Zorgpersoneel heeft steeds vaker last van intimidatie, agressie en geweld. De dreiging is soms zo hoog dat ziekenhuizen kiezen voor nieuwe naamplaatjes met alleen de voornaam. Een maatregel die de veiligheid van zorgpersoneel ten goede moet komen.
Carmen (23) is verpleegkundige en heeft regelmatig te maken met agressie tijdens haar werk. Ze vertelt aan LINDA. wat ze meemaakt.
Carmen werkt nu drie jaar als verpleegkundige in het Arnhemse ziekenhuis Rijnstate. Op haar afdeling hebben zij en haar collega’s veel last van persoonsgebonden intimidatie, agressie en geweld.
Zo maakt ze in die drie jaar tijd als verpleegkundige verschillende situaties mee waardoor zij of een collega zich niet veilig voelde. “Al mijn collega’s ervaren dat, al is de ene situatie natuurlijk wat ingrijpender dan de andere.
Zo hadden we een patiënt op de afdeling waarvan bekend was dat hij autisme had. De communicatie en omgang waren daardoor soms wat lastiger. Normaal gesproken kunnen we als verpleegkundigen goed omgaan met patiënten die naast fysieke aandoeningen ook mentale ziektebeelden hebben. Daarin worden we goed opgeleid. Maar agressie ondanks het ziektebeeld, dat gaat een stap te ver.”
De patiënt doet na opname een aanvraag voor begeleiding van een familielid, 24 uur per dag. De aanvraag wordt ‘gezien zijn stabiele situatie’ afgewezen. Wanneer Carmen hem dit laat weten, gaat het mis. “Op een of andere manier knapte er iets bij hem”, vertelt ze.
“Ondanks dat hij moeite had met zitten of lopen, boog hij ineens over mij heen. Zijn gezicht kwam heel dichtbij dat van mij en hij begon te wijzen. Toen begon hij te schreeuwen. Hij zei wat ik allemaal fout deed en dat mijn werk waardeloos was. Daarna trok hij de infuuslijn in de halsader los. Ik dook weg toen ik zag dat hij kwaadwillend naar mij greep.”
Carmen schrikt van de situatie en verlaat de kamer om zich zo uit de situatie, die voor haar en de patiënt zelf gevaarlijk is geworden, te verwijderen. Al snel ziet ze dat de patiënt door de losgetrokken lijn begint te bloeden.
“Ik stapte toen de patiënt rustiger was, toch samen met een collega terug de kamer in om zorg te verlenen. Dat voelt op zo’n moment dubbel: zorg verlenen aan iemand die je kwaad wil doen.”
Vrouwvriendelijkere zorg vergt niet alleen meer kennis, maar ook een andere cultuur
Carmen bespreekt de situatie naderhand met haar teamleidster en collega’s, relativeert de situatie en vraagt zich af wat ze anders had kunnen doen. Toch neemt ze wat er gebeurd is altijd mee in haar werk. “Wat als iemand weer op diezelfde manier gaat reageren?”
Hoewel ze regelmatig last heeft van onprettige situaties, heeft Carmen “gelukkig nog geen last gehad van persoonsgebonden dreigementen.” Collega’s van haar wel. Zo werd een collega achterna gezeten door een patiënt en naderhand bedreigd door zijn familie.
“Deze patiënt werd heel boos toen hij hoorde dat hij niet behandeld zou gaan worden in ons ziekenhuis. Met een infuuspaal en in een rolstoel reed hij achter mijn collega aan om hem wat aan te doen.” Hoewel die situatie niet direct iets met Carmen te maken had, heeft ze er last van in haar privéleven. Zo komt ze de patiënt tegen tijdens een bezoek aan de binnenstad. “Heel onprettig. Deze persoon bedreigde wel gewoon mijn collega”, vertelt ze. “Gelukkig zag hij mij niet.”
Dit soort verhalen zijn helaas onderdeel van haar werk geworden. “Er gaat geen maand voorbij dat we geen vervelende situatie meemaken. Het is inmiddels normaler om uitgescholden te worden dan een compliment te krijgen. En dat gaat zeker ten koste van mijn werkplezier.” Daarnaast is de druk op de zorg toegenomen.“Iedereen verwacht steeds betere zorg en dat terwijl we kampen met een personeelstekort en toenemende agressie. Ik werk omdat ik graag voor mensen wil zorgen en een hart voor de zorg heb. Maar ik heb soms momenten dat ik mij afvraag waarvoor ik het nog doe. Niet voor het geld in ieder geval.”
'Achter elke diagnose gaat een kind schuil met dromen, angsten en verlangens'
Om intimidatie, agressie en bedreiging tegen te gaan, hanteren bepaalde ziekenhuizen, waaronder Rijnstate, een nieuw beleid. Zo krijgt het zorgpersoneel nieuwe naamkaartjes waarop alleen de voornaam staat. Een fijn idee, vindt Carmen.
“Je kunt iemand tegenwoordig heel makkelijk opzoeken op voor- en achternaam, al helemaal als je weet op welke afdeling of in welk ziekenhuis diegene werkt. Patiënten die kwaad willen hoeven niet te weten waar ik woon of wie mijn familie is.” Carmen betreurt dat dit soort maatregelen nodig zijn. Ze hoopt door haar ervaring te delen een stukje bewustwording te creëren. En dat is volgens haar hard nodig. “Er zijn er steeds minder van ons.”
Eric Corton wil dolgraag in de ouderenzorg werken: 'Maar waarom moet ik opnieuw leren rekenen?'
