In de documentaire ‘Jason’ neemt Jason ons mee naar traumatherapie. Hij komt uit een gewelddadig huishouden en raakte ook getraumatiseerd in de jeugdzorg. Zijn missie is het hervormen van deze zorg.
“Ze willen me niet.”
Jason liep zowel thuis als bij jeugdzorg trauma op, nu is hij in therapie
Thuissituatie
Jason heeft een nare jeugd gehad, waarin veel gebeurde. Zijn broer bedreigde hem met een mes en was vaak agressief. Al op de basisschool kwam Jason in aanraking met pedofiele buurmannen.
De documentaire volgt Jason in de verwerking van trauma’s die thuis opgelopen zijn en in de jeugdzorg. Hij studeert zelf psychologie om ervoor te zorgen dat mensen niet mee hoeven te maken, wat hij mee heeft gemaakt.
Op zijn zestiende is de situatie zo verslechterd dat Jason zijn bed niet meer uitkomt en zichzelf vaak snijdt. Ook wordt hij suïcidaal. Na een aantal telefoontjes met hulpinstanties haalt de politie Jason thuis op en voert hem in handboeien af naar een gesloten jeugdinrichting.
Jeugdzorg
“Alles zit vast aan de grond, het bed, het bureau, de stoel. Het toilet zit vast aan de muur, de tv zit vast aan de muur. Ik lig of ik zit meestal op bed”, begint Jason over een van zijn trauma’s in de jeugdzorg. “Ik luister naar gerommel op de gang, voetstappen, sleutels. Er wordt op het alarm gedrukt, dan hoor je in een keer heel veel voetstappen. Je hoort dat iemand tegen de grond gedrukt wordt.”
Hij hoorde gebonk, gehuil en geschreeuw van kinderen. Als hij ze tegenkwam in de instelling, hadden ze vaak wonden op hun knokkels. De psycholoog start traumatherapie met hem.
We gaan als kijker terug Jasons hoofd in. “Lege ruimte, matras op de grond, tralies voor het raam.” Het is bij de therapie de bedoeling dat Jason zich focust op één herinnering, maar zijn gedachten schieten alle kanten op.
Gekrast
Jason hield niet van aanraking en reageerde daar in die tijd angstig op. In deze herinnering wordt hij vastgepakt. De psycholoog vraagt hem terug te keren naar het beeld waarmee hij begon, maar dat lijkt niet te lukken. “Ik had mezelf helemaal ondergekrast van boven naar beneden. Het was helemaal rood en ik herkende mijn lichaam niet meer. Ik word vastgegrepen, links iemand, rechts iemand.”
“Er wordt me verteld dat ik gefouilleerd moet worden. Ik wil niet dat ze aan mij zitten. Er wordt op het alarm gedrukt en als de deur open gaat staat er een hele groep, waarvan een aantal handschoenen dragen.” Jason vertelt dat er mensen in een halve cirkel om hem heen stonden. Hij had een mesje in zijn mond en iedereen probeerde dat af te pakken. Op dat moment voelt hij dat als hij zichzelf geen pijn mag doen, zijn lichaam van hen is.
Separeercel
De documentaire toont verschillende momenten waarop deze herinnering wordt behandeld. “Dan tellen ze af. Drie, twee, een, dan rennen ze de separeercel uit en doen de deur op slot en zit ik alleen in een cel.” Jason heeft zijn capuchon over zijn hoofd getrokken. De psycholoog probeert contact met hem te maken, maar het duurt even voordat dat lukt.
Dit gebeurt ook op een ander therapiemoment. De therapeut vraagt of hij wat hij nu denkt op wil schrijven en Jason knikt. Op een vel papier schrijft hij: ‘Ze willen me niet’. Jason werkt hard aan dit trauma dat hij opliep toen hij op een gesloten afdeling zat. Hij wil die zorg veranderen en praat met mensen die hem daarbij kunnen helpen.
Beter
Aan het einde van de documentaire is te zien dat het een stuk beter gaat met Jason. Hij vindt het nog onwennig, maar staat meer met beide benen op de grond. “Ik voel mij in één keer alsof ik op de aarde loop”, zegt hij in therapie. Het is volgens de psycholoog niet raar; vanwege de trauma’s zat hij erg in zijn hoofd.
Worstel je met suïcidale gedachten? Praat er dan over. Bel 0800-0113 of ga naar www.113.nl.
'Hulpvraag kind moet leidend worden voor betere jeugdzorg'
Kijk IDFA Primeur: Jason hier terug.
