Dit is het liveblog van maandag 4 en dinsdag 5 april.

Lees hier het liveblog van zaterdag 2 en zondag 3 april.

Dinsdag 5 april

21:22 | Duizenden mensen geëvacueerd via vluchtroutes Oekraïne

In Oekraïne zijn dinsdag 3846 mensen uit steden geëvacueerd via zogenoemde humanitaire corridors, meldt vicepremier Irina Veresjtsjoek. Dat zijn er iets meer dan maandag. Toen gingen 3376 mensen via dergelijke vluchtroutes naar veiligere gebieden in Oekraïne.

Rusland en Oekraïne hadden voor dinsdag zeven corridors afgesproken. Inwoners van het belegerde Marioepol mochten de havenstad alleen te voet of met eigen vervoer verlaten. Veresjtsjoek beschuldigt de Russische troepen ervan bussen voor massaevacuaties tegen te houden.

De bussen konden het eerste deel van de vluchtroute vanuit Marioepol niet bereiken. Het gaat volgens de vicepremier om een stuk van bijna 80 kilometer. “Mensen moeten lopen of een manier vinden om deze reis in een auto te maken”, zei ze op nationale televisie.

19:22 | VS en anderen komen met omvangrijke nieuwe sancties tegen Rusland

De Verenigde Staten en zijn bondgenoten komen woensdag met omvangrijke nieuwe sancties tegen Rusland. Dat is een reactie op de Russische invasie in Oekraïne en is versterkt door het oorlogsgeweld met burgerdoden in de stad Bucha. Het wordt verboden nog in Rusland te investeren. Volgens de zender NBC worden financiële instellingen en staatsbedrijven verder aangepakt. Maar ook Russische regeringsfunctionarissen en hun familie moeten rekening houden met strafmaatregelen.

De Amerikanen en andere landen kondigden eerder al een reeks sancties af om het regime in Moskou te straffen voor de bloedige strijd in Oekraïne. President Joe Biden had eerder deze week al duidelijk gemaakt dat er een nieuw pakket aan zat te komen na Bucha.

19:20 | Verenigde Naties bevestigen bijna 1500 burgerdoden in Oekraïne

De Verenigde Naties hebben de dood van 1480 burgers in Oekraïne bevestigd. Onder hen zijn 123 kinderen. Het aantal bevestigde gewonden ligt bijna anderhalve maand na het begin van de oorlog op 2195.

Het VN-mensenrechtenkantoor, dat de cijfers heeft gedeeld, denkt dat de werkelijke aantallen waarschijnlijk veel hoger liggen. Het is moeilijk om informatie te krijgen uit zwaar getroffen gebieden en vervolgens ook nog eens na te gaan of het klopt. Volgens Oekraïne zijn ongeveer 20.000 doden gevallen.

17:26 | Zelensky in Veiligheidsraad: Russen zijn als IS-terroristen

De Russische strijdkrachten zijn net als de terroristen van Islamitische Staat, zei de Oekraïense president Volodymyr Zelensky in de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties. Hij sprak voor het eerst de raad via een videoverbinding toe in de zesde week van de bloedige Russische invasie in Oekraïne.

Hij vergeleek de gruweldaden van de radicaalislamitische IS met die van Russische militairen in het stadje Bucha. Volgens hem zijn daar personen aangetroffen met de tong uit de mond gesneden omdat ze niet zeiden wat de Russen wilden horen, aldus Zelensky tegen de Veiligheidsraad. In de raad, die internationaal veiligheid en vrede wil handhaven, is uitgerekend Rusland een van de vijf belangrijkste leden. Moskou kan elk besluit tegenhouden.

Zelensky drong er bij de raad op aan onmiddellijk een einde te maken aan de oorlogsmisdaden die Rusland in zijn land begaat. Anders zouden de Verenigde Naties net zo goed gewoon kunnen sluiten, stelde de president. Hij wees op de dubbele rol van Rusland, dat zijn veto kan misbruiken: “We hebben te maken met een staat die van het vetorecht een ‘recht om te sterven’ maakt.” Hij riep dan ook om de uitsluiting van de Russen uit de Veiligheidsraad en een hervorming van de instelling.

17:21 | Burgemeester Bucha vraagt inwoners nog niet terug te keren

Inwoners van Bucha die hun stad waren ontvlucht moeten nog niet terugkeren omdat er nog her en der mijnen liggen, waarschuwt de burgemeester, Anatoli Fedoroek. Gedurende de Russische bezetting van het plaatsje bij Kyiv bleef ongeveer 10 procent van de 37.000 bewoners.

Oekraïne beschuldigt het Russische leger van grootschalige gruweldaden en moordpartijen in Bucha. Het Kremlin ontkent en zegt dat de ontluisterende beelden in scène zijn gezet door Oekraïne.

15:49 | Sovjettanks uit Tsjechië naar Oekraïne

Tsjechië heeft als eerste land sinds de Russische inval in Oekraïne tanks naar Oekraïne gestuurd. Het gaat om een niet nader genoemd aantal tanks van het type T-72 uit het Sovjettijdperk en een reeks gevechtsvoertuigen van het type BPM-1 dat sterk op een tank lijkt. De BPM-1 stamt ook uit de tijd van de Sovjet-Unie.

De Tsjechische minister van Defensie, Jana Cernochova, heeft het bericht bevestigd zonder in details te treden, meldden Tsjechische media. Het zou gaan om een gift aan Oekraïne die wordt gedaan na overleg tussen NAVO-leden. De gevechtsvoertuigen zijn maandag op de trein gezet. Het Tsjechische leger zou nog negentig T-72 tanks hebben gehad. Ze werden destijds ook in Tsjechoslowakije gebouwd.

Afgelopen week werd bekend dat Oekraïne BMP-1 tanks bij een Tsjechisch bedrijf kocht. Het zou bij die transactie gaan om 58 tanks die het Nationale Volksleger van de Duitse Democratische Republiek (1949-1990) ooit in gebruik had. De pantservoertuigen uit de Sovjet-Unie van het type BMP-1 behoorden tot de standaarduitrusting van het communistische Warschaupact. Ze kwamen met de hereniging van Duitsland in handen van het Duitse leger, dat ze in de jaren negentig wist te slijten aan Zweden. Maar dat land verkocht ze vervolgens aan een Tsjechisch bedrijf.

Dat heeft al eerder geprobeerd ze aan Oekraïne te verkopen. Maar in 2019 kwam er een juridische en politieke kink in de kabel en ging de verkoop aan Oekraïne niet door. Het is nog onduidelijk of de transactie met het particuliere Tsjechische bedrijf iets te maken heeft met de tanks en gevechtsvoertuigen waar Tsjechische media dinsdag over berichtten.

15:29 | NAVO-chef verwacht groot Russisch offensief om Donbas

NAVO-chef Jens Stoltenberg verwacht een verschuiving van de oorlog in Oekraïne naar het oosten en zuiden van het land. “Dit wordt een cruciale fase”, zei hij tijdens een persconferentie vooruitlopend op een bijeenkomst van de NAVO-ministers van Buitenlandse Zaken woensdag en donderdag. De westerse geallieerden zijn bereid het Oekraïense leger verder te steunen tegen de Russen met de levering van meer antitankwapens en luchtafweersystemen.

Ook zullen de NAVO-partners praten over de levering van meer munitie, medische goederen en wapens, aldus Stoltenberg. Het gaat volgens hem “enkele weken” duren voor de Russische troepen, die zich rond hoofdstad Kyiv terugtrekken, weer zullen zijn gegroepeerd. Daarna “zullen we een een groot nieuw offensief zien om de hele regio Donbas in te nemen en een landbrug te maken met de bezette Krim”, denkt de Noor.

Stoltenberg sprak van “ondraaglijke wreedheden die Europa in decennia niet meer heeft gezien”, doelend op de beelden van massagraven en gedode burgers in het stadje Bucha. “Alle verantwoordelijken hiervoor moeten worden berecht.”

14:43 | Meer dan 7,1 miljoen mensen ontheemd in Oekraïne

Meer dan 7,1 miljoen mensen in Oekraïne zijn ontheemd geraakt vanwege de Russische invasie in het land, meldt de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM). Het aantal lag bijna drie weken geleden 10 procent lager.

Uit een tweede bevolkingsonderzoek van de VN-organisatie komt naar voren dat mensen nog steeds op de vlucht slaan vanwege de oorlog en de humanitaire behoeften ter plaatse steeds groter worden. Het aantal personen dat het land is ontvlucht, ligt volgens de VN inmiddels op ruim 4,24 miljoen.

Van de ontheemde huishoudens in Oekraïne heeft ruim de helft kinderen. Bovendien bestaat 57 procent van deze huishoudens ook uit ouderen en 30 procent uit personen met chronische ziektes. Zij hebben vooral veel behoefte aan hulp bij onder meer vervoer, voedsel en onderdak. Ook hebben de ontheemden volgens het IOM geld en financiële steun nodig, omdat hun inkomen is weggevallen of flink is gedaald.

14:19 | Kyiv wil speciaal tribunaal voor oorlogsmisdaden in Oekraïne

Er zou een speciaal internationaal tribunaal moeten komen om misdaden in Oekraïne te berechten. Dit zei een topman in de Oekraïense regering, Oleksij Arestovitsj. Hij sprak naar aanleiding van de Oekraïense melding van oorlogsmisdaden die bij Kyiv zouden zijn gepleegd door Russische troepen. Volgens Rusland gaat het om geënsceneerde oorlogspropaganda.

Arestovitsj denkt aan een tribunaal zoals het Joegoslavië-Tribunaal in Den Haag dat in 1993 door de VN werd opgericht voor de berechting van oorlogsmisdaden in de strijd waardoor Joegoslavië destijds uiteenviel. Het tribunaal hield officieel eind 2017 op te bestaan, maar er worden nog wel zaken afgewikkeld.

Het Franse Openbaar Ministerie heeft een speciale afdeling die drie nieuwe onderzoeken is begonnen naar misdaden tegen Fransen begaan in de oorlog in Oekraïne. Er was al een onderzoek gaande, naar de dood van de Frans-Ierse journalist Pierre Zakrzewski die op 14 maart bij Kyiv om het leven is gekomen.

13:25 | Zelensky: gesprekken met Rusland blijven enige optie

De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft beklemtoond dat gesprekken met Rusland de enige optie zijn voor het beëindigen van de oorlog, maar een topontmoeting met zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin is misschien niet mogelijk. De gesprekken tussen de twee landen gaan dinsdag digitaal weer door volgens het Russische ministerie van Defensie.

Zelenski sprak nadat Oekraïne de Russen ervan had beschuldigd honderden burgers te hebben gedood in de plaats Boetsja, een voorstad circa 20 kilometer van het centrum van Kiev. Het Russische leger spreekt van een geënsceneerde propagandastunt. Zelenski wil er dinsdagmiddag de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties in New York over toespreken.

De Oekraïense president zei ook dat hij de terugkeer naar de toestand van vóór de Russische aanval op zijn land op 24 februari als een overwinning zou beschouwen. Hij zei dat Rusland en Oekraïne het waarschijnlijk niet over alles eens kunnen worden ten aanzien van de regio Donbas, maar hij suggereerde dat het mogelijk zou zijn dat Rusland zich in twee jaar terugtrekt uit zijn land. Hij sprak niet over het schiereiland de Krim, dat Rusland in 2014 heeft ingelijfd.

Zelenski benadrukte dat Oekraïne veiligheidsgaranties nodig heeft en zal streven naar een staat waar “de komende tien jaar de veiligheid topprioriteit is, zoals in een groot Israël”.

12.26 | EU-kopstuk Ursula von der Leyen reist deze week nog naar Kyiv

Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen reist deze week nog naar Kyiv voor een ontmoeting met de Oekraïense president Volodymyr Zelensky. Dat meldt een woordvoerder van het dagelijkse EU-bestuur op Twitter. EU-buitenlandchef Josep Borrell reist met haar mee. Het exacte moment dat Von der Leyen en Borrell op weg gaan, is om veiligheidsredenen niet bekendgemaakt.

Het bezoek vindt plaats in aanloop naar Stand Up For Ukraine, een internationale donorconferentie voor Oekraïne die zaterdag wordt gehouden in de Poolse hoofdstad Warschau. De conferentie is belegd door de Europese Commissie en de regering van Canada.

President @vonderleyen and HRVP @JosepBorrellF will travel this week to Kyiv to meet President @ZelenskyyUa prior to the pledging event #StandUpForUkraine on Saturday in Warsaw.

— Eric Mamer (@MamerEric) April 5, 2022

11.54 | Rusland: Oekraïne zet meer beelden van moorden in scène

Speciale Oekraïense eenheden zijn volgens Moskou op meerdere plaatsen bezig geënsceneerde beelden te maken van “vreedzame burgers” die door Russen zouden zijn vermoord. De beelden zouden in westerse media verspreid moeten worden en de indruk moeten wekken dat Russische strijdkrachten oorlogsmisdaden plegen. Zo zouden ze landen moeten aanzetten tot nog meer acties tegen Rusland.

De Russische defensiewoordvoerder, generaal Igor Konosjenko, noemde als voorbeeld het dorp Mosjtsjoen, waar maandagavond opnames zouden zijn gemaakt. Hij kwam niet met bewijs voor zijn beschuldigingen. Mosjtsjoen ligt 6 kilometer van Boetsja, waar de Russen volgens Oekraïne honderden burgers hebben vermoord.

11.10 | Ook Denemarken en Italië zetten tientallen Russische diplomaten uit

Denemarken wijst vijftien Russische diplomaten uit na de berichten over massagraven en gedode burgers in de Oekraïense plaats Boetsja. De diplomaten zijn spionnen, stelt minister van Buitenlandse Zaken Jeppe Kofod.

Ook Italië zegt dertig diplomaten de deur te wijzen vanwege bezorgdheid over de veiligheid. Moskou laat weten de stappen van beide landen te zullen vergelden.

Tal van westerse landen hebben eerder een soortgelijke maatregel genomen. Duitsland wees maandag veertig Russische diplomaten de deur en Frankrijk ongeveer 35. Vorige week besloten Nederland, België en andere Europese landen al om diplomaten uit Rusland uit te wijzen vanwege vermoedelijke spionageactiviteiten.

10.45 | Zelensky: ‘Gesprekken met Rusland blijven enige optie’

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft beklemtoond dat gesprekken met Rusland de enige optie zijn voor het beëindigen van de oorlog. De gesprekken tussen de twee landen gaan dinsdag digitaal weer door.

Zelensky zei onder meer dat hij de terugkeer naar de toestand van vóór de Russische aanval op zijn land op 24 februari als een overwinning zou beschouwen. Hij zei dat Rusland en Oekraïne het waarschijnlijk niet over alles eens kunnen worden ten aanzien van de regio Donbas, maar hij suggereerde dat het mogelijk zou zijn dat Rusland zich in twee jaar terugtrekt uit zijn land.

De Oekraïense president benadrukte dat Oekraïne veiligheidsgaranties nodig heeft en zal streven naar een staat waar “de komende tien jaar de veiligheid topprioriteit is, zoals in een groot Israël”.

09.24 | Aangehouden Rode Kruis-team bij Marioepol weer vrijgelaten

Een team van het Rode Kruis dat maandag probeerde de Oekraïense stad Marioepol te bereiken, maar volgens de internationale hulporganisatie door de politie werd aangehouden, is weer vrijgelaten. “Na onderhandelingen werden ze ’s nachts vrijgelaten en naar Zaporizja gestuurd”, zei de Oekraïense vicepremier Irina Veresjtsjoek dinsdag. Zaporizja ligt ten noordwesten van Marioepol en is in handen van Oekraïne.

Het vastgezette hulpteam was naar de zwaar belegerde havenstad getrokken om mensen te evacueren. Russische troepen beschieten de stad volgens burgemeester Vadim Bojtsjenko onophoudelijk en 90 procent van de infrastructuur zou zijn verwoest. Hij schatte maandag in dat er nog 130.000 inwoners opgesloten zitten in zwaar gehavende gebouwen en schuilkelders.

08.20 | VK: ‘Oekraïense troepen hebben belangrijk terrein heroverd’

Oekraïense troepen hebben in het noorden van het land belangrijk terrein heroverd, waardoor Russische troepen volgens Britse inlichtingendiensten gedwongen worden zich terug te trekken uit gebieden rond Tsjernihiv en Kyiv. Groot-Brittannië bevestigt daarmee berichten van Oekraïne dat maandag al repte over de Russische aftocht in dit gebied.

Het Britse ministerie van Defensie verwacht dat gevechten nog op kleine schaal doorgaan in sommige van de heroverde gebieden, maar deze week verminderen naar mate de nog aanwezige Russische manschappen verder wegtrekken. Veel eenheden van de Russen zullen eerst moeten bijkomen en worden voorzien van nieuwe uitrusting voordat ze opnieuw kunnen worden ingezet in het oosten van Oekraïne, aldus de Britten.

03.55 | ‘NYT’: Satellietbeelden Boetsja weerleggen claims Moskou

Uit een analyse van satellietbeelden door The New York Times blijkt dat de vele doden die in de Oekraïense stad Boetsja zijn gevonden er al weken liggen. Die conclusie spreekt de Russische claim van zondag, dat de lichamen er op of rond 30 maart zijn neergelegd nadat de Russische troepen vertrokken waren, tegen.

De Amerikaanse krant gebruikte satellietbeelden van Maxar Technologies en enkele video’s om te laten zien dat ten minste elf lichamen er op 11 maart al lagen, toen de Russische troepen de stad nog bezet hielden.

In veel landen is verontwaardigd gereageerd op de beelden uit Boetsja, een voorstad van de Oekraïense hoofdstad Kyiv, die zijn gemaakt na de terugtrekking van de Russische troepen. Volgens Oekraïne zijn honderden mensen door de Russen vermoord. De Amerikaanse president Joe Biden vindt dat zijn Russische ambtgenoot Vladimir Poetin moet worden berecht voor oorlogsmisdaden.

Minister-president Mark Rutte zei op Twitter geschokt te zijn door de berichten. ‘Dit moet onderzocht worden en Nederland en onze partners zullen niet rusten tot de daders van oorlogsmisdaden verantwoordelijk zijn gehouden.’

Geschokt door berichten van afschuwelijke misdaden uit gebieden waar Rusland zich uit terugtrekt. Dit moet onderzocht worden en Nederland en onze partners zullen niet rusten tot de daders van oorlogsmisdaden verantwoordelijk zijn gehouden.

— Mark Rutte (@MinPres) April 3, 2022

03.33 | Zelensky zegt dinsdag VN-Veiligheidsraad toe te spreken

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky spreekt dinsdag de VN-Veiligheidsraad toe, zei hij maandag in zijn dagelijkse videoboodschap. In de video ging Zelensky ook in op het bloedbad in Boetsja. “Ik benadruk dat we het meest complete, transparante onderzoek willen, waarvan de resultaten door de hele internationale gemeenschap gekend zullen worden.”

En volgens Zelensky zijn de burgerslachtoffers in Boetsja pas het topje van de ijsberg. “Er is al informatie dat het aantal slachtoffers misschien nog hoger ligt in Borodjanka en andere bevrijde steden”, zei de president in zijn videoboodschap. “In veel van de bevrijde districten van Kyiv, Tsjernihiv en Soemi hebben de bezetters dingen gedaan die de lokale bevolking zelfs niet gezien heeft tijdens de Nazi-bezetting tachtig jaar geleden.”

Inmiddels zijn volgens de autoriteiten meer dan 330 lichamen van burgers geborgen in Boetsja, een stad ten noordwesten van Kyiv. Zij zouden zijn gedood door terugtrekkende Russische militairen, sommigen met vastgebonden handen. Het Kremlin ontkent in alle toonaarden dat het er iets mee te maken heeft en stelt dat Oekraïne de beelden heeft gemaakt als deel van een westers complot om Rusland zwart te maken.

02.30 | Gemeenten hebben ‘extra handjes’ nodig bij hulp aan Oekraïners

Het Veiligheidsberaad maakt zich zorgen over de hulp aan Oekraïners op de middellange en langere termijn. De burgemeesters die samen het beraad vormen, waarschuwen dat zij “tegen operationele grenzen aan lopen”. Zij hebben menskracht en ondersteuning nodig vanuit het Rijk, de provincie en andere overheidsorganen zoals bijvoorbeeld Rijkswaterstaat.

“De gemeenten kunnen dit niet heel lang volhouden. We hebben extra handjes nodig”, waarschuwde voorzitter Hubert Bruls maandagavond na afloop van een digitale vergadering. Bij de bijeenkomst schoven ook staatssecretaris Eric van der Burg en mensen van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) aan. Receptiemedewerkers, juristen en ander gemeentelijk personeel wordt voor allerlei taken ingezet. “Dat houden wij niet vol. Mensen moeten worden afgewisseld, anders gaat het fout”, aldus Bruls. Volgens de burgemeesters is de opvang van vluchtelingen bovendien werk voor specialisten en zijn gemeenteambtenaren hiervoor niet opgeleid.

Volgende week praten zij verder over dit onderwerp. Ook gaat het dan opnieuw over de huisvesting. De veiligheidsregio’s realiseerden tot nu toe 32.000 plekken. Elke duizend erbij wordt volgens Bruls steeds moeilijker. “Wij moeten bereid zijn om onorthodoxe maatregelen te nemen en zelfs panden te vorderen.” Het Rijk wil hier niet in mee.

Maandag 4 april

23.20 | Vijf doden gevonden in Motizjin, onder wie burgemeester

In het Oekraïense stadje Motizjin, ten westen van Kyiv, zijn vijf lichamen gevonden, onder wie dat van burgemeester Olga Soetsjenko. Haar echtgenoot en hun zoon behoorden ook tot de slachtoffers. De plaatselijke politie toonde de lijken maandag aan journalisten van het Franse persbureau AFP. Vier doden lagen half begraven in een kuil in een bos achter het huis van de burgemeester. Ook is nog een man aangetroffen in een put in de tuin.

Volgens een politiewoordvoerder waren de armen van de slachtoffers op hun rug gebonden. Naar zijn zeggen werd Soetsjenko op 24 maart ontvoerd door de Russen. Inwoners van Motizjin vertelden dat de 50-jarige burgemeester en haar man elke samenwerking met de invasietroepen weigerden.

23.10 | VS kondigen nieuwe sancties aan tegen Rusland

De Verenigde Staten willen nog deze week nieuwe sancties treffen tegen Rusland wegens het oorlogsgeweld in Oekraïne. Dat heeft de nationale veiligheidsadviseur Jake Sullivan maandag gezegd.

“Sancties alleen lossen de problemen niet op, maar zijn wel een belangrijk instrument.” Oekraïne krijgt volgens hem de komende dagen ook toezeggingen over de levering van extra militaire hulp.

Sullivan liet tevens weten dat president Joe Biden er alles aan gaat doen om Vladimir Poetin de prijs te laten betalen voor de oorlogsmisdaden die zijn begaan in Oekraïne.

De VS zullen met hun bondgenoten overleggen over het ter verantwoording roepen van de Russische president. Dat zou kunnen gebeuren bij het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag, maar ook bij een andere instantie.

21:40 | Burgemeester Mykolajiv: 10 burgers gedood door bombardement

In de Zuid-Oekraïense stad Mykolajiv zijn maandag tien burgers om het leven gekomen door Russische bombardementen, 46 anderen raakten gewond. Dat heeft burgemeester Oleksander Senkevitsj gezegd in een videoboodschap.

Bij de eerste aanval werd één persoon gedood. Van de vijf gewonden die vielen waren er twee slecht aan toe. Later op de dag werd de stad opnieuw bestookt en waren er veel meer slachtoffers te betreuren. Senkevitsj zei te vrezen dat het dodental nog verder oploopt.

Vorige week werd Mykolajiv, dat ten oosten van Odessa ligt, ook al zwaar getroffen door Russisch vuur. Een raket sloeg in in een regionaal bestuurskantoor, waardoor vijftien mensen om het leven kwamen.

19:49 | Oekraïne: bloedbad in Boetsja is slechts het topje van de ijsberg

Het bloedbad in de Oekraïense stad Boetsja is slechts het “topje van de ijsberg”, zei de Oekraïense minister Dmitro Koeleba maandag. De slachting toont volgens Koeleba de noodzaak aan van strengere sancties tegen Moskou.

De Oekraïense autoriteiten hebben zondag bekendgemaakt mogelijke oorlogsmisdaden van Rusland te onderzoeken, nadat beelden uit Boetsja waren opgedoken van dode burgers op straat en in geïmproviseerde graven. “De verschrikkingen die we in Boetsja hebben gezien, zijn slechts het topje van de ijsberg van alle misdaden die zijn begaan door het Russische leger”, aldus de minister op een persconferentie in Polen, die hij samen met de Britse minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss belegde.

Truss zegt geschokt te zijn door de beelden uit de voorstad van de Oekraïense hoofdstad Kyiv. Ze zegt ervan overtuigd te zijn dat de Russische troepen oorlogsmisdaden hebben gepleegd tegen Oekraïense burgers. Of er ook sprake is van volkerenmoord is volgens haar “aan de rechtbanken om te bepalen”.

Koeleba vindt dat de internationale gemeenschap in actie moet komen. “Halve maatregelen zijn niet langer voldoende. Ik eis deze week de zwaarste sancties. Dit is het pleidooi van de slachtoffers van de verkrachtingen en moorden. Als je twijfelt over sancties, ga dan eerst naar Boetsja.”

16:49 | Burgemeester Marioepol: 90 procent van stad in puin

De Oekraïense havenstad Marioepol, in het zuidoosten van het land, is inmiddels door de aanhoudende Russische beschietingen vrijwel volledig in puin gelegd. Dat heeft burgemeester Vadim Boitsjenko gezegd.

“Het trieste nieuws is dat 90 procent van de infrastructuur in de stad is verwoest en 40 procent is onherstelbaar”, aldus Boitsjenko tijdens een persconferentie. Hij schat dat er nog 130.000 inwoners opgesloten zitten in de zwaar gehavende gebouwen en schuilkelders. Pogingen een deel te evacueren zijn maandag opnieuw mislukt. Voor het uitbreken van de oorlog woonden er ongeveer een half miljoen mensen in Marioepol.

“De bombardementen gaan onophoudelijk door. Het Russisch leger verwoest Marioepol op beestachtige wijze”, aldus de burgemeester. Daarvoor wordt opvallend vaak gebruik gemaakt van “meervoudige raketwerpers”. Volgens Boitsjenko komt het merendeel van de aanvallen “vanuit zee, waar Russische schepen liggen”.

Pogingen een deel van de bevolking te evacueren zijn maandag opnieuw mislukt. Een team van het Rode Kruis werd tegengehouden tijdens een poging de stad te bereiken en mensen te helpen om te vertrekken. De Rode Kruis-medewerkers worden volgens een woordvoerder van de internationale hulporganisatie door de politie vastgehouden in een nabijgelegen stad. Er zou geen sprake zijn van een gijzeling. Meer informatie gaf hij niet.

15:38 | President Zelensky bezoekt Boetsja na bloedbad

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft een bezoek gebracht aan Boetsja, de stad ten noordwesten van Kyiv waar Russische troepen volgens Oekraïne honderden burgers hebben gedood. Zondag na de ontdekking van massagraven en schijnbaar geëxecuteerde burgers beschuldigde Zelensky Moskou al van genocide en oorlogsmisdaden. Hij herhaalde dat in het stadje.

“Iedere dag als onze strijders gebieden binnengaan en heroveren, zie je wat er is gebeurd”, zei Zelensky, die in Boetsja een kogelwerend vest droeg en zich liet vergezellen door militairen. Volgens de president wordt het nog moeilijker om met de Russen te onderhandelen over vrede “nu we zien wat ze hebben gedaan in Oekraïne”.

Inmiddels zijn volgens de autoriteiten meer dan 330 lichamen van burgers geborgen in Boetsja. Zij zouden zijn gedood door terugtrekkende Russische militairen, sommigen met vastgebonden handen. Het Kremlin ontkent in alle toonaarden dat het er iets mee te maken heeft en stelt dat Oekraïne de beelden heeft gemaakt als deel van een westers complot om Rusland zwart te maken.

14:20 | Meer dan 4,2 miljoen mensen gevlucht uit Oekraïne

Door de Russische invasie in Oekraïne zijn meer dan 4,2 miljoen mensen het land ontvlucht. De Verenigde Naties waarschuwen voor de verslechtering van de humanitaire situatie in Oekraïne, bijna anderhalve maand na het uitbreken van de oorlog.

Maandag stond het aantal vluchtelingen volgens VN-cijfers op 4.215.047, een stijging van 38.646 ten opzichte van een dag eerder. Onder de vluchtelingen zijn bijna 205.500 personen die in Oekraïne woonden of studeerden. “De humanitaire behoeften groeien met de minuut naarmate meer mensen de oorlog ontvluchten”, meldt VN-migratieorganisatie IOM.

Bijna zes op de tien vluchtelingen zijn de grens naar Polen overgestoken. Het gaat om bijna 2,5 miljoen mensen. Vanuit Polen en andere buurlanden van Oekraïne reizen veel vluchtelingen door naar andere landen. De Poolse autoriteiten hebben gezegd dat ongeveer 1,5 miljoen Oekraïners in Polen zijn gebleven.

In Oekraïne zelf zijn bijna 6,5 miljoen mensen op de vlucht voor de oorlog. Nu het zwaartepunt van de Russische operatie in Oekraïne is verschoven naar de oostelijke regio’s Donetsk en Loehansk, die door pro-Russische separatisten worden geclaimd, trekken meer inwoners van die gebieden naar het westen.

13.44 | Bijna 23.000 Oekraïners in opvang, nauwelijks extra plekken erbij

Op maandag verblijven bijna 23.000 Oekraïners in een opvang van de Nederlandse overheid, zo’n 2.000 meer dan afgelopen donderdag. Dat blijkt uit de meest recente cijferupdate van het ministerie van Justitie en Veiligheid.

12.10 | ‘Doden bij beschietingen in zuiden van Oekraïne’

Bij Russische beschietingen in het zuiden van Oekraïne zijn zondag acht doden en 34 gewonden gevallen, meldt de Oekraïense procureur-generaal maandag. Ook zijn volgens de aanklager woningen, voertuigen en civiele infrastructuur beschadigd.

De slachtoffers vielen in de steden Mykolajiv en Otsjakiv. De gouverneur van de regio Mykolajiv zei zondag al dat iemand was gestorven bij Russische beschietingen. Hij zei ook dat onder de gewonden een 15-jarige was. De informatie vanuit Oekraïne is niet onafhankelijk bevestigd.

12.04 | Oekraïne: ‘Russen weg uit Tsjernihiv’

Volgens Oekraïne zijn de Russen vertrokken uit de stad Tsjernihiv, de belangrijkste plaats tussen de Oekraïense hoofdstad Kyiv en de grens met Rusland en Belarus. In de streek rond de stad zouden nog wel wat Russische troepen zijn, meldt de gouverneur van de noordelijke regio.

De snelweg tussen de stad en Kyiv gaat weer open, zodat er hulp kan worden geboden. Dat Tsjernihiv is verlaten door de Russen, lijkt het beeld te bevestigen dat de Russen hun plan opgeven om Kyiv te veroveren.

09.41 | Roep om scherpere sancties tegen Moskou neemt toe na ‘Boetsja’

De roep om nieuwe sancties tegen Rusland neemt toe vanwege de gruweldaden in vooral de Oekraïense plaats Boetsja, die aan Russische troepen worden toegeschreven. De Franse president Emmanuel Macron zei op de radio dat er “zeer duidelijke aanwijzingen” zijn dat Russische strijdkrachten oorlogsmisdaden hebben gepleegd.

Les images qui nous parviennent de Boutcha, ville libérée près de Kiev, sont insoutenables. Dans les rues, des centaines de civils lâchement assassinés. Ma compassion pour les victimes, ma solidarité avec les Ukrainiens. Les autorités russes devront répondre de ces crimes.

— Emmanuel Macron (@EmmanuelMacron) April 3, 2022

Hij pleit voor maatregelen op het gebied van olie en steenkool. Eerder hadden Duitsland en EU-president Charles Michel al aangekondigd dat de strafmaatregelen zullen worden aangescherpt.

De Poolse premier Mateusz Morawiecki, voorstander van een snoeiharde lijn tegen het Kremlin, stelde echter dat Duitsland het voornaamste obstakel vormt als het gaat om verzwaringen van de sancties.

07.55 | Scholen voor gevluchte kinderen open

Honderden kinderen die in de afgelopen weken uit Oekraïne zijn gevlucht, krijgen les op tijdelijke scholen. Die gaan maandag van start. Minister Dennis Wiersma, die over basisscholen en middelbare scholen gaat, opent maandag Oekraïense scholen in Arnhem en Ederveen.

Ook in Eindhoven en Hengelo komen zulke scholen. In Amstelveen is vorige week al een tijdelijke Oekraïense onderwijsinstelling van start gegaan. De Oekraïense scholen blijven sowieso tot de zomer open.

De scholen zijn bestemd voor basisscholieren en middelbare scholieren uit Oekraïne. De leraren besteden veel tijd aan het mentale welzijn van de kinderen.

04.19 | Leider Soemi-regio Oekraïne: ‘Rusland trekt zich terug uit gebied’

Het Russische leger is begonnen met een terugtrekking uit de Soemi-regio in het noordoosten van Oekraïne, melden lokale autoriteiten. Toch is het volgens Dmitri Zjivitski, het Oekraïense hoofd van het regionale bestuur, nog te vroeg om te zeggen dat het gebied ook echt is bevrijd. Hij zei dit volgens het Oekraïense persbureau UNIAN.

03.04 | Rusland wil dat Veiligheidsraad Oekraïense ‘provocatie’ bespreekt

Rusland heeft zondag de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties verzocht maandag bijeen te komen om te bespreken wat het een “provocatie door Oekraïense radicalen” in de stad Boetsja noemt.

Verschillende Oekraïense functionarissen, onder wie president Volodymyr Zelensky, hebben Russische troepen beschuldigd van het doden van burgers in deze voorstad van Kyiv. Beelden van op straat liggende lijken van burgers zijn inmiddels de hele wereld overgegaan.

02.11 | Oekraïne: ‘Zeven doden in Charkov na Russische beschietingen’

Bij Russische beschietingen op de Oost-Oekraïense stad Charkov zijn zondagavond zeven mensen onder wie drie kinderen omgekomen, meldt het regionale openbaar ministerie. 34 anderen zouden gewond zijn geraakt. Ook zouden tien huizen en een depot voor trolleybussen zijn beschadigd.

Charkov, de tweede stad van het land die voor de oorlog ongeveer 1,5 miljoen inwoners telde, lijdt al wekenlang onder Russische beschietingen.

01.19 | Rusland bevestigt luchtaanvallen bij Kyiv en Mykolajiv

Rusland heeft zondag bevestigd dat het verschillende luchtaanvallen heeft uitgevoerd op Oekraïense militaire faciliteiten en brandstofdepots in de regio’s rond Kyiv en Mykolajiv.

Volgens het Russische ministerie van Defensie is daarbij een controlecentrum vernietigd op de luchtmachtbasis in Vasylkiv, in de buurt van Kyiv. Die luchtmachtbasis was medio maart ook al door Russische raketten getroffen.

01.09 | 410 dode burgers gevonden nabij Kyiv na terugtrekking Rusland

Oekraïne zegt dat het de lichamen van 410 burgers heeft geborgen in de buurt van hoofdstad Kyiv sinds de recente terugtrekking van Russische troepen.

“Dit is een hel die moet worden gedocumenteerd, zodat de beesten die hem hebben gecreëerd worden gestraft”, schreef de Oekraïense procureur-generaal Irina Venediktova op Facebook.

00.04 | Rusland ontkent doden van burgers in Boetsja: ‘Het zijn acteurs’

De Oekraïense autoriteiten maken melding van oorlogsmisdaden door Russische militairen in Boetsja, een voorstad van de hoofdstad Kyiv. Bij hun terugtrekking zouden de Russen honderden burgers hebben gedood. De burgemeester van Kyiv, Vitali Klitsjko, spreekt van “volkerenmoord”.

De Russen ontkennen bij hoog en laag dat ze hier iets mee te maken hebben. Het Russische ministerie van Defensie zegt in een verklaring dat de beelden en foto’s met dode lichamen ‘een nieuwe provocatie’ zijn.

Liveblog oorlog in Oekraïne: 2 tot en met 3 april 2022Lees ook