Ze hebben ook gekeken naar de effecten van de slavernij op de huidige samenleving, zoals discriminatie en institutioneel racisme. Het rapport Ketenen van het verleden is donderdag, voorafgaand aan de nationale herdenking, in Amsterdam overhandigd aan minister Kajsa Ollongren.

Het adviescollege vindt excuses van de minister-president namens de regering noodzakelijk. Immers, Nederland was direct of indirect betrokken bij de slavenhandel in Suriname en op de Nederlandse Antillen. Dit vond plaats tussen de 17e eeuw en de afschaffing van de slavernij op 1 juli 1863.

Lees ook
Dit moet er allemaal gebeuren voordat Keti Koti een nationale feestdag kan worden

Het rapport beveelt ook aan om van 1 juli een nationale herdenkingsdag – Keti Koti – te maken, waarbij premier en de koning aanwezig zullen zijn. Het Nederlandse slavernijverleden moet zo een zaak voor iedereen worden.

Excuses

Volgens het adviescollege is er momenteel te weinig kennis over het koloniale verleden en de slavernij. Ook bij de nazaten van de tot slaaf gemaakten. Daarom moet er meer onderzoek worden gedaan, niet alleen naar de gebeurtenissen in het verleden maar ook naar de gevolgen die nog steeds doorwerken. De slavernij en de bijbehorende gevolgen zouden ook een vast onderdeel moeten worden van de lessen op school en lerarenopleidingen.

Het college pleit ook voor een Koninkrijksfonds, waarmee duurzame herstelmaatregelen kunnen worden betaald. ‘Het moge duidelijk zijn dat de geschiedenis niet teruggedraaid kan worden’, schrijft het college in haar advies. ‘Wel kan de bereidheid worden uitgesproken om dit historisch onrecht, dat tot de dag van vandaag als onrecht wordt ervaren en waarvan de nadelige gevolgen nog steeds worden gevoeld, zoveel mogelijk te herstellen’.

Lees ook
Halsema biedt namens Amsterdam excuses aan voor slavernijverleden

Mark Rutte wilde vorig jaar nog niks weten van excuses, omdat dit volgens de demissionair premier juist zou leiden tot meer polarisatie. Wel wil hij van 2023 een herdenkingsjaar over slavernij maken. Coalitiepartijen D66 en ChristenUnie waren wel voorstander van excuses. Daarnaast D66 komt ook met een motie om Keti Koti uit te roepen tot nationale feestdag.