De avondklok

De avondklok gaat zaterdagavond in. Vanaf dan mag niemand – uitzonderingen daargelaten – tussen 21.00 uur ’s avonds en 04.30 uur ’s ochtends de straat op. Het is een besluit dat volgens Rutte noodzakelijk is. “Niemand wil een avondklok, maar nu ingrijpen voorkomt dat we straks een onbeheersbare situatie krijgen”, zei de premier donderdag in het Kamerdebat.

We zetten de belangrijkste vragen en antwoorden over de avondklok op een rijtje.

Voor wie gelden uitzonderingen?
Mensen mogen alleen de straat op als dat noodzakelijk is en zij er een geldige reden voor hebben. Toch zijn er ook een aantal uitzonderingen, zo is te lezen op de website van Rijksoverheid. Nederlanders die vanwege hun werk op pad moeten mogen naar buiten, mits ze een Werkgeversverklaring avondklok op zak hebben. Daarin staat dat werk buitenshuis noodzakelijk is voor het bedrijf.

Ook geldt een uitzondering voor mensen met een hond. Zij mogen hun viervoeter ook na 21.00 uitlaten, maar wel alleen. Verder mag je naar buiten als je onderweg bent naar een uitvaart of vanwege een oproep van de rechter, officier van justitie of bezwaar- of beroepschriftenzitting. Ook daar is een verklaring voor nodig, die de zogeheten Eigen verklaring avondklok heet.

Verder mogen mensen de straat op als ze van en naar het buitenland reizen of een examen in het hoger onderwijs moeten afleggen. Ook mag je naar buiten bij een calamiteit en als je als gast bent uitgenodigd in een tv-programma dat live wordt uitgezonden.

Hoe werkt zo’n Eigen verklaring avondklok of  Werkgeversverklaring avondklok?
Er zijn twee soorten verklaringen, namelijk de Eigen verklaring avondklok en de Werkgeversverklaring avondklok. Op het moment dat je besluit tijdens de avondklok naar buiten te gaan (en dat niet voor werk is), moet je in veel gevallen in het bezit zijn van een Eigen verklaring avondklok. Zo’n privéverklaring is bijvoorbeeld nodig wanneer je onderweg bent naar een uitvaart, de rechter of een examen moet afleggen.

Met een Werkgeversverklaring avondklok toon je aan dat je op straat bent vanwege je werk. Via de website van Rijksoverheid kun je zo’n verklaring downloaden. Mocht je voor je werk de straat op gaan, dan moet je een verklaring bij je werkgever regelen. De werkgever bepaalt zelf of het wel of niet noodzakelijk is dat werknemers de straat op gaan.

Wat gebeurt er als ik toch besluit naar buiten te gaan?
Wanneer je besluit toch de straat op te gaan (zonder geldige reden), kan de politie je een boete geven van 95 euro. Volgens Rutte worden waarschuwingen niet gegeven en krijg je meteen een bon. Wie besluit met een valse werkgeversklaring de hort op te gaan, hangt een hogere straf boven het hoofd. Daarop wordt gehandhaafd.

Lees ook
Kamer sluit compromis: avondklok gaat zaterdag in, vanaf 21.00 uur

Mag ik nog wel eten bestellen of boodschappen doen in de winkel?
Naar de winkel gaan mag niet meer, de deuren van de supermarkten sluiten om 20.45 uur. Hetzelfde geldt voor restaurants waar je eten kunt afhalen. Wel wordt een uitzondering gemaakt voor bezorgers. Zij mogen wel nog naar buiten om eten af te leveren bij mensen thuis.

Stopt het ov tijdens de avondklok met rijden?
Nee, treinen, trams en bussen blijven ook rijden na 21.00 uur ’s avonds. In principe gaat de dienstregeling door zoals gewoonlijk. Mocht een vervoerder wel willen afschalen, dan kunnen ze dat overleggen met de autoriteit die verantwoordelijk is voor het openbaar vervoer, bijvoorbeeld de gemeente of de vervoersregio.

Tot wanneer geldt de avondklok?
De avondklok gaat vanaf zaterdag in en geldt tot in ieder geval woensdagochtend 10 februari, 04.30 uur ’s ochtends. In theorie zou de avondklok kunnen worden verlengd. Premier Rutte heeft wel aangegeven dat – als er versoepelingen mogelijk zijn – de avondklok de eerste maatregel is die weer in de prullenbak belandt.

Lees ook
Coronabesmettingen dalen, maar RIVM bezorgd over opmars Britse variant

Het aantal besmettingen met het coronavirus daalt, waarom voert het Kabinet toch een avondklok in?
Volgens premier Rutte is het onverantwoord geen avondklok in te voeren, aangezien eerdere maatregelen volgens hem niet voldoende zijn om een derde golf voor te blijven. Experts waarschuwen daarvoor, nu de besmettelijkere Britse variant binnen korte tijd al goed is voor zeker 10 procent van de besmettingen. Het aantal mensen dat met de besmettelijkere Britse variant besmet raakt, stijgt.

Volgens het Outbreak Management Team (OMT) kan een avondklok het zogeheten reproductiegetal naar beneden brengen. Het R-getal toont hoeveel andere mensen besmet worden door iemand die al besmet is. Dat getal kan volgens het OMT met 8 tot 13 procent verlaagd worden door de invoering van de nieuwe maatregel.