Het stigma rondom sekswerk moet eraf, benadrukken sekswerker Yvette Luhrs en staatssecretaris Eric van der Burg naar aanleiding van de foto-expositie ‘Reimagening Sex Work’ die woensdag opent in het ministerie van Justitie en Veiligheid.
“Er zijn bepaalde stereotypen die een negatieve impact hebben op het welzijn van sekswerkers”, aldus Yvette Luhrs, die samen met LINDA. de serie ‘Ik word prostituee’ maakte.
“Er heerst een eendimensionaal beeld van wie sekswerkers zijn”, legt Luhrs uit. “Het is veelal negatief, waardoor mensen die dit beroep uitoefenen in een hoekje worden geduwd.” Hen onderstreept dat niemand echt onder een stereotype valt en dat dit een achterhaald beeld is. “Door het stigma gaan mensen anders met ons om. We zijn zogenaamd slachtoffers en hebben er niet zelf voor gekozen.” Het frustreert Luhrs dat op basis van onjuiste opvattingen keuzes gemaakt worden voor de beroepsgroep. “Er wordt voorbijgegaan aan de realiteit.”
Voor Luhrs betekent sekswerk namelijk: een leuke manier van geld verdienen die ook nog eens goed bij diens interesse voor seksualiteit past. “Ik vind het fijn dat het zo persoonlijk en begeleidend is en dat ik alleen mijn lijf nodig heb om te kunnen voorzien in mijn levensonderhoud. Dat geeft me een financieel veilig gevoel.”
Luhrs is vanuit diens werk ook het sekswerk-activisme ingerold. Daardoor kent hen de gemeenschap goed en voelt hen zich erin thuis. “Er heerst echt een community-gevoel. Het is een groep hele bijzondere mensen waar ik gelukkig van word om mee te sparren en bij te horen.”
Yvette (35) wordt sekswerker in de nieuwe docuserie 'Ik word prostituee'
Voor Luhrs en diens collega’s heeft de stigmatisering van het werk vergaande gevolgen. Zo is het praktisch gezien bijvoorbeeld bijna onmogelijk om een zakelijke rekening af te sluiten of een hypotheek aan te vragen, maar kampen sekswerkers ook met geweld en ander negatief gedrag. En niet alleen door klanten. “Ik heb collega’s die door klanten verkeerd zijn behandeld, maar ook mensen die hun familieleden niet meer spreken of door buren weggepest worden. Er ontstaat aanzienlijk meer geweld en uitsluiting door het taboe.”
“Elke sekswerker zou veilig en in de openheid moeten kunnen werken”, vindt Luhrs. Dat onderstreept de staatssecretaris ook. “Het is onder andere belangrijk dat er technische maatregelen genomen gaan worden”, stelt Van der Burg. “Sekswerkers zouden als iedere andere werknemer of zzp’er behandeld moeten worden, bijvoorbeeld als het gaat om het openen van een zakelijke rekening, er moet een gelijktrekking plaatsvinden. Als sekswerker ben je op dat gebied nu te vaak achtergesteld.”
Hij benadrukt ook dat het stigma op sekswerk voor onveilige situaties zorgt. Sekswerkers durven bijvoorbeeld vaak niet naar de politie te stappen als er iets is gebeurd, of bij een instantie aan te kloppen voor hulp uit angst voor (voor)oordelen. “We moeten dus streven naar het versterken van de arbeidsomstandigheden van sekswerkers.”
De staatssecretaris erkent dat ook voor hemzelf nog taboe op het onderwerp zit. “Ik heb moreel geen bezwaren tegen mensen die voor sekswerk kiezen, maar tegelijkertijd vond ik het ongemakkelijk toen ik in mijn eerdere rol als wethouder van Amsterdam op werkbezoek bij een seksclub ging en de portier ‘dag meneer Van der Burg’ tegen mij zei. Ik was bang dat iedereen dacht dat ik daar vaker was geweest.”
Luhrs begrijpt zijn reactie. “We hebben allemaal een persoonlijke relatie met seksualiteit, voornamelijk gevormd door onze omgeving en de maatschappij waar we in leven. Als daar dan een financiële component bij komt kijken, kan dat ongemakkelijke gevoelens oproepen, het kan schuren.” Hen vindt dat niet meer dan logisch, maar “het zou niet leidend mogen zijn in het creëren van regels en wetgeving voor sekswerkers”.
Het decriminaliseren van sekswerk is dan ook het meest urgent. “Sekswerkers zouden de keuze moeten hebben hoe ze hun werk inrichten.” Luhrs hoopt dat mensen uit de beroepsgroep vaker mogen aanschuiven bij gesprekken over sekswerk. “Ik wil dat we als gelijkwaardige partij aan tafel zitten.”
Op de foto’s die vanaf woensdag in het ministerie hangen zijn sekswerkers en hun attributen te zien. “Op het moment dat deze tentoonstelling naar ons toe kwam rees de vraag of het wel kon. Kun je in de openbare ruimte wel een foto van een dildo ophangen? Het antwoord bleek ‘ja'”, aldus Van der Burg. “In een tentoonstelling over gelijkwaardigheid van sekswerkers kun je moeilijk iedereen in een coltrui op de foto zetten.”
Luhrs, die zelf ook op een van de foto’s staat, geeft aan dat het geen pornografische beelden zijn. “Het zijn gewoon sekswerkers die aan het werk zijn en ja, daar hoort ook bijvoorbeeld een vibrator bij.” De staatsecretaris vult aan: “Net zoals er bij het ministerie van Volksgezondheid foto’s van artsen en verpleegkundigen met bijvoorbeeld een stethoscoop hangen.”
De foto-expositie Reimagining Sex Work is vanaf 5 april tot 19 mei te zien in het Ministerie van Justitie en Veiligheid in Den Haag.
Yvette wil prostituee worden: 'Ik kan makkelijk seksueel klikken met iemand'
