Meer dan 850.000 mensen in Nederland hebben regelmatig te maken met huiselijk geweld. Naomi Hija heeft de app EviSafe ontwikkeld, die automatisch huiselijk geweld signaleert. Dat is precies de app die ze jaren geleden zelf graag op haar telefoon had gewild.
“Vrouwen moeten het gevoel van veiligheid krijgen. Je bent niet alleen. Je wordt gezien, ook al gebeurt het achter de voordeur”, vertelt Hija aan LINDA.
Als sociaal pedagogisch hulpverlener en manager binnen de jeugdzorg heeft Hija de nodige ervaringen op zak. “Ik wil altijd anderen helpen, impact maken op iemands leven. Dat is mijn drijfveer en de motivatie achter EviSafe. Ik blijf een hulpverlener”, vertelt ze.
Ze heeft zelf een hoop meegemaakt. De ontwikkeling van de app raakt haar ook persoonlijk. “Ik ben slachtoffer geweest van seksueel geweld binnen mijn eigen vriendengroep. Dat is langer dan vijftien jaar geleden gebeurd, maar het heeft heel veel impact gehad. Ik heb het altijd weggestopt. Je denkt continu: had ik dit maar gedaan, of dat maar gezegd. Je draagt het elke dag mee. Mijn vertrouwen in mannen is kapotgemaakt en jaren aan therapie volgden.”
Saskia Belleman maakt podcast over femicide: 'Hoe meer ik leer, hoe bozer ik word'
Nu zit Hija in een stabiele relatie. Ze is getrouwd en heeft kinderen. “Ik heb het eigenlijk nu pas de ruimte gegeven om te beseffen dat het niet mijn schuld was. Ook daarom wil ik heel graag andere vrouwen behoeden voor dezelfde situatie waar ik in zat.”
Hija’s man werkt in de wereld van cyber security. “Hij kijkt naar cijfers en computers, en ik kijk meer vanuit een humanistische blik. Zo hebben we EviSafe ontwikkeld. De app kan met behulp van deep-tech (AI) huiselijk geweld en misbruik automatisch detecteren en daarmee ook automatisch hulp inschakelen. Ik wilde heel graag iets ontwikkelen waarmee ik iemand meer regie geef over hun eigen leven.”
Samen met twee andere vrouwen vormt Hija het team achter EviSafe. “Ook zij hebben hun eigen verhaal. Mijn man doet de tech en we hebben een aantal ondersteuners. We zijn allemaal erg committed en betrokken. We staan er hetzelfde in: ook al krijgen we hier niet voor betaald, dit moét op de markt komen.”
Hija heeft EviSafe ontwikkeld om op een laagdrempelige manier hulp aan te kunnen bieden. “Ik had geen hulp. Als ik had geweten dat er een hulplijn was zonder mijn telefoon te moeten pakken, had dat mij zoveel ellende bespaard. Mensen geloven je vaak niet. Ik had zogenaamd ‘harder moeten schreeuwen’. Als iemand mij had kunnen horen, was duidelijk geweest dat ik hulp nodig had. Mijn telefoon lag te ver.”
En dat is precies waar EviSafe te hulp schiet. De telefoon doet zelf het werk. “Je hebt meteen een getuige die hoort wat er is gebeurd.” Want hoe signaleert de app huiselijk geweld? “De gebruiker moet toestemming geven voor het gebruiken van de microfoon. Met gebruik van deeptech start de microfoon wanneer huiselijk geweld wordt gedetecteerd en worden er geluidsopnames gemaakt. De telefoon kan een paar meter verderop liggen, zelfs in je tas of jaszak.”
Amber (48) verloor een student aan femicide bij Tindermoord: ‘Mieke zou dit jaar afstuderen’
De app reageert op geluiden, legt Hija uit. “Maar als iets valt, zal de app het niet meteen gaan opnemen. De app maakt een analyse of het kan worden gecategoriseerd als huiselijk geweld. Het slachtoffer kan bij het installeren van de app toestemming geven automatisch alarmering te maken wanneer huiselijk geweld gesignaleerd wordt.”
Gebruikers kunnen ervoor kiezen dat bijvoorbeeld iemand uit hun omgeving wordt bericht. “Uit onderzoek blijkt dat slachtoffers gebruikmaken van hun eigen netwerk. Dat is heel belangrijk. Iemand uit het eigen netwerk kan een melding krijgen, of je kunt de alarmering koppelen aan een hulpinstantie. Het grote voordeel is dat je niet je telefoon hoeft te pakken. Je wil niet dat je pleger ziet dat je de telefoon pakt. Dat moet zo onopvallend mogelijk.”
Om ervoor te zorgen dat er geen vals alarm uit wordt gestuurd, is een innovatief mechanisme ingebouwd. “Dan doen we door gebruik te maken van deeptech datamodellen. Er moet een combinatie zijn van verschillende factoren voordat huiselijk geweld geconstateerd wordt.
Je kunt denken aan minutenlang geschreeuw, de woorden ‘hou op’, ‘stop’ en ‘blijf van me af’. Het reageert op lang huilen en schreeuwende kinderen. Ook gooien met spullen is een factor. Daarnaast kun je een safeword instellen. Als je bijvoorbeeld ‘alle bananen zijn krom’ als safeword instelt en dat roept, start de app met opnemen.”
De app is nu ontwikkeld op alles wat zich achter de voordeur afspeelt. “Maar we sluiten niet uit dat het in de toekomst ook in het openbaar gebruikt kan worden.”
Voor mensen die gestalkt worden, heeft EviSafe ook een functie. “Bij stalking heb je plegers die de volledige controle willen houden, meestal ook op de mobiele telefoon en e-mail van hun slachtoffer. Wat ze vaak doen, is spyware op een telefoon zetten waarmee ze alles in de gaten houden. Onze technologie kan dat omzeilen. EviSafe kan dienen als een beschermingslaag voor het slachtoffer. De app voorkomt dat spyware de telefoon kan detecteren.”
Medische smartwatch herkent hartstilstand: 'Vergroot de overlevingskans'
Met meerdere gemeenten zijn ze in gesprek om uit te zoeken in welke vorm de app binnen de gemeenten van dienst kan zijn. “We hopen in eerste instantie dat we dit jaar met een viertal gemeenten een pilot kunnen draaien waarmee ze bekend raken met onze app en hoe wij hen kunnen ondersteunen met de preventie van huiselijk geweld. Door de pilot kunnen we de app nog finetunen. Mogelijk komen we nog achter extra functies, die de app nu nog mist, die we nog kunnen integreren.”
Is de pilot achter de rug, dan hoopt Hija dat het een samenwerkingsovereenkomst wordt. “Zodat gemeenten onze klant worden. Veel gemeentes hebben nu een app voor straatintimidatie. Ik denk dat veel gemeenten inzien dat technologie veel kan ondersteunen. De cijfers van huiselijk geweld zijn schrikbarend. Er zijn meer dan 850.000 mensen in Nederland die regelmatig te maken hebben met huiselijk geweld en elke acht dagen sterft een vrouw als gevolg van geweld. Daar moet iets aan gedaan worden en daar moet iedereen een steentje aan bijdragen.”
Tot nu toe is de ontwikkeling van de app betaald uit eigen zak van het team. Om EviSafe verder te kunnen realiseren, hebben ze nog investeerders nodig. “We zijn in gesprek met een investeringsfonds, die zijn geïnteresseerd in onze oplossing. We zoeken nog andere investeerders waarmee we de ontwikkeling helemaal kunnen financieren.”
Het is duidelijk dat Hija een missie heeft. “Deze vrouwen moeten een stem krijgen. Ze moeten het gevoel van veiligheid krijgen. Je bent niet alleen, je wordt gezien, ook al gebeurt het achter de voordeur. Er zijn mensen die voor je klaarstaan. Het is zo belangrijk dat slachtoffers weten waar ze op terug kunnen vallen. Ze schamen zich en zitten vol angst, ze zijn mogelijk al jaren slachtoffers van de pleger.
Bij elke instantie moeten ze het verhaal opnieuw doen, met het risico dat mensen hun niet geloven. Het is echt vreselijk. Met aangiftes wordt vaak niets gedaan, omdat de feitelijke bewijslast mist. EviSafe biedt de feiten in de vorm van de geluidsopnames. Die worden automatisch opgeslagen, dat kan in de Cloud. Mocht je telefoon kapotgaan, staat het daar nog. Dat is zo fijn voor de slachtoffers om gehoord te worden.”
Van ervaringsdeskundigen krijgen ze dan ook hartverwarmende reacties. “We krijgen heel veel positieve reacties. Ervaringsdeskundigen hadden deze app altijd al willen hebben. Van mensen uit ons netwerk, maar ook van gemeenten en wethouders krijgen we lovende reacties. Dat is prachtig om te zien. Onze app kan levens redden.”
Bijna één op de vijf jongeren slachtoffer huiselijk geweld
