Bij elk bezoekje in de supermarkt lijken de boodschappen wéér duurder te zijn. De gasprijzen vliegen door het dak en we kijken met angst naar komende winter. Steeds meer huishoudens hebben moeite om de eindjes aan elkaar te knopen.
Maar grote bedrijven zoals Shell en Unilever boeken vooral veel winst. Hoe zit dat?
Al maanden stijgt de inflatie. Boodschappen worden duurder en de energieprijzen worden alleen maar hoger. Door de oorlog in Oekraïne zijn de prijzen van goederen en grondstoffen snel omhoog gegaan. Veel bedrijven verhogen daarom de prijzen waardoor alles voor de consument duurder wordt.
Maar terwijl consumenten lijden onder de stijgende energie- en voedselprijzen, spekken de grote bedrijven hun kas. Olie- en gasmaatschappij Shell verdubbelde de afgelopen drie maanden de winst tot 17,6 miljard euro.
Geen vakantie, vaker naar de Aldi: Nederlanders leven bewuster 'dankzij' inflatie
De winst van Shell komt vooral door stijging van de energieprijzen door de oorlog in Oekraïne. Door de hoge brandstofprijzen zijn de olievoorraden op papier nog meer waard dan normaal. Door de krapte op de markt en de grote vraag naar energie verwacht het bedrijf dat de winst nog zal toenemen.
Niet alleen energiebedrijven profiteren van de prijsverhogingen. Ook levensmiddelenproducent Unilever zag de winst de afgelopen maanden flink stijgen, meldde de NOS afgelopen dinsdag. Unilever verkocht het afgelopen half jaar minder producten, maar verdiende meer. Het bedrijf behaalde in de eerste maanden van 2022 een winst van 14 miljard euro, een stijging van 12 procent. Door de prijzen te verhogen, had het bedrijf uiteindelijk geen last van de inflatie.
Shell maakt een miljard (!) meer winst dankzij de torenhoge benzineprijzen
De bedrijfswinsten nemen al een paar jaar toe, terwijl huishoudens vooral te maken hebben met hogere lasten. Het Centraal Planbureau (CPB) bracht in juni een rapport uit en stelt dat de verdeling van lasten en baten op dit moment scheef is in Nederland.
Met name Shell profiteert direct van de hoge energieprijzen. Bestuursvoorzitter Ben van Beurden zei daarover tegen de NOS dat hij zich realiseert dat de hoge winsten “zeer aanzienlijk” zijn. Maar hij zegt dat Shell niet veel aan de hoge winst kan doen.
Toch leiden de hoge winsten tot vragen aangezien veel consumenten amper rond kunnen komen. Verschillende andere landen verhogen de belastingen voor dit soort grote, winstgevende bedrijven. Zo moeten olie- en gasbedrijven in het Verenigd Koninkrijk tot en met 2025 extra winstbelasting betalen. Het tarief gaat van 40 procent naar 65 procent. Daarmee wil het Britse parlement de bevolking compenseren voor de enorme inflatie.
CBS: inflatie voor het eerst sinds 1975 hoger dan 10 procent
Rob Jetten, minister van Klimaat en Energie, kreeg ook vragen over zo’n belasting. Maar hij ziet een extra belasting op excessieve winsten op korte termijn niet gebeuren. Er zouden knelpunten zijn. Zo zeggen zijn bewindslieden dat het moeilijk is om te meten welk deel van de winst ontstaan is door de hogere energieprijzen. Wanneer dit niet te meten is, kan je er ook geen extra belasting op heffen.
Jetten: delen van Nederland afgesloten van gas in geval van extreme schaarste
