Het vrouwelijk immuunsysteem is anders in balans dan dat van mannen. Daardoor reageren vrouwen mogelijk anders op vaccinaties.
Hoogleraar immunologie van vaccinatie bij het UMGC, Debbie van Baarle verbonden aan het RIVM, vertelt hoe dat zit.
Infectieziektes
Van Baarle zegt dat maar heel weinig vaccinatiestudies worden uitgesplitst tussen mannen en vrouwen. “Het gebeurt de afgelopen jaren wel meer”, weet ze. Ze hoopt dan ook dat er in de toekomst meer aandacht voor is. “Want we zien duidelijk verschillen tussen mannen en vrouwen. We weten ook dat vrouwen anders reageren op infectieziektes.”
Ze heeft daar diverse verklaringen voor. Die moeten we onder meer zoeken in ons afweersysteem en erfelijkheid. “Op het moment dat vrouwen zwanger worden, dragen ze een lichaamsvreemd iets in zich. Een vrouw kan daar niet te heftig op reageren. Vrouwen hebben daarom een delicatere balans in het immuunsysteem.”
Anders reageren
Hoe het immuunsysteem reageert, ligt voor een deel opgeslagen in de genen. “Bepaalde immunologische genen liggen op de X-chromosomen. Vrouwen hebben er daar twee van, mannen maar één. Dat betekent dat de seksen anders kunnen reageren.”
De immunoloog vindt dat er meer oog moet komen voor de verschillen tussen mannen en vrouwen als het gaat om vaccins. “Er zijn nu te weinig studies die daar naar kijken. Over het algemeen worden niet heel veel medicijnen op vrouwen getest. We slikken dat wat op mannen is getest. En dat zijn meestal fitte, jonge studenten. Het nadeel daarvan is dat je pas in een later stadium erachter komt wat de (mogelijke) bijwerkingen voor vrouwen zijn.”
Menstruatie
De laatste tijd is veel te doen geweest om menstruatiestoornissen na een vaccinatie. Van Baarle vindt het niet gek dat dat gebeurt. “Als je een vaccinatie krijgt gebeurt er van alles in je lichaam. We leren steeds meer dat het immuunsysteem, hormoonsysteem en zenuwsysteem met elkaar communiceren in het lichaam. Dat heeft na een vaccinatie even tijd nodig om in balans te komen. Vrouwen zijn gevoeliger voor ontregelingen.”
Ze meent wel dat wanneer het uitblijven van je menstruatie echt een bijwerking is van de vaccinaties, dat vrouwen daarvoor gewaarschuwd moeten worden. Ofwel: dat het in de bijsluiter moet komen. “Het had beter geweest om vrouwen gerust te stellen. Dat ze niet verrast zijn wanneer hun menstruatie door de vaccinatie tijdelijk uitblijft.”
Breder gekeken
Ze vertelt overigens dat bij de coronavaccinaties wel op vrouwen is getest. “Er is echt breder gekeken. Dus niet alleen jonge mannen, ook vrouwen en ouderen zijn getest. We doen het dus al beter, maar in de toekomst moet er nog meer rekening worden gehouden met het feit dat het vrouwelijk lichaam anders in elkaar steekt en dus ook anders kan reageren op infecties, vaccinaties en medicijnen.”