Draai je vannacht nog maar eens lekker om, want de wintertijd gaat in. In de nacht van zaterdag op zondag gaat de klok om 03.00 uur een uur terug.
Dat betekent voor veel mensen een extra uurtje slaap.
Wintertijd
De wintertijd, ook wel standaardtijd genoemd, is de periode van het jaar waarin we een uur teruggaan op de klok. Dit systeem bestaat in Nederland sinds 1977 en werd ingevoerd om beter aan te sluiten bij het natuurlijke daglicht, waardoor energie bespaard kon worden. Door de klok eind oktober een uur terug te zetten, wordt het ’s ochtends eerder licht en ’s avonds eerder donker, wat vooral in de donkere wintermaanden prettig kan zijn.
De Europese Commissie heeft plannen geopperd om de tijdswissel af te schaffen, maar er is nog geen eenduidig besluit over welke tijd permanent zou moeten worden ingevoerd. Voorstanders van het afschaffen van de zomertijd-wintertijdwissel pleiten vaak voor één vaste tijd, omdat de halfjaarlijkse overgang bij veel mensen een negatieve impact heeft op hun biologische ritme en slaapkwaliteit. Sommigen willen permanente zomertijd voor langere avonden met daglicht, terwijl anderen juist pleiten voor de wintertijd als standaard, zodat het in de wintermaanden langer licht blijft in de ochtend.
Biologische klok
De wintertijd ligt dichter bij onze natuurlijke tijd en dat is gezonder, legt chronobioloog Roelof Hut uit aan RTV Utrecht. Rond het middaguur staat de zon op haar hoogste punt. “En de zon is de belangrijkste lichtbron die onze biologische klok synchroniseert.”
Omdat Nederland in het westen van Europa ligt, wijkt de wintertijd 40 minuten van de ‘perfecte’ tijd af. “Wij horen eigenlijk in dezelfde tijdszone als Engeland. Dan zouden we minder vaak een wekker nodig hebben.” In de zomertijd is dit verschil nog een uur groter. Hut: “Dan zitten we er dik anderhalf uur naast.”
Vooral tieners en twintigers hebben hier last van, omdat hun biologische klok langzamer werkt. Ook voor avondmensen is de zomertijd minder geschikt, zij lopen vaak slaaptekort op. “In de wintertijd wordt opstaan voor hen makkelijker”, zegt Hut. “Ochtendmensen hebben weinig last van de tijdswisselingen. Een uurtje eerder naar bed gaan als de wintertijd ingaat, is makkelijker dan een uur eerder opstaan voor avondmensen.”