Dinsdag heeft de Eerste Kamer ingestemd met een wet die de abortuspil via de huisarts beschikbaar stelt. Hét paradepaardje van Tweede Kamerlid Corinne Ellemeet.
Sinds zij politiek Den Haag binnentrad, heeft zij één doel voor ogen: abortus uit het verdomhoekje halen. LINDA.nl sprak haar.
De Eerste kamer stemde vandaag in met een wet die ervoor zorgt dat de abortuspil beschikbaar is bij de huisarts. Een belangrijke stap volgens initiatiefnemers Ellemeet (GroenLinks), Kuiken (PvdA), Paternotte (D66) en Van Wijngaarden (VVD). Ellemeet: “Het is superbelangrijk, omdat het vrouwen betere toegang tot abortuszorg geeft.” Waar vrouwen nu nog richting een abortuskliniek moeten voor zo’n pil, krijgt een huisarts, mét de juiste opleiding, binnenkort dezelfde bevoegdheden.
“Natuurlijk kunnen vrouwen nog steeds anoniem richting een kliniek, maar sommige vrouwen vinden het prettiger om zo’n proces te doorlopen bij een vertrouwde arts. Ik gun vrouwen de beste zorg als het om zoiets ingrijpends gaat”, vertelt Ellemeet. De wetswijziging is volgens haar urgent, omdat nog niet iedereen toegang heeft tot abortuszorg. “Dat kan verschillende redenen hebben. Denk aan een vrouw met gewelddadige partner die abortus niet goed vindt of iemand die het vanwege geloofsovertuigingen niet mag. Dan kun je niet stiekem naar een kliniek, omdat je soms een paar uur moet reizen.”
Andere landen zijn ons al voorgegaan. In Frankrijk verstrekt de huisarts al sinds 2004 abortuspillen. Ook in Canada hebben huisartsen die bevoegdheid en in Zweden mogen verloskundigen abortuspillen verstrekken. “In die landen is wetenschappelijk onderzocht hoe dat heeft uitgepakt. Het leidt niet tot meer abortussen of complicaties. We weten uit de praktijk dat het er verantwoord aan toe gaat. In Nederland zal dat ook zo zijn, omdat huisartsen een verplichte scholing moeten doen.”
De initiatiefwet werd eerder goed ontvangen in de Tweede Kamer. Maar liefst 106 Kamerleden stemden in. Vooral de rol van het CDA vond Ellemeet opvallend. Zij vinden het belangrijk om abortus zoveel mogelijk te voorkomen. Door de huisarts hierin een rol te geven, kunnen zij meer inzetten op preventie. “Eén derde van de abortussen zijn herhaalabortussen. Voor die vrouwen is de abortus dus niet de eerste en niet de laatste. Een huisarts kan dan bij het verstrekken van de abortuspil inzetten op betere anticonceptie”, legt Ellemeet uit.
Eerder boekte Ellemeet al succes met het schrappen van de verplichte beraadtermijn van abortus. Haar drive om de abortuswet te veranderen is groot. “Toen ik in 2017 Kamerlid werd, zag ik dat de abortuswetgeving al dertig jaar niet is aangepast. Al dertig jaar staat de abortuszorg stil in Nederland. Het is tijd om dat te veranderen.”
Haar ultieme doel is abortus uit het verdomhoekje halen. “Natuurlijk is er geen vrouw in Nederland die lichtzinnig over abortus doet, maar ik vind dat vrouwen zich niet moeten schamen. Het taboe moet eraf.” Een belangrijk stap om dat te bereiken is het schrappen van abortus uit het Wetboek van Strafrecht, het volgende doel van Ellemeet. “Abortus is in principe strafrechtelijk, tenzij. Dat werkt door in de praktijk en vergroot het taboe.”
Van endometriose tot de overgang en postnatale depressie: in haar vijfenhalf jaar als Kamerlid trekt Ellemeet keer op keer de aandacht richting vrouwspecifieke onderwerpen. Inmiddels merkt ze dat de Kamer haar onderwerpen langzaam omarmt. Vier jaar geleden was dat nog heel anders. “Ik begon over vrouwen met postnatale depressies. Dat woord was nog nooit gebruikt in de plenaire zaal. Drie mannelijke ministers keken mij met verschrikte ogen aan: wát moeten we hiermee? Dat terwijl allerlei vrouwelijke zorgwoordvoerders heftig mee knikten.”
Ellemeet probeert collega’s te betrekken en zoekt medestanders om krachten te bundelen. “Vooral wanneer ik uitleg hoeveel het de samenleving kost schrikken mensen op. Bijvoorbeeld de overgang, dat kost de samenleving 600 miljoen euro per jaar. Als ik dat uitleg worden mensen ineens wakker.” Op die manier probeert ze mensen mee te krijgen. Bovenaan haar actielijst staat nu het schrappen van abortus uit het strafrecht. “Dat is een traject van meerdere jaren, dus voorlopig ben ik nog niet klaar.”
Bijna 94.000 mensen willen abortus uit het Wetboek van Strafrecht
