Na de misstanden bij ‘The Voice’ en de incidenten bij ‘De Wereld Draait Door’ kan de politiek er niet meer omheen: grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer is een grootschalig probleem dat ook per wet moet worden aangepakt.
Daarom maakt GroenLinks zich al jaren hard voor een wet om bedrijven verplicht te stellen een vertrouwenspersoon aan te stellen.
Het voorstel ligt er al een tijdje, sinds 2020. “De kern is dat iedereen die werkt toegang krijgt tot een vertrouwenspersoon”, vertelt GroenLinks-kamerlid Senna Maatoug aan LINDA. “Grensoverschrijdend gedrag is namelijk niet iets wat alleen in de politiek of de media gebeurt, we zien het overal. En momenteel blijven veel problemen lang onopgemerkt, tot het helemaal uit de hand loopt.”
Een vertrouwenspersoon moet daarbij uitkomst bieden. “Dat is een laagdrempelige manier om grensoverschrijdend gedrag aan te kaarten”, aldus Maatoug. Ze benadrukt dat het hierbij om verschillende gradaties grensoverschrijdend gedrag gaat. “Het kan gaan over een nare grap aan de lunchtafel, maar ook om extreem pestgedrag met fysieke of seksuele elementen.”
Welke vorm het gedrag ook aanneemt, het kan momenteel nog een uitdaging zijn om dit op de werkvloer aan te kaarten. “De hiërarchie en de machtsrelatie die je binnen een bedrijf hebt, kan een beperking zijn om je grenzen aan te geven. Mensen vinden het moeilijk om iets tegen de baas te zeggen, aangezien diegene vaak ook bepaalt of je goed functioneert of niet”, zegt Maatoug.
Ongepast gedrag op de werkvloer: 'Macht en afhankelijkheid zijn gezworen kameraden'
Het wetsvoorstel kon in de kinderschoenen op weinig steun rekenen. “We kregen vaak de vraag: is dit nou nodig? Hoe groot is het probleem nou echt?” Maar sinds het seksueel grensoverschrijdende gedrag bij The Voice, ziet Maatoug een kentering. “Veel bedrijven lijken nu te beseffen dat grensoverschrijdend gedrag zich ook op hun werkvloer kan afspelen. Werkgevers vragen zich af of hun beleid wel op orde is en wat ze kunnen doen om veiligheid op de werkvloer te garanderen.”
Verplicht een vertrouwenspersoon aanstellen kan daarbij een eerste stap zijn. “Het helpt als je je ervaring bij iemand kan neerleggen. Als je er gewoon even over kan praten”, zegt Maatoug. “De vertrouwenspersoon kan vervolgens helpen een klacht in te dienen, meedenken over hoe je de situatie voortaan aan kan pakken of kijken of er een onderzoek ingesteld moet worden.” Volgens het wetsvoorstel mogen bedrijven zelf bepalen of ze intern of extern een vertrouwenspersoon aanstellen.
Maatoug is vastberaden werk te maken van deze wet. “Grensoverschrijdend gedrag is een groot probleem op de werkvloer. Je wil liever voorkomen dan genezen, maar we moeten erkennen dat het gebeurt. Dit gebeurt overal waar mensen werken, zeker onder hoge druk en met hiërarchische banden. Maar het zijn de kleine dingen waar je mee kan beginnen om veiligheid te waarborgen binnen de bedrijfsvoering. Dus laten we starten met een vertrouwenspersoon.”
Of de wet er doorheen komt, is nog de vraag. De eerste termijn in de Kamer zit erop. Kamerleden hebben vragen kunnen stellen, die GroenLinks volgende week gaat beantwoorden. Eind maart volgt de stemming en dan wordt het duidelijk of de wijziging in de Arbowet voldoende steun krijgt van de Tweede Kamer.
Beroepsvereniging Film- en Televisiemakers stelt vertrouwenspersoon aan door #metoo
