De zomervakantie staat voor de deur en met het regenachtige weer in Nederland pakken veel mensen het vliegtuig naar een zonnig oord. En dat is misschien wel extra spannend, met al die enge verhalen over turbulentie de laatste tijd.
Komt turbulentie in het vliegtuig tegenwoordig écht vaker voor of lijkt dat alleen maar zo? Nikki van Luijk, die promoveert aan de faculteit van Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek binnen de TU Delft, legt het uit.
Om gelijk maar met de deur in huis te vallen: nee, turbulentie is in principe niet gevaarlijk en je gaat er ook niet gelijk dood van. “Vliegtuigen zijn op zware omstandigheden gebouwd”, vertelt Van Luijk. “Meteorologen vliegen zelfs orkanen in om metingen te doen, en dat kan ook veilig.”
Wél komt turbulentie steeds vaker voor, zo blijkt uit onderzoek. “Tussen 1979 en 2020 is zware turbulentie met 55 procent toegenomen, gemiddelde turbulentie met 37 procent en lichte met 17 procent”, aldus Van Luijk. “Maar je moet ook onthouden dat er sowieso meer gevlogen wordt sinds het begin van het onderzoek.”
Topdrukte op Schiphol verwacht: zó ga je vliegensvlug de poortjes door
“Doordat er meer uitlaatgassen in de lucht komen zoals CO2, warmt de atmosfeer op en krijg je meer last van turbulentie”, verklaart de promovenda. “In de lucht heb je zogenoemde straalstromen, waar piloten graag in vliegen omdat je dan sneller gaat en het minder brandstof kost. Rond deze straalstromen kan windschering ontstaan, een plotselinge verandering in de windrichting en snelheid. Door de opwarming van de aarde neemt de heftigheid en hoeveelheid van die windscheringen toe en dus ook de turbulentie.
We noemen dit clear air turbulence. Het lastige daaraan is dat piloten van tevoren niet kunnen voorspellen of het er zal zijn of niet”, aldus Van Luijk. “Op een gegeven moment zullen ze proberen er omheen te vliegen, maar dat zal ook meer brandstof kosten. Sowieso zien we nu al in Amerika dat er jaarlijks 150 tot 500 miljoen dollar extra wordt uitgegeven aan onderhoudskosten, omdat de extra turbulentie ook invloed heeft op de vliegtuigen.”
Stap je binnenkort aan boord, dan raadt Van Luijk aan om te allen tijde je stoelriem gesloten te hebben. Ook als er wordt aangegeven dat niet hoeft. “Hoef je niet te lopen, houd ‘m dan lekker gesloten. Komt er turbulentie, dan weet je zo zeker dat je goed op je plek blijft zitten. En zorg ervoor dat je geen rondslingerende spullen hebt liggen”, vertelt ze. “Maar weet ook: dat wat er onlangs bijvoorbeeld bij Singapore Airlines gebeurde, is echt uitzonderlijk. Het is nog steeds veilig om te vliegen.”
Nikki van Luijk:
Vliegen met Transavia? Let dan op deze nieuwe kosten
