Ongeoorloofd verzuim

Wanneer je terugkomt uit een land waar code oranje geldt, moeten ouders en kinderen boven de twaalf jaar twee weken in thuisquarantaine. Tenminste, dat is het dringende advies van de overheid. Tegelijkertijd waarschuwt het Ministerie van Onderwijs dat de thuisisolatie geen geldige reden is voor verzuim. En daar hangt mogelijk een flink prijskaartje aan.

Wanneer scholieren door quarantaine niet naar school komen, zijn ze dus in overtreding. Scholen zijn bovendien verplicht ‘ongeoorloofd verzuim’ te melden, en daar valt dit onder. “In zo’n geval registreert de school het verzuim als ‘verzuim zonder geldige reden’ en zal de leerplichtambtenaar een onderzoek instellen”, vertelt een woordvoerder van de gemeente Amsterdam.

De leerplichtambtenaar van de gemeente kan zo’n overtreding beboeten. De richtlijn voor dit ‘luxeverzuim’? Honderd euro per dag, met een maximum van negenhonderd euro voor twee weken. Dat is een dure vakantie (en een nog duurdere quarantaine).

Lees ook
‘Scholieren worden somber van alleen maar thuiszitten’

Op tijd naar huis

Een woordvoerder van het Ministerie van Onderwijs vertelt dat ouders er rekening mee moeten houden dat de situatie in hun vakantieland plots kan veranderen, zoals recent gebeurde in delen van Spanje, Portugal en heel Kroatië.

Het is dus het slim om te zorgen dat je in ieder geval twee weken voor het einde van de schoolvakantie weer thuis bent, zegt de woordvoerder, zodat de eventuele quarantaine nog kan worden afgerond vóór kinderen weer naar school moeten. “Als je thuiskomt in de laatste week van de vakantie, vlak voor de scholen weer beginnen, neem je een risico.”

Lees ook
Negatief reisadvies: Kroatië gaat van code geel naar code oranje

Omstandigheden

Voor de leerplichtwet maakt het niets uit of een land voor vertrek al oranje was, of tijdens de vakantie oranje werd, stelt het ministerie. “De leerplichtambtenaar weegt wel altijd de omstandigheden mee”, vertelt de woordvoerder. Deze ambtenaar kan de keuze maken om geen boete op te leggen wanneer een gezin tijdens de vakantie werd overvallen door een aangepast reisadvies. Maar dat is geen garantie.

Basisschoolleerlingen onder de twaalf zijn uitgesloten van deze geadviseerde quarantaine, maar ouders mogen hen niet naar school brengen. Zij mogen immers zelf het huis niet uit, dus die taak komt dan bij familie, buren of andere bekenden te liggen.

Coronaregels in geding

De vraag is nu of het naleven van de coronaregels niet in gevaar komt door deze tegenstrijdige voorschriften. Als er een mogelijke boete ligt op spijbelen, is er kans dat mensen de werkelijke vakantiebestemming verzwijgen, of de geadviseerde quarantaine niet naleven. De VO-raad, de koepel van middelbare scholen, vindt daarom dat ouders niet de leerplichtambtenaar op hun dak moeten krijgen als zij tijdens hun vakantie zijn overvallen door een strenger reisadvies.

“Je kunt dan niet van een school verwachten dat zij dat melden bij de leerplichtambtenaar”, zegt een woordvoerder van de VO-raad, na overleg met voorzitter Paul Rosenmöller. “Ouders moeten er uiteraard alles aan doen om te zorgen dat de quarantaine nog voor het einde van de zomervakantie is afgerond, maar als zij naar een geel gebied gingen dat tijdens de vakantie oranje werd, konden ze dat niet weten”, is de woordvoerder van mening. “Quarantaine gaat dan vóór de leerplicht.”

Lees ook
Zo voorkom je ongemakkelijke situaties op het werk als je na je vakantie in quarantaine moet

Leerplicht

De leerplicht kan in uitzonderlijke situaties worden opgeschort. Dat gebeurde bijvoorbeeld toen de scholen half maart dicht moesten. Nadat de scholen weer open waren gegaan, werden er geen boetes uitgedeeld toen ouders hun kinderen nog thuis hielden. De leerplichtwet zelf biedt ook een uitzondering: leerlingen die door ‘gewichtige omstandigheden verhinderd’ zijn, worden vrijgesteld van de leerplicht.

Meerdere scholen en gemeenten waarschuwden ouders al voor de vakantie dat deze situatie kon ontstaan. Zo schreef de gemeente Utrecht dat zij het verzuim zou aanmerken als spijbelen en vroeg de ouders bij hun vakantieplannen rekening te houden met eventuele quarantaine. Destijds werd vooral gedacht aan vakanties naar landen die al code oranje hadden, zoals Turkije of Marokko, maar door het oplaaiende coronavirus wordt voor steeds meer regio’s en landen binnen Europa het reisadvies aangescherpt.

Lees ook
Gebrekkig zicht op coronabesmettingen op scholen baart onderwijsbond zorgen