Al in 1977 werd in een onderzoeksrapport gesignaleerd dat de lucht in de omgeving van de staalfabriek in de IJmond, nu Tata Steel, veel schadelijke stoffen bevatte.
Vooral in Wijk aan Zee, onder de rook van de staalfabriek, maten onderzoekers van het Gemeentelijk Centraal Milieulaboratorium Amsterdam hoge concentraties polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s). Van die stoffen was toen al bekend dat ze kankerverwekkend zijn.
EenVandaag kreeg het rapport van destijds in handen en heeft het gepubliceerd. Het is te lezen op de website van het programma. Onduidelijk is wat er destijds met de uitkomsten is gedaan door bijvoorbeeld de provincie Noord-Holland, die het onderzoek samen met de gemeente Amsterdam betaalde.
Over de metingen in Wijk aan Zee schreven de onderzoekers dat die een “erg afwijkend beeld” lieten zien ten opzichte van meetpunten boven de regio IJmond. Vrijwel alle gemeten PAK’s zaten daar in ongeveer vijf keer zo hoge concentraties in de lucht als elders. Op de meetpunten Heemskerkerduin, Beverwijk en IJmuiden waren de concentraties ongeveer twee keer zo hoog als buiten de IJmond.
Sanne vecht tegen vervuilende staalgigant Tata Steel: 'Er staan mensenlevens op het spel'
De opstellers van het rapport merkten op dat aan hun resultaten “geen absolute betekenis kan worden gegeven”, maar ze legden wel een expliciet verband met het toenmalige bedrijf Hoogovens. “Bij winden over het Hoogoventerrein zijn op de meetpunten Wijk aan Zee en IJmuiden sterk verhoogde en in Beverwijk enigszins verhoogde concentraties gemeten, die wijzen op een duidelijke invloed van Hoogovens op het concentratieniveau ter plaatse”, schreven ze.
Over de mogelijke invloed op de gezondheid van omwonenden durfden de onderzoekers niet te speculeren. Ook in diverse latere rapporten werd getwijfeld over de invloed van de staalfabriek op bijvoorbeeld het relatief hoge aantal gevallen van longkanker in de regio. Daar is nog steeds discussie over.
Tata Steel vindt het kritische rapport uit 1977 “interessant voor geschiedkundigen”, maar het bedrijf wil vooral “focussen op het hier en nu”, reageert een woordvoerder. “Wij willen er keihard aan werken om onze uitstoot verder te verminderen.”
Het RIVM heeft de afgelopen jaren wel vastgesteld dat een aanzienlijk deel van de PAK’s die neerdalen in de regio van Tata moeten komen. Het staalbedrijf zelf stelt dat het de uitstoot van PAK’s inmiddels sterk heeft verminderd.
Ted en Marga aten jarenlang giftige gewassen uit tuin vlakbij Chemours: 'Ze hebben mijn leven verwoest'
