De komende maand staat bij ons in het teken van kanker. Zowel in het magazine als op LINDA.nl kun je veel lezen en zien over deze ziekte. Aangrijpende verhalen, maar ook wonderlijke. Zoals dat van mijn goede vriend Lomans. Een persoonlijk verslag.
Leestijd: 6 minuten.
Jossine!, lees ik op mijn sms, de dag na sinterklaas. Het onderzoek van maandag had als uitkomst dat ik darmkanker heb. Morgen gesprek in ziekenhuis. Dan horen we hoe het verder gaat: operatie, kijken of er uitzaaiingen zijn, dat soort dingen. Ik hou je op de hoogte. Genegen groet, FL.
Ik antwoord: Deze komt uit onverwachte hoek, hard aan. Maar dit varkentje ga je wassen. Hou je haaks Lomans. PS mag ik mee naar het ziekenhuis?
Lomans en ik kennen elkaar al zeker een jaar of dertig. We waren beiden journalist bij Nieuwe Revu. Lomans, een Limburger maar wars van babbelen, even in de zestig, was hoofdredacteur van mannenblad Panorama. Tot hij ontslag nam om het rustiger aan te doen. Hij is getrouwd, heeft een hardwerkende stiefdochter en schoonzoon. Plus twee kleindochters die het leeuwendeel van de week liefdevol door zijn vrouw en Lomans worden opgevangen. Hij heeft misschien wel tienduizend cd’s, honderden boeken, houdt van sport (kijken, niet beoefenen) en helpt in zijn vrije tijd daklozenkrant-verkopers en ene Harold die na een verblijf in de gevangenis weer op eigen benen moet leren staan. De laatste jaren drinken we regelmatig koffie. Waarbij ik mijn zorgen & zooi op tafel gooi en hij, door enkele welgemikte vragen en opmerkingen, mij weer op koers zet. In de resterende tijd bevestigen we elkanders afkeer voor futloze gezelligheid en lachen we enorm veel af. Hij is mijn vriend en ik ben zijn vriendin.
Deze Lomans is nu ziek.
Op 10 december deze sms: Voorlopige resultaten: de lever is schoon, een paar vlekjes op de longen, donderdag een MRI-scan. En iets bij de bilspier, donderdag een CT-scan. Uitslagen volgende week maandag. Genegen groet.
Ik antwoord: Longen zat er misschien ook wel in, maar klinkt niet onoverkomelijk. Niet het allerbeste nieuws, maar ook niet het allerslechtste dunkt me.
Maandag 17 december: Jossine! Dat was geen goed nieuws vandaag. Een enorm kwaadaardige tumor bij mijn bilspier, die ook verantwoordelijk lijkt voor uitzaaiingen richting de longen. Het OLVG kan niet behandelen. Vanaf nu neemt AVL het over. Wordt vervolgd, Frans.
Dat hij signeert met Frans baart mij zorgen. We maken een koffieafspraak voor na de kerst. “We kwamen binnen bij de arts in het OLVG,’ zegt Lomans, “En toen wist ik het al. Hij zei: ‘Er is geen reden tot optimisme.’”
“Jemig Lomans, en nu?”
“Ik wacht op een afspraak bij het Antoni van Leeuwenhoek. Wordt begin januari.”
“Dan pas? Die gast van het OLVG valt bijna flauw van de schrik en jij moet nog weken wachten.”
Ik ben goed in plaatsvervangend boos worden. We spreken over de dood. Ondanks de onheilstijding heeft hij zelf totaal niet het idee dat het een gelopen race is. En zo ja: “Dan is het wat het is.” Hij vervolgt: “Ik wil niet per se dood, maar ik ben 63 en ik heb een mooi leven gehad. Het is niet dat ik 35 ben en twee kleine kinderen heb.”
“Die heb je eigenlijk wel.”
Lomans is even stil. “Maar iedereen zal zich redden. Het is niet enorm dramatisch.”
“Toch?” vraagt hij.
Lees ook
Chantal: ‘Ik mag niet zeuren over m’n gewicht omdat ik kanker heb overleefd’
Vanaf 4 januari 2019 belanden we in een continue file aan onderzoeken, uitslagen, overleggen en telefoongesprekken. Inmiddels heeft Lomans mijn aanbod zijn ‘ziekenhuis-buddy’ te zijn, aanvaard.
Darmkanker is vastgesteld. Nu gaat het om de tumor in de bil en de vele vlekjes op zijn longen. Uiteraard heb ik ‘de bil’ meteen gegoogeld en weet zodoende dat het hier de vrij zeldzame weke delenkanker kan betreffen. Ik lees dat een operatie tot de mogelijkheden behoort. Eerlijk gezegd ben ik pessimistischer over de longen, aangezien Lomans vanaf zijn achttiende tevreden door paft.
Behandelend arts is sarcoom-chirurg A., een ter zake kundige man die weinig geduld heeft met wedervragen – althans, met die van mij, maar evenwel erg hulpvaardig is. Ik vraag of ik het gesprek mag opnemen voor het thuisfront. A. loopt ons zorgvuldig door de CT-scan heen: we zien de biltumor (zo groot als een sinaasappel) en honderden kleine puntjes in de longen. Maar van kwaadaardigheid is nóg geen sprake. “Aan de hand van een biopt uit de bil zullen het we zien,” zegt A. “Over een week bel ik u met de uitslag.”
Het pessimisme van het OLVG deelt A. nog niet. Lomans vraagt “Maar ik heb nergens last van behalve van buikpijn. Zegt dat niks?”
“Niet echt,” antwoordt A. “Pas als tumoren groot groeien, komt de pijn.”
“Dus ze zijn nog niet zo groot? Dus we zijn er vroeg bij?”
“Ik kan er eigenlijk niks zinnigs over zeggen. Laten we maar eerst kijken,” besluit A. “En u moet naar de longarts.”
Lomans sms’t later: Ik ben nog steeds gematigd optimistisch.
Dinsdag 8 januari: longarts B. is een super aardige, jonge, opgeruimde vent die ruim de tijd voor ons neemt. Ook uit de longen moet een hapje worden genomen. De eerder genomen scans leveren echter ook bijvangst op: van een geheelde gebroken rib (‘Nooit last van gehad?’) en ‘mogelijke galstenen’ tot ‘een vreemde substantie in de luchtpijp, een ‘wat lompe lymfeklier in de borst’ en ‘iets op de stembanden.’
“Dus ik wil graag dat u langs de KNO-arts gaat.’
Zondag 13 januari sms’t Lomans: Vandaag was nieuwjaarsreceptie daklozenkrant. Topdag.
Op donderdagochtend 17 januari verzamelen Lomans, zijn vrouw en ik ons rondom zijn mobiel op de keukentafel in hun huis in Amsterdam-West. De uitslag van de bil-biopt wordt tussen 9 uur en 12 uur verwacht. Ik klets zeven verhalen aan elkaar, de echtgenote gaat ‘even’ op neer naar een islamitische besnijdenis, we eten wat boterhammen (wat ik nog zelden doe), ik knuffel met de buurhond, Lomans rookt, de echtgenote en ik kijken daarbij zeer afkeurend en om 11.21 uur belt chirurg A. Na een poosje moeilijk verstaanbaar gemompel zegt hij: ‘Mijnheer Lomans, het lijkt er niet op dat de tumor in de bil kwaadaardig is.’
We kijken elkaar met enig ongeloof aan.
“Dat is een aangename verrassing,” zegt Lomans. “Maar ik heb nog wel darmkanker?”
“U heeft absoluut darmkanker en op uw longen zien we talloze kleine plekjes die zorgen baren. We gaan eerst alles goed uitzoeken, voordat we een behandelplan uitzetten. En ik wil een tweede biopt uit uw bil. Wat groter, zodat we het zeker weten.
Ik omhels Lomans en zijn vrouw en ga naar mijn werk.
Lomans sms’t: Er blijven nog veel vraagtekens, maar blijdschap overheerst.
KNO-arts C. heeft vooraan gestaan bij het uitdelen van daadkracht. Voor Lomans er erg in heeft, koerst ze een slang via zijn neus naar zijn strot en geeft live commentaar. “Nee, hier zie ik niks. Eens even daar kijken… nou, dat ziet er ook wel goed uit.” Ze trekt de slang eruit en heeft haar analyse reeds klaar: “Ik zie geen reden tot zorg. Er zit een poliep, die moeten we wel weghalen. Zullen we kijken wanneer we kunnen opereren? Oh, u heeft, zie ik, ook nog wat andere onderzoeken staan. Laat ik gelijk bellen met chirurg A., want misschien kunnen we alles in een keer weghalen.”
Lomans en ik knijpen elkaar in de arm om zoveel kordaat gedrag.
Na enige tijd hangt C. op en zegt: “Arts A. leidt uw behandelplan en hij zal u verder inlichten. Over de operatie aan de stembanden moet ik u gelijk vertellen dat een gevolg blijvende heesheid kan zijn.”
Lomans hoest wat en ik antwoord voor hem: “Oh, dat vindt hij helemaal niet erg.”
Op dinsdag 23 januari zitten we gespannen tegenover de innemende longarts B. We horen of Lomans uitzaaiingen heeft in de longen – of niet. Als Lomans iets te amicaal wordt of te gul met grappen strooit, krijgen de zenuwen de overhand. Ik zie een man die stevig vasthoudt aan een natuurlijke relativeringsdrang. Maar ook een man voor wie zijn vrouw en gezin en muziek en boeken hem nog veel te dierbaar zijn, om reeds de emmer om te schoppen.
Dan zegt B.: ”Ik heb in het biopt geen kwaadaardige cellen gevonden.”
We staren even roerloos naar B. Ik roep: “Whaajoeee!” en geef B. een boks. B. kijkt beduusd, maar geeft een vrolijke boks terug.
Het blijkt een boks te vroeg.
B: “Dit wil nog niet honderd procent zeggen dat het géén longkanker is, ik heb alleen nú geen kwaadaardige cellen aangetoond.”
Hij kijkt ons om beurten aan. Alsof hij zich ervan wil vergewissen dat de diepte en nuance van zijn woorden goed landen. Afgesproken wordt dat hij Lomans’ toestand bespreekt in een groter team. “En misschien toch nog een tweede, groter hapje uit de longen. Voor de zekerheid.”
Lomans: “Het voelt alsof een goed boek krijg, maar het niet mag lezen.”
Ik zeg: “De enige manier om het echt zeker te weten, is je opensnijden en overal te kijken. En dat is erg invasief. Vandaar deze route.”
Lees ook
Plastisch chirurg over kankerveroorzakende borstimplantaten: Zorgwekkend
Op maandag 11 februari moeten we ons weer melden bij het AVL.
Zo ver komt het niet. Lomans wordt kort achter elkaar gebeld door zowel chirurg A. als longarts B. Het tweede onderzoek aan de bil levert wederom geen kwaadaardig beeld op en het grotere team besluit over de longen: “We weten niet wat het is, maar het lijkt niet gevaarlijk. Wat overblijft is waar we mee zijn begonnen: darmkanker.”
“Ik ben blij dat je er al die tijd bij bent geweest,” zegt Lomans. “Mensen geloven me gewoon niet meer.”
“Echt hè! Man, je bent door het oog van de naald gekropen. En je weet wat dit betekent. Wat we hebben afgesproken.”
“Ik houd op met roken.”
Op 20 februari belt Lomans op: “Jossine!”
“Lomans! Hoe is het man?”
“Goed. Ik was gisteren in het ziekenhuis. Er groeide ineens een enorm harde bult uit mijn voorhoofd. Ik leek wel een eenhoorn. Ze hebben ‘m weggehaald.”
“Ik durf het bijna niet te vragen: wat is het?’
“Weten ze niet. Vermoedelijk niks, maar het kan huidkanker zijn.”
“NÉÉ!”
“De dermatoloog acht het niet waarschijnlijk.”
“Godallemachtig.”
“Ik heb maandag 25 februari een afspraak om 9 uur met darmspecialist D. En daarna de anesthesist. Ga je mee?”
“Uiteraard Lomans. Deze achtbaan rijden we samen uit.”
Elke maandag schrijft LINDA.nl hoofdredacteur Jossine Modderman een amusant of actueel maar altijd persoonlijk verhaal.
