Minister Bruno Bruins van Medische Zorg liet vorige week weten dat vruchtbaarheidsbehandelingen voor alleenstaande en lesbische vrouwen niet meer worden vergoed. In zijn ogen is het ontbreken van een mannelijke partner geen medische indicatie.
Nora (34) schrok enorm van dat nieuws. Zij bevindt zich met haar vriendin Laura al twee jaar en acht maanden in een traject om zwanger te worden.
“Mijn zusje stuurde me een berichtje dat iemand een petitie was gestart om de behandelingen weer vergoed te krijgen. Ik begreep het niet, want ik had niet meegekregen dat de vergoedingen zouden eindigen. Ik geloofde het in eerste instantie ook helemaal niet. Potverdorie, dacht ik, wat is dit nu voor onzin? Ik schrok, het is echt heel bizar als je al zo’n tijd in een emotioneel traject zit. Iedere maand weer ben je aan het hopen en testen en steeds is er dan weer die teleurstelling als het niet gelukt is.”
Nora en Laura hebben al langere tijd een kinderwens. Ze begonnen in juli aan een IUI-traject en ondergingen al zes pogingen. Bij de tweede poging was het raak, maar de zwangerschap bleek buitenbaarmoederlijk. Sindsdien is het niet weer gelukt in verwachting te raken. Nora en Laura hopen dat het medische traject hen op den duur datgene brengt waar ze zo naar verlangen: een kind.
Nora’s verhaal staat niet op zichzelf. Duizenden vrouwen doorstaan de medische molen op weg naar een kind – of maken de plannen daartoe. Voor hen voelt het einde van de vergoeding dan ook als een klap in het gezicht. Wie de vruchtbaarheidsbehandeling zelf moet bekostigen heeft namelijk diepe zakken nodig. De behandeling kost 841 euro per keer, los van de (eventuele) kosten van donorzaad. Tot nu toe werd van de vrouwen slechts een eigen bijdrage verlangd van 160 euro, maar door de nieuwe maatregelen verandert dat drastisch.
Nora en Laura rekenden vorige week door wat het hen zou kosten wanneer ze alles zelf moesten betalen. “Per poging ben je ongeveer duizend euro kwijt, en dat iedere maand”, rekent Nora voor. “Dat is veel geld. Ik kan niet in ieders portemonnee kijken, maar ik denk dat het de meeste mensen maar één keer lukt om dat te doen. Wij zeiden tegen elkaar: dan moeten we onze vakantie schrappen en andere dingen laten, maar dat hebben we ervoor over. Dan gaan we het wel proberen en dan hopen we maar heel erg dat het heel erg snel gaat lukken.”
De groep vrouwen die buitenspel wordt gezet voelt zich buitengesloten door hun alleenstaande situatie of geaardheid en hoopt van harte dat minister Bruins terugkomt op zijn besluit. Een petitie werd al meer dan 42.000 keer ondertekend.
De wijziging voelt heel oneerlijk, zegt Nora. Ze weet dat de basisverzekering onder druk staat en dat de kosten steeds stijgen. “Ze hebben denk ik gekeken of het schrappen van de vergoeding voor een vruchtbaarheidsbehandeling de basisverzekering kan laten dalen. Ik denk dat dat het uitgangspunt was. Verder vind ik het echt raadselachtig. Als je mannelijke partner over zaad beschikt van een slechte kwaliteit wordt deze behandeling nog steeds vergoed. Maar ik kan je zeggen: het zaad van mijn vriendin is ook niet best.”
Lees ook
Lesbiënnes eisen nieuwe definitie ‘onvruchtbaar’
NOS maakte eerder bekend dat er in Nederland jaarlijks zo’n 9.000 inseminatiepogingen zijn, waarvan er zo’n 6.000 worden gedaan door lesbische stellen en alleenstaande vrouwen. Daarnaast staan er nog veel vrouwen op de wachtlijst. Een geluk bij een ongeluk is dat Nora en haar vriendin al langere tijd in het traject zitten. “De verzekeraar belde me vanmorgen om te zeggen dat ik onder de coulance-regeling val. Alle vrouwen die vóór oktober 2018 zijn begonnen krijgen de vergoeding nog wel. Wie daarna gestart is niet”, zegt Nora.
Desondanks zal ze zich hard maken voor de vrouwen die in een minder gunstige positie zitten. “Mijn vriendin zegt dat het uiteindelijk goed moet komen, en dat de politiek wel zal bijdraaien. Maar ik denk: als wij nú geen geluid maken, is er voor de politici ook geen reden om het besluit terug te draaien.”
