Het kabinet scheerde langs de rand van de afgrond, maar het is toch tot een akkoord gekomen en kan door. Dat is de uitkomst na een uiterst spannende vrijdagmiddag en -avond waarin het kabinet op vallen leek te staan en sprake was van een kabinetscrisis.
Zelfs nadat ingewijden hadden gemeld dat de val was afgewend, leek de toekomst van het kabinet-Schoof toch weer even onzeker. Na 22.30 uur kwam er alsnog een akkoord, melden bronnen.
De kabinetscrisis volgde op de aankondiging van staatssecretaris Nora Achahbar (NSC) dat zij wilde opstappen. Reden daartoe waren de uitlatingen van bewindspersonen in de ministerraad van afgelopen maandag. Volgens bronnen hebben ministers zich discriminerend en racistisch uitgelaten naar aanleiding van het geweld tegen Israëliërs in Amsterdam. Andere bronnen zeggen dat dit gebaseerd zou zijn op een misverstand. De premier benadrukte vrijdagavond in een persconferentie meerdere keren dat er geen racisme was en is in het kabinet. Wat er dan precies gezegd is, blijft onbesproken.
De partijleiders moesten naar het Catshuis komen voor crisisoverleg. Even leek het erop dat alle NSC-bewindspersonen uit het kabinet wilden stappen. Vooral minister Judith Uitermark (Binnenlandse Zaken) twijfelde over de toekomst van het kabinet. De uitkomst is dat alleen Achahbar vertrekt. Of zij de pers nog te woord zal staan, is onduidelijk.
Extra uitzending Café Kockelmann om crisisberaad kabinet
Achahbar (Financiën) heeft vrijdag met pijn in het hart om ontslag gevraagd, meldt ze in een brief aan de Tweede Kamer, die ze alvast op haar Instagram-account plaatste. ‘De polariserende omgangsvormen van de afgelopen weken hebben een zodanige impact op mij gehad dat ik mijn positie als staatssecretaris van dit kabinet niet langer effectief kan en wil vervullen.’
Zowel uitspraken in het openbaar als uitlatingen achter gesloten deuren hebben haar pijn gedaan. ‘Polarisatie in de samenleving is gevaarlijk omdat het de onderlinge verbondenheid tussen mensen ondermijnt’, schrijft ze in een beknopte brief. ‘Daardoor gaan we elkaar zien als tegenstanders in plaats van als medemensen. Polarisatie creëert een kloof die wederzijds begrip en respect verstoort en waardoor vreedzaam samenleven steeds moeilijker wordt. Wanneer we elkaar niet meer kunnen horen of begrijpen, raken we verstrikt in vijandigheid. Op die manier kunnen we ook niet meer werken aan gemeenschappelijke doelen.’
Dit bericht op Instagram bekijken
Leiders van Nederlandse oppositiepartijen hebben op X gereageerd op de uitkomst van het crisisoverleg op het Catshuis. ‘Wat een zorgelijke dag’, schrijft ChristenUnie-leider Mirjam Bikker. ‘Opnieuw gaat de coalitie langs de afgrond.’
Ook PvdA-GroenLinks-leider Frans Timmermans toonde zich na middernacht op X kritisch: ‘Als er racistische uitspraken gedaan zijn, dan moet degene die die uitspraken gedaan heeft eruit en niet degene die geraakt wordt door die uitspraken’.
‘Hallucinant’, vindt Partij voor de Dieren-leider Esther Ouwehand het dat ‘kabinetsleden zich boven de Grondwet hebben geplaatst’. Volgens haar laat NSC Achahbar ‘keihard vallen’. ‘De racisten hoefden dan weer níet weg’, schrijft ze. ‘Pijnlijk veelzeggend.’
‘Open de doofpot’, schrijft SP-leider Jimmy Dijk. ‘We hebben vier maanden onderling wantrouwen, stoere taal en amateurisme gezien’, vindt CDA-leider Henri Bontenbal. ‘Dit kabinet is vooral met zichzelf bezig en komt niet aan regeren toe.’
Kabinet kijkt hoe bijna gratis kinderopvang mogelijk is met nieuw, eenvoudiger stelsel
