heeft een deel van hen geholpen naar hun thuisland terug te gaan. Het gaat om mensen uit landen als Tunesië, Ghana en Libanon.
Volgens de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR vlucht 60 procent van de mensen uit Oekraïne eerst naar Polen, voordat ze zich over andere landen verspreiden.
11.29 | Oekraïense minister Lavrov: ‘Geen resultaat bij gesprek met Rusland’
Het eerste gesprek op hoog niveau tussen Rusland en Oekraïne sinds de Russische invasie heeft geen tastbaar resultaat opgeleverd. De Russische buitenlandminister Sergej Lavrov week niet af van zijn “traditionele retoriek”, zei zijn Oekraïense ambtgenoot Dmitro Koeleba na afloop van hun onderhoud in het Turkse Antalya.
Het gesprek duurde minder dan een uur. Koeleba zei bereid te zijn tot een vervolg. Op het gebied van een staakt-het-vuren is geen voortgang geboekt, zei hij.
10.08 | Overleg tussen buitenlandministers Oekraïne en Rusland van start
De Oekraïense buitenlandminister Dmitro Koeleba en zijn Russische collega Sergej Lavrov zijn in gezelschap van de Turkse collega Mevlut Cavusoglu in de Turkse badplaats Antalya bijeengekomen.
Sinds Rusland Oekraïne vorige maand binnenviel is er geen contact op dit hoge niveau meer geweest tussen de oorlogvoerende landen. Wel zijn in Belarus drie gespreksrondes geweest tussen delegaties uit beide landen.
De Turkse gastheer hoopt op “een keerpunt” in de strijd en op “een belangrijke stap richting vrede”. Koeleba zei dat hij er niet veel van verwacht. De ontmoeting is aan de vooravond van een meerdaagse conferentie die Antalya Diplomacy Forum heet.
09.22 | Minstens drie doden na luchtaanval op kinderziekenhuis
Bij het bombardement op het kinderziekenhuis in Marioepol zijn drie doden gevallen, onder wie een kind. Dat schrijft de gemeenteraad van de stad op Telegram. Verder zijn zeventien ziekenhuismedewerkers gewond geraakt. De Oekraïense president noemt de aanval “het ultieme bewijs van genocide”.
09.16 | Rusland neemt niet meer deel aan Raad van Europa
Rusland neemt niet meer deel aan de Raad van Europa. De landen van de Europese Unie en van de NAVO ondermijnen het functioneren van de raad, stelt het ministerie van Buitenlandse Zaken in Moskou. De raad werd in 1949 opgericht om de vrede, de rechtstaat, de democratie en de mensenrechten in alle landen van Europa te bevorderen.
De raad staat geheel los van de EU en telt bijna vijftig leden inclusief landen in de Kaukasus. Rusland werd kort na de Russische inval in Oekraïne als lid van de raad geschorst.
08.14 | Amsterdam opent nieuwe opvanglocaties Oekraïense vluchtelingen
In Amsterdam komen er nog meer opvangplekken bij voor Oekraïense vluchtelingen naast de al bestaande locaties. Vluchtelingen kunnen nu ook terecht in het Wow Hostel in Nieuw-West en op twee schepen bij het Java-eiland. De nieuwe opvanglocaties worden nog deze week in gebruik genomen, meldt de gemeente.
In totaal biedt Amsterdam dan plek aan 900 vluchtelingen. In de Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland komt daarmee het totaal op ongeveer 1500 opvangplekken. De gemeente vangt sinds vorige week al Oekraïense vluchtelingen op in het Savoy Hotel in Zuid en in het a&o Hostel in Zuidoost.
07.01 | Vrijwel volledige Huis VS stemt voor ban op Russische olie en gas
In het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden heeft vrijwel iedereen voor een wetsvoorstel gestemd om Russische olie, gas en andere fossiele brandstoffen te verbannen. De stemming (414-17) betekent dat het importverbod over 45 dagen effectief is. Slechts twee Democraten en vijftien Republikeinen stemden tegen het verbod.
House passes legislation banning Russian oil imports, 414-17. (Biden took this action yesterday, but House Dem leaders insisted on a vote.) pic.twitter.com/lhoZXxwzwl
— Andrew Desiderio (@AndrewDesiderio) March 10, 2022
President Joe Biden kondigde het importverbod dinsdag aan. Het Kremlin stelde woensdag dat de Verenigde Staten Rusland “economisch de oorlog hebben verklaard”.
Het aannemen van het wetsvoorstel maakt het ook mogelijk om stappen te ondernemen om Rusland de toegang tot de Wereldhandelsorganisatie te ontzeggen.
06.09 | Amerikaanse Huis stemt in met 13,6 miljard dollar voor Oekraïne
Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden is akkoord gegaan met een bedrag van 13,6 miljard dollar (12,3 miljard euro) aan steun voor Oekraïne. Dat maakt deel uit van een breder voorstel over 1,5 biljoen dollar aan overheidsuitgaven om een shutdown van de Amerikaanse overheid te voorkomen.
De Amerikaanse president Joe Biden had het Congres oorspronkelijk om tien miljard dollar (ruim negen miljard euro) gevraagd.
Today, the House will proudly pass our government funding legislation, which includes $13.6 billion in assistance for Ukraine.
We will also pass our strong, bipartisan bill to ban Russian oil and energy products and taking further actions to diminish Russia’s economy.— Nancy Pelosi (@SpeakerPelosi) March 10, 2022
06.07 | VS schat dat tot 6000 Russische militairen zijn omgekomen
Een Amerikaanse regeringsfunctionaris schat dat tijdens de invasie in Oekraïne tussen de vijf- en zesduizend Russische soldaten om het leven zijn gekomen. In een interview met CBS News erkent de functionaris echter dat het “moeilijk is om de schatting te maken”. Het werkelijke aantal gestorven Russische soldaten zou ook “dichterbij 3500 kunnen liggen”.
Desondanks spreekt de functionaris van een “zeer aanzienlijk aantal slachtoffers”, ook bijvoorbeeld in vergelijking met de verliezen die geleden werden in de Tweede Wereldoorlog.
02.21 | Witte Huis: ‘Rusland zou chemische wapens kunnen gebruiken’
Het Witte Huis stelt dat Rusland mogelijk chemische of biologische wapens zou kunnen inzetten in Oekraïne. Die bewering komt van Witte Huis-woordvoerder Jen Psaki als reactie op een beschuldiging van de Russische autoriteiten. Rusland beschuldigt de VS ervan een “militair biologisch programma” in Oekraïne te ondersteunen met dodelijke ziekteverwekkers, waaronder pest en miltvuur.
Volgens Psaki is dit “een valse bewering” van Rusland die mogelijk gebruikt kan worden als voorwendsel om zelf chemische wapens in te zetten in Oekraïne. Daarnaast waarschuwt ze dat de Russen “onder valse vlag” chemische wapens in zouden kunnen zetten, om daar vervolgens een ander land de schuld van te geven.
01.30 | Aanval op kinderziekenhuis is ‘ultiem bewijs genocide’
De luchtaanval die Rusland uitvoerde op het kinderziekenhuis in de Zuid-Oekraïense havenstad Marioepol is volgens president Volodimir Zelensky “het ultieme bewijs van genocide”. In een gedeeltelijk Russischtalige toespraak sprak Zelensky van een “oorlogsmisdaad”.
De luchtaanval op het kinderziekenhuis heeft enorme verwoesting veroorzaakt en zeker 17 mensen zijn gewond geraakt, bevestigde Zelensky nadat dat eerder door lokale autoriteiten was gemeld. Doordat het luchtalarm voorafgaand aan het bombardement klonk, zouden veel medewerkers en patiënten naar de schuilkelder zijn getrokken, maar nog altijd zouden er kinderen onder het puin liggen.
Mariupol. Direct strike of Russian troops at the maternity hospital. People, children are under the wreckage. Atrocity! How much longer will the world be an accomplice ignoring terror? Close the sky right now! Stop the killings! You have power but you seem to be losing humanity. pic.twitter.com/FoaNdbKH5k
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) March 9, 2022
“Een kinderziekenhuis, een kraamafdeling. Hoe heeft dat Rusland bedreigd? Waarom is Rusland zo bang voor ziekenhuizen en kraamafdelingen dat het die vernietigt? Is dit de denazificatie van een ziekenhuis?”, sprak Zelensky in het Russisch. Vervolgens noemde hij het bombardement in het Oekraïens “meer dan wreed”.
01.10 | Oekraïne: 48.000 burgers gevlucht via humanitaire corridors
Ruim 48.000 mensen zouden erin geslaagd zijn belegerde Oekraïense steden te verlaten via humanitaire corridors. Een hoge functionaris van president Volodimir Zelenski bevestigt dat woensdag tegenover het Oekraïense persbureau Interfax.
Uit de Oekraïense stad Soemi zouden 43.000 mensen zijn ontsnapt, uit de regio rondom Kiev wisten 3500 mensen via een humanitaire corridor te ontkomen en 1000 burgers wisten Enerhodar te verlaten.
De meeste vluchtroutes uit belegerde Oekraïense steden die met de Russen zouden zijn afgesproken, werkten woensdag echter niet, zei een adviseur van het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken eerder op televisie. Zo mislukte een vluchtpoging van burgers uit Charkov, ondanks een afgesproken wapenstilstand tussen 08.00 en 20.00 uur Nederlandse tijd.
00.59 | Al meer dan een miljoen kinderen zijn Oekraïne ontvlucht
Meer dan een miljoen kinderen zijn Oekraïne ontvlucht in de twee weken sinds Rusland de invasie in Oekraïne begon, stelt UNICEF, de VN-organisatie die zich inzet voor de belangen van kinderen. Minstens 37 kinderen zijn gedood en 50 raakten gewond, zei UNICEF-directeur Catherine Russell woensdag.
Russell zei dat ze “met afschuw vervuld” was door de Russische luchtaanval woensdag op een kinderziekenhuis in de Zuid-Oekraïense havenstad Marioepol, die ondanks een overeengekomen staakt-het-vuren werd uitgevoerd. “Deze aanval, indien bevestigd, onderstreept de verschrikkelijke tol die deze oorlog eist van de kinderen en families in Oekraïne”, zei Russell.
00.49 | Sony staakt PlayStation-verkopen in Rusland
Techconcern Sony is gestopt met de verkopen van PlayStation-spelcomputers en -software in Rusland. Daarmee is de Japanse onderneming de volgende in een rij van grote merken die zich uit Rusland terugtrekt vanwege de oorlog in Oekraïne. Volgens deskundigen is de PlayStation de populairste spelcomputer in het land.
— PlayStation (@PlayStation) March 9, 2022
Een vertegenwoordiger van Sony’s videogame-afdeling zei woensdag in een verklaring tegen zakenzender CNBC dat het bedrijf alle software- en hardwaretransporten in het land heeft opgeschort. Ook de lancering van de nieuwe racegame Gran Turismo 7 is opgeschort
00.43 | Amazon schort verzendingen naar Rusland op en zet Prime op zwart
Amazon schort de verzending van producten naar particuliere klanten in Rusland en Belarus op in een reactie op de oorlog in Oekraïne. Ook hebben Russen en Belarussen tot nader order geen toegang meer tot streamingdienst Amazon Prime.
Ook bestellingen voor de game New World, het enige videospel dat in Rusland rechtstreeks wordt verkocht, worden niet meer aanvaard. De Amerikaanse techonderneming zal ook geen nieuwe klanten uit Rusland en Belarus meer aannemen voor zijn on-demand cloud computing platforms
00.37 | Oekraïne wil vandaag zes nieuwe vluchtroutes openen
President Zelensky wil donderdag zes vluchtroutes openen. De humanitaire corridors zijn bedoeld voor inwoners van Marioepol en Izium,in het oosten van Oekraïne. Beide steden zijn gebombardeerd.In Marioepol is een kinderziekenhuis verwoest.
00.31 | Burgemeester Marioepol: meer dan 1200 burgerdoden sinds invasie
Minstens 1207 inwoners van de Zuid-Oekraïense havenplaats Marioepol zijn omgekomen door het militaire geweld in de stad sinds het begin van de Russische invasie. Dat meldde de burgemeester van de stad in een op Telegram gepubliceerde video.
Woensdag werd Marioepol opgeschrikt door een aanval op het plaatselijke kinderziekenhuis, waarbij zeventien ziekenhuismedewerkers gewond raakten, maar niemand het leven liet. De locoburgemeester van Marioepol had het toen nog over 1170 omgekomen burgers in de belegerde stad.
Daarvan zouden er 47 woensdag zijn begraven in een massagraf, waarvan ook foto’s circuleren op sociale media. Over de omstandigheden in de havenstad zei de locoburgemeester: “Mensen zitten zonder water, verwarming, elektriciteit en gas. Inwoners smelten sneeuw om iets te drinken te hebben.”
22.30 | Rusland niet bereid tot compromis met Oekraïne
De Russische delegatie zal in de vredesbesprekingen met Oekraïne donderdag in Zuid-Turkije “op geen enkel onderhandelingspunt toegeven”. Dat zei de Russische onderhandelaar Leonid Slutski woensdag volgens het persbureau RIA tegen een Russisch televisiestation.
20.00 | Adviseur president: Oekraïne open voor discussie neutraliteit
De Oekraïense regering staat open voor het bespreken van de Russische eis dat Oekraïne neutraal moet zijn, en zich bijvoorbeeld niet aansluit bij het westerse bondgenootschap NAVO. Kyiv eist dan wel veiligheidsgaranties van de buren van Oekraïne, aldus een topadviseur van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. “We zijn zeker bereid tot een diplomatieke oplossing.”
Ook Zelensky zelf herhaalde de bereidheid tot een compromis, maar hij noemde geen details. “Bij elk overleg is het mijn doel de oorlog met Rusland te stoppen”, zei hij tegen de Duitse krant Bild. “Men kan compromissen sluiten, maar ze mogen geen verraad van mijn land zijn.” Ook de Russen zullen tegemoetkomingen moeten doen, benadrukte hij.
De topadviseur van president Zelensky, die met Bloomberg Television sprak, benadrukte dat Oekraïne geen “enkele centimeter” grondgebied zal inleveren. Voordat het tot onderhandelingen kan komen, is een staakt-het-vuren een allereerste vereiste, net als de terugtrekking van de Russische troepen, aldus de plaatsvervangend stafchef.
20.00 | Rusland bevestigt volgens Londen gebruik vacuümbommen in Oekraïne
Groot-Brittannië meldt dat het Russische ministerie van Defensie het gebruik heeft bevestigd van het TOS-1A-wapensysteem in Oekraïne. Dat systeem gebruikt zogenoemde thermobarische raketten, ofwel vacuümbommen. Waarop de Britten die bevestiging baseren, vermelden ze echter niet.
Het Russische ministerie van Defensie heeft het gebruik van het TOS-1A-wapensysteem in Oekraïne bevestigd, schrijft het Britse ministerie woensdag op haar Twitter-account. “De TOS-1A maakt gebruik van thermobarische raketten, waardoor brandbommen en ontploffingseffecten ontstaan.”
Thermobarische wapens zijn omstreden. Ze zijn veel krachtiger dan gewone explosieven. Ze zuigen de lucht uit de omgeving op en veroorzaken een enorme drukgolf. Met name in stedelijke gebieden kunnen ze veel schade veroorzaken. In de eerste dagen van de oorlog zeiden journalisten van CNN een lanceerinstallatie voor thermobarische raketten te hebben gezien nabij de Russische stad Belgorod, op 20 kilometer van de grens met Oekraïne, niet ver van de Oekraïense stad Charkov.
Eind februari zei de Oekraïense ambassadeur in de VS, Oksana Markarova, al dat Rusland in Oekraïne vacuümbommen gebruikt. Markarova praatte het Amerikaanse parlement bij over de oorlog in haar land. “De verwoesting die Rusland Oekraïne wil toebrengen is groot”, zei ze.
19.11 | Russische troepen naderen buitenwijken van Kyiv
Russische troepen naderen de buitenwijken van de Oekraïense hoofdstad Kyiv. De gevechten rond de stad zijn geïntensiveerd, waarbij Oekraïense troepen proberen de Russische tanks te weren. Dat zeiden lokale burgers en vrijwilligers van de Oekraïense strijdkrachten tegen het Franse persbureau AFP.
Op de veertiende gevechtsdag van de oorlog in Oekraïne zouden de Russische troepen aan de rand staan van Brovari, een grote oostelijke buitenwijk van Kyiv. “De Russische tanks hebben dinsdag twee dorpen een paar kilometer verderop ingenomen”, zei een 41-jarige inwoner van Velika Dimerka, op ongeveer 15 kilometer van Brovari. “Ze schieten om mensen bang te maken en hen te dwingen thuis te blijven, stelen wat ze kunnen en mengen zich onder de inwoners, zodat de Oekraïense troepen hen niet bombarderen.”
De berichten over de intensivering van gevechten rondom Kyiv komen aan de vooravond van de eerste besprekingen op hoog niveau sinds de invasie. Donderdag ontmoeten namelijk de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergei Lavrov en zijn Oekraïense ambtgenoot Dmitro Koeleba elkaar in Zuid-Turkije.
Het zal de eerste keer zijn sinds de uitbraak van de oorlog dat de twee buitenlandministers elkaar in levende lijve spreken. Koeleba bevestigde in een video op Facebook dat hij zich voorbereidde op de ontmoeting met Lavrov en waarschuwde dat zijn verwachtingen ervan “beperkt” zijn.
18.36 | Oekraïne: luchtaanval Rusland verwoest kinderziekenhuis Marioepol
Een kinderziekenhuis in de Zuid-Oekraïense havenstad Marioepol is verwoest door Russische luchtaanvallen, zegt het stadsbestuur in een online bericht. “De Russische bezetter heeft meerdere bommen op het kinderziekenhuis gedropt. De verwoesting is enorm.” Het stadsbestuur kan nog niet zeggen om hoeveel slachtoffers het gaat, behalve dat er kinderen onder het puin liggen.
Voorlopige, door een ambtenaar van de stad verstrekte cijfers wijzen erop dat er zeventien gewonden zijn gevallen onder het ziekenhuispersoneel. In een video op Facebook zegt de ambtenaar ook dat “tot nu toe geen kinderen gewond zijn geraakt” en dat er “geen doden” zijn gevallen. De Britse premier Boris Johnson noemt de aanval op het kinderziekenhuis, dat ook als kraamkliniek fungeert, “verdorven”.
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky beschuldigde Rusland op Twitter van het uitvoeren van de luchtaanval. Volgens de gouverneur van de Donetsk-regio gebeurden de Russische bombardementen tijdens het overeengekomen staakt-het-vuren. Rusland heeft nog niet gereageerd op de beschuldigingen.
Volgens de locoburgemeester van Marioepol zijn sinds de Russische invasie van Oekraïne al 1170 burgers in de belegerde stad omgekomen. 47 daarvan zijn woensdag begraven in een massagraf, aldus de locoburgemeester. Over de omstandigheden in de havenstad zei hij: “Mensen zitten zonder water, verwarming, elektriciteit en gas. Inwoners smelten sneeuw om iets te drinken te hebben.”
17.45 | Amnesty: Russische aanval Tsjernihiv lijkt oorlogsmisdaad
De Russische luchtaanval op de Oekraïense stad Tsjernihiv, waarbij 47 burgers om het leven kwamen, is mogelijk een oorlogsmisdaad. Amnesty International concludeert dat na eigen onderzoek.
Bij de aanval op donderdag 3 maart om ongeveer 12.15 uur werd een klein plein getroffen door meerdere bommen. Volgens Amnesty was het hoogstwaarschijnlijk een Russische luchtaanval waarbij minstens acht ongeleide bommen, ook wel domme bommen genoemd, werden gedropt. Dit was een meedogenloze, willekeurige aanval op mensen die bezig waren met hun dagelijkse bezigheden in hun huizen, straten en winkels, vindt de mensenrechtenorganisatie. De aanklager van het Internationaal Strafhof zou deze luchtaanval moeten onderzoeken als een mogelijke oorlogsmisdaad.
Volgens de autoriteiten kwamen 38 mannen en negen vrouwen om. Mogelijk stonden zij in een rij voor voedsel. Amnesty kon geen militair doelwit identificeren op of dicht bij de plaats van de aanval.
De organisatie wijst erop dat het werpen van ongeleide bommen in bevolkte gebieden in strijd is met het verbod om willekeurige aanvallen op burgers uit te voeren. Dit soort bommen hebben een groot bereik en zijn veel minder nauwkeurig dan precisiegeleide munitie. Videobeelden tonen minstens één opvallende bomkrater met een omvang die wijst op het gebruik van een bom van ongeveer 500 kilo.
Ook de Amerikanen zeggen aanwijzingen te hebben dat de Russen met domme bommen aanvallen uitvoeren. Ze zien steeds meer burgerslachtoffers en groeiende schade aan niet-militaire objecten, meldde een hooggeplaatste Amerikaanse defensiefunctionaris.
17.42 | Oekraïne: meeste vluchtroutes bij steden werkten niet
De meeste vluchtroutes bij belegerde Oekraïense steden die met de Russen zouden zijn afgesproken, hebben woensdag niet gewerkt. Dat zegt een adviseur van het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken op tv. Alleen bij Enerhodar en Soemi en gedeeltelijk in gebieden rond de hoofdstad Kyiv zou volgens Vadim Denisenko sprake zijn geweest van succesvolle evacuaties van burgers, maar niet bij bijvoorbeeld Charkov.
Rusland en Oekraïne hadden een wapenstilstand afgesproken tussen 08.00 en 20.00 uur Nederlandse tijd. Burgers zouden volgens Oekraïne de steden Enerhodar, Izjoem, Soemi, Marioepol en vier plaatsen in de omgeving van Kyiv kunnen verlaten. Ze zouden dan veilig via verschillende routes naar andere gebieden in Oekraïne kunnen worden gebracht.
Moskou had het staakt-het-vuren bevestigd, maar noemde andere steden dan Oekraïne. Een woordvoerder van Defensie had het naast Kyiv en Marioepol over Charkov en Tsjernihiv.
Volgens het Russische ministerie van Defensie zijn inmiddels meer dan 180.000 mensen gered uit het buurland, dat zijn er zo’n 6000 meer dan dinsdag werd gemeld. De afgelopen weken zijn veel mensen naar Rusland gebracht, vooral uit de separatistische gebieden in Oost-Oekraïne.
17.24 | RAI in Amsterdam beschikbaar voor korte opvang Oekraïners
Oekraïense vluchtelingen kunnen ook worden opgevangen bij de RAI in Amsterdam. Daar komt een zogenoemde “doorstroomhub”. Oekraïners kunnen er kort worden opgevangen, voordat ze ergens anders een plek krijgen, in Amsterdam of daarbuiten. De locatie bij de RAI wordt donderdag in gebruik genomen, laat de gemeente Amsterdam weten.
17.24 | Oekraïne kan Koningsdag nog dwarszitten
Of Koningsdag dit jaar in Maastricht zoals gepland doorgaat, is nog niet helemaal zeker. Dat heeft te maken met de oorlog in de Oekraïne, laat een woordvoerder van de gemeente Maastricht woensdag weten na berichtgeving hierover op 1Limburg.
Het feest is echter nog niet afgelast, aldus de woordvoerder. “Maar we blijven de situatie op de voet volgen.” Maastricht bekijkt de situatie van dag tot dag, en is daarover dagelijks in overleg met het koningshuis. Afhankelijk van de ontwikkelingen in de Oekraïne wordt gehandeld, aldus de gemeente.
Het programma van de route is nog niet bekendgemaakt. De gemeente wacht nog even af hoe het nieuws zich verder ontwikkelt. Wel is het programma zo goed als rond.
16.51 | 80 vluchtelingen in Utrecht ondergebracht, noodopvang nog leeg
Ruim tachtig Oekraïense vluchtelingen die zich woensdag hebben gemeld bij de nieuw ingerichte noodopvang in de Jaarbeurs Utrecht, zijn voor de komende nacht elders ondergebracht. “Niemand slaapt hier vannacht”, laat Henri van Maanen van Veiligheidsregio Utrecht weten.
16.01 | Moskou erkent toch inzet van dienstplichtigen in Oekraïne
Het Russische ministerie van Defensie heeft woensdag erkend dat sommige dienstplichtigen hebben deelgenomen aan de inval in Oekraïne. Maandag nog sprak president Vladimir Poetin dat tegen en zei dat alleen beroepsmilitairen naar het buurland zijn gestuurd.
Het ministerie maakte bekend dat een aantal dienstplichtigen van bevoorradingseenheden gevangen is genomen door het Oekraïense leger. “Helaas hebben we verschillende feiten ontdekt over de aanwezigheid van dienstplichtigen in eenheden die deelnemen aan de speciale militaire operatie in Oekraïne. Vrijwel al deze soldaten zijn naar Rusland teruggestuurd”, aldus het ministerie. Het beloofde dergelijke situaties in de toekomst te voorkomen.
15.54 | Verenigde Naties bevestigen 516 burgerdoden in Oekraïne
Zeker 516 burgers zijn in Oekraïne omgekomen sinds het begin van de Russische invasie, melden de Verenigde Naties. Het dodental lag een dag eerder op 474.
Er zijn ook 908 burgers gewond geraakt, met name in Donetsk en Loehansk. Dat zijn de regio’s in het oosten van Oekraïne waar al acht jaar oorlog is. In de rest van Oekraïne zijn volgens de VN-cijfers iets minder gewonden gevallen, maar zijn wel veel meer sterfgevallen geregistreerd.
Het VN-mensenrechtenkantoor denkt dat het aantal slachtoffers in werkelijkheid aanzienlijk hoger is omdat nog niet alle meldingen zijn geverifieerd. Daarnaast komt informatie soms pas later binnen.
14.52 | Moskou: ‘Russisch graan eerst voor eigen gebruik’
Rusland moet het gebruik van graan voor zijn eigen broodbakkerijen voorrang geven boven de export naar het buitenland. Dat heeft de Russische premier Michail Misjoestin gezegd. Rusland is een belangrijke exporteur van graan.
“Het is belangrijk om de voedselmarkt in balans te houden en we houden de prijzen van de meest essentiële levensmiddelen scherp in de gaten, waaronder brood.” Volgens hem is er een grote vraag naar Russisch graan in het buitenland en neemt de graanprijs toe. “Het is daarom noodzakelijk dat we die grondstoffen vooral aan de eigen bakkerij-industrie leveren.”
De graanprijzen zijn hard gestegen door de oorlog in Oekraïne en de westerse sancties tegen Rusland. Ook Oekraïne is een belangrijke graanproducent, maar door de oorlog zal een deel van de oogst verloren gaan. Kyiv kondigde eerder op de dag nog aan dat er een verbod komt op de uitvoer van verschillende graansoorten. Het land wil daarmee zorgen voor genoeg voedsel voor de eigen bevolking en het leger tijdens de oorlog.
14.43 | Orkest speelt Europese hymne in door Russen belaagd Kyiv
Terwijl Russische troepen de Oekraïense hoofdstad Kyiv belagen, heeft een orkest daar op het centrale plein het Oekraïense volkslied gespeeld. Ook was een fragment van Beethovens negende symfonie te horen, een deel van de Ode aan de Vreugde die de Europese hymne is geworden.
Het orkest onderstreepte daarmee de wens van de Oekraïense regering om dichter bij Europa te komen en weg van Rusland. Tientallen mensen verzamelden zich om te luisteren naar het concert op het Maidan-plein, acht jaar geleden nog schouwplaats van felle protesten tegen de toenmalige pro-Russische regering.
Russische troepen rukken vanuit meerdere richtingen op naar de hoofdstad. Hevige gevechten zouden de opmars hebben vertraagd.
VIDEO: Musicians with the Kyiv Classic Orchestra perform a concert on Maidan Square lead by conductor Dr. Herman Makarenko pic.twitter.com/FERQE6WvVv
— AFP News Agency (@AFP) March 9, 2022
14.38 | Oekraïne: kerncentrale Tsjernobyl niet verbonden aan stroomnet
De oude kerncentrale van Tsjernobyl is niet meer verbonden aan het stroomnet. Volgens de Oekraïense netbeheerder zijn stroomkabels beschadigd door beschietingen. Door gevechten ten noorden van Kyiv zouden reparatiewerkzaamheden worden verhinderd.
De kerncentrale, die zelf al jaren geen stroom meer opwekt, kan bij stroomstoringen 48 uur draaien op noodgeneratoren. De koelsystemen van de opslagfaciliteit voor verbruikte splijtstof vallen daarna uit, maar dat heeft volgens het internationaal atoomagentschap (IAEA) “geen kritieke impact op de veiligheid” omdat warmte ook zonder elektriciteit efficiënt kan worden afgevoerd.
De Oekraïense buitenlandminister Dmitro Koeleba zei dat stralingslekken dreigen te ontstaan als de koelsystemen stoppen met werken. Hij heeft de internationale gemeenschap opgeroepen bij Rusland dringend een staakt-het-vuren te eisen, zodat er reparaties kunnen worden uitgevoerd. Volgens hem brengt “de barbaarse oorlog” van de Russische president Vladimir Poetin heel Europa in gevaar.
14.36 | Minister: ‘Komst Oekraïense kinderen zal veel vragen van onderwijs’
Het zal veel van het onderwijs vragen als grote aantallen Oekraïense kinderen naar Nederland komen, denkt minister Dennis Wiersma (Onderwijs). Hij zegt dat het scholen de afgelopen twee jaar “over de schoenen liep” door corona en dat de context daardoor “ingewikkeld” is. Wel benadrukt hij dat alle kinderen in Nederland, ongeacht hun status, recht hebben op onderwijs. “En dat gaan we dan ook meteen bieden”.
In een debat in de Tweede Kamer zei Wiersma dat er met gemeenten gewerkt wordt om scholen voor te bereiden op de komst van Oekraïense vluchtelingen, bijvoorbeeld door extra geld beschikbaar te maken. Hoe deze hulp er nu concreet uit ziet, zei de minister niet. Sommige scholen hebben al ervaring met het lesgeven aan vluchtelingen, bijvoorbeeld Syrische kinderen. Wiersma vraagt hulp van “iedereen die iets kan bijdragen”.
12.55 | Van der Burg: geen sprake van ophalen Oekraïense vluchtelingen
Nederland gaat voorlopig geen Oekraïense vluchtelingen ophalen uit het oosten van Europa. “Herverdeling van vluchtelingen is op dit moment niet aan de orde”, zei staatssecretaris van Asiel Eric van der Burg in de Tweede Kamer. Dat zal pas gebeuren als de landen waar de vluchtelingen nu verblijven om hulp vragen.
Nederland zal de buurlanden van Oekraïne “ondersteunen waar ze ondersteuning nodig hebben”. Dat zei de staatssecretaris in reactie op vragen van GroenLinks-Kamerlid Suzanne Kröger. Volgens hem zeggen landen als Polen, Hongarije en Moldavië “dat ze de klus kunnen klaren”. En komt dat voort uit een “diepgeworteld gevoel” dat ze een nauwe band hebben met de Oekraïners en hen moeten helpen. Hij prees de “onwaarschijnlijk grote prestatie” die de landen leveren.
“Er speelt natuurlijk ook een politieke component mee dat deze landen in het verleden niet voor herverdeling waren, omdat ze aangaven: wij willen niet dat mensen uit in dit geval Zuid-Europa naar ons toe komen. Dat maakt het ook nu wat lastiger om de omgekeerde boodschap wél te doen”, aldus Van der Burg.
De bewindsman zei desgevraagd vooralsnog ook geen groepen op te halen waarvan berichten naar buiten komen dat ze ongelijk worden behandeld in de landen rond Oekraïne. Het gaat bijvoorbeeld om mensen die in Oekraïne verbleven zonder een paspoort van het land, of lhbti’ers. Als ze op eigen kracht naar Nederland komen, behandelt de opvang ze hier als iedere andere Oekraïense vluchteling.
12.20 | Ruim 2,15 miljoen mensen gevlucht uit Oekraïne
Ruim 2,15 miljoen mensen zijn uit Oekraïne gevlucht, blijkt uit nieuwste cijfers van de VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR. Door het aanhoudende geweld vluchten dagelijks nog steeds veel mensen het land uit.
Volgens UNHCR-hoofd Filippo Grandi is het “tijd om te helpen aan de grens” en niet voor een discussie over de verdeling van de vluchtelingen over landen. Het zijn vooral vrouwen en kinderen die in het buitenland hulp zoeken. Mannen mogen Oekraïne niet verlaten. Zij moeten blijven om het land te beschermen.
Tot nu toe gaan veel vluchtelingen naar familie, vrienden of kennissen, maar er zijn steeds meer mensen die geen contacten in het buitenland hebben. Grandi verwacht dat die laatste groep steeds groter zal worden, waardoor meer opvangcentra nodig zullen zijn. “We moeten realistisch zijn en een plan hiervoor hebben”. Op dit moment zijn het vooral vrijwilligers die hulp leveren.
11.51 | Oekraïne heeft geen zicht meer op bezette kerncentrales
Oekraïne is niet op de hoogte van de situaties bij de door Rusland bezette kerncentrales. Russische troepen bezetten de oude kerncentrale van Tsjernobyl en de centrale Zaporyzja, de grootste van Europa.
De Oekraïense minister voor Energie zegt niet te weten wat de stralingsniveaus zijn bij Tsjernobyl. De oude centrale is aan het begin van de Russische inval ingenomen. Vanaf dat moment weten de Oekraïense autoriteiten niet meer wat daar gebeurt.
Vorige week vrijdag is ook de andere kerncentrale Zaporyzja ingenomen. Veel landen leverden daar kritiek op vanwege de aanvallen die er plaatsvonden. Bij Zaporyzja zijn volgens de Oekraïense minister zo’n vierhonderd Russische soldaten gestationeerd. Rusland laat weten dat de centrale als normaal functioneert
11.48 | EU komt met nieuw sanctiepakket tegen Russische oligarchen
De Europese Unie heeft overeenstemming bereikt over een nieuwe ronde van sancties tegen hoge Russische functionarissen en oligarchen. Dat laat Frankrijk woensdag via Twitter weten. De sancties zijn een vergelding voor de invasie van Moskou in buurland Oekraïne.
De maatregelen omvatten ook beperkingen voor de scheepvaart en drie Belarussische banken zijn uitgesloten van het internationale berichtensysteem SWIFT. De aanvullende sancties wachten nog wel op goedkeuring door de leiders van de 27 lidstaten. Die komen donderdag en vrijdag bij elkaar in de Franse plaats Versailles.
De nieuwe sancties zijn overeengekomen tijdens een vergadering voorafgaand aan de top waarbij vertegenwoordigers van elke lidstaat aanwezig waren.
11.44 | Russisch-orthodoxe kerk Amsterdam beklad
Een Russisch-orthodoxe kerk aan de Lijnbaansgracht in Amsterdam is dinsdag beklad. Op het hek is het omstreden pro-Russische Z-symbool aangebracht, dat wordt gebruikt door voorstanders van de invasie in Oekraïne. De diensten zijn als gevolg hiervan deze week afgelast, zo meldt de Heilige Nikolaas van Myrakerk woensdag.
De kerk is Russisch-orthodox, maar bezoekers komen uit verschillende landen. In een verklaring liet de kerk eerder al weten geen Russische kerk te zijn, “noch een Oekraïense. Wij steunen alle gelovigen ongeacht hun origine en we delen in de pijn en het leed van allen”. Ook is er al een inzamelingsactie gestart vanuit de kerk voor de bevolking van Oekraïne.
Het is onbekend uit welke hoek de bekladding komt. Er vinden gesprekken met de politie plaats over veiligheidsmaatregelen.
10.02 | Inwoners Soemy verlaten stad via humanitaire corridor
Opnieuw verlaten inwoners de Oekraïense stad Soemy via de zogenoemde humanitaire corridor. Een dag eerder zijn 6700 mensen uit de belegerde stad geëvacueerd.
De burgemeester laat weten dat burgers in eigen auto’s de stad verlaten. Zij gaan via de humanitaire corridor naar Poltava, een zuidelijker gelegen stad. Volgens regionale autoriteiten zijn er 22 bussen beschikbaar voor mensen zonder eigen vervoer.
9:03 | Vicepremier Oekraïne: staakt-het-vuren van 09.00 uur tot 21.00 uur
De vicepremier van Oekraïne, Mykhailo Fedorov, heeft laten weten dat tussen 9.00 en 21.00 lokale tijd (van 8.00 tot 20.00 Nederlandse tijd) een wapenstilstand plaatsvindt rondom de humanitaire corridors. Dit zijn vrije doorgangen voor burgers om het oorlogsgebied veilig te kunnen verlaten.
Gisteren zijn duizenden inwoners van de plaats Soemy geëvacueerd via humanitaire corridors. In Marioepol mislukten gisteren een aantal pogingen tot evacuatie. De burgemeester van het zuidelijke Enerhodar laat weten dat de staakt-het-vuren daar is ingegaan en dat inwoners inderdaad weg kunnen met bussen.
8:43 | Heineken stopt met verkoop en productie Heineken-bier in Rusland
Heineken stopt met de productie en verkoop van zijn Heineken-bier in Rusland. Dat doet de bierbrouwer uit protest tegen de Russische invasie van Oekraïne. Heineken produceert in Rusland ook veel lokale biermerken en gaat nadenken over wat het met al zijn Russische activiteiten wil doen.
De Russische activiteiten worden nu losgekoppeld van de rest van het bedrijf, om de stroom van geld en royalty’s uit het land te stoppen. “Heineken wil geen financieel voordeel meer hebben uit de Russische activiteiten”, aldus het bedrijf in een statement. Heineken maakt in Rusland onder meer de bieren Zhigulevskoe en Oxota voor de lokale markt. Met zo’n 1800 werknemers is het bedrijf naar eigen zeggen de derde brouwer van het land. De Russische markt vertegenwoordigt minder dan 2 procent van de wereldwijde omzet van Heineken.
De bierbrouwer stopte vorige week al met de export naar Rusland. Ook werden toen alle nieuwe investeringen in het land stopgezet.
7:29 | Russische leger: ‘Vanaf 8.00 staakt-het-vuren voor vijf Oekraïense steden’
Het Russische persbureau Tass meldde gisteren dat het Russische leger een staakt-het-vuren heeft aangekondigd voor de steden Kyiv, Soemy, Charkov, Marioepol en Tsjernihiv. De tijdelijke wapenstilstand zou ingaan vanaf 8.00 uur.
Het Russische ministerie van Defensie geeft aan met Oekraïne te hebben gesproken over het evacueren van de inwoners van de vijf steden. Het Oekraïense leger zegt in een reactie dat het “moeilijk is om de bezetter te vertrouwen”.
7:02 | ‘Evacuatie uit Soemy in Oekraïne gaat door op woensdag’
De humanitaire corridor vanuit de belegerde Oekraïense stad Soemy zal woensdag blijven functioneren, zegt de regionale gouverneur.
Dankzij die corridor konden dinsdag al ongeveer 5000 mensen met bussen de noordoostelijke stad verlaten richting de stad Poltava. Ook konden ongeveer duizend mensen Soemy met auto’s verlaten. De corridor was mogelijk geworden door een staakt-het-vuren dat Rusland en Oekraïne voor de stad waren overeengekomen.
4:16 | ‘Situatie in kerncentrale Tsjernobyl verslechtert’
De situatie in de door Russische troepen ingenomen kerncentrale van Tsjernobyl in Oekraïne verslechtert, waarschuwt het internationale atoomenergieagentschap IAEA. IAEA-topman Rafael Gross zegt “zeer bezorgd” te zijn over de stress waaronder het personeel van de kerncentrale verkeert en “mogelijke risico’s voor de nucleaire veiligheid”.
Volgens het IAEA werken ongeveer 210 technici en veiligheidsmedewerkers al bijna twee weken onafgebroken in de kerncentrales. Sinds de Russische overname van de faciliteit zou er namelijk geen ploegwissel meer mogelijk zijn. De medewerkers hebben water en voedsel, maar hun situatie verslechtert. Het personeel heeft de IAEA gevraagd om met internationale steun een plan op te stellen voor vervanging van het huidige personeel en een roulatierooster.
Sinds de in 1986 ontplofte kerncentrale in handen viel van Russische troepen is deze steeds meer van de buitenwereld afgesneden. Het IAEA zegt momenteel alleen per e-mail met de kerncentrale te kunnen communiceren. De kerncentrale in Tsjernobyl is niet meer operationeel, maar kan nog altijd radioactieve straling lekken.
00:42 | VS wijzen ruil gevechtsvliegtuigen met Polen voor Oekraïne af
Het Amerikaanse ministerie van Defensie deed dinsdag het voorstel van Polen om zijn MiG-29-straaljagers ter beschikking te stellen aan Oekraïne in ruil voor Amerikaanse F16s af als “niet haalbaar”. NAVO-landen hebben al eerder aangegeven niet betrokken te willen raken in gevechten met Rusland in Oekraïne, ook niet indirect.
Polen zet al enkele dagen druk op zijn NAVO-partners om Oekraïne meer gevechtskracht in de lucht te geven. De regering in Warschau wil daartoe al haar beschikbare MiG-jachtvliegtuigen gratis, direct en gevechtsklaar naar de Amerikaanse Ramstein-legerbasis in Duitsland vliegen. De toestellen worden als het aan Polen ligt daar overgedragen aan de Amerikaanse luchtmacht, die dan wel F16-jachtvliegtuigen moet leveren om de Poolse verdediging op peil te houden.
Pentagon-woordvoerder John Kirby zei echter over het vooruitzicht dat jets zouden vertrekken vanuit een NAVO-basis in Duitsland “ernstige zorgen oproept voor de hele NAVO-alliantie”. De vliegtuigen zouden immers “luchtruim boven Oekraïne binnenvliegen waarover met Rusland wordt getwist”.
