Wat als je als psycholoog zelf kampt met mentale klachten? Sabine Klaver (31) ging als expert zelf in therapie – en dat ging gepaard met flink wat schaamte en zelfreflectie.
Aan LINDA.meiden vertelt ze over haar klachten, waarom ze zelf geen oplossing had en over haar eerste boek.
Als Sabine merkt dat ze mentaal niet lekker in haar vel zit, schudt ze het in eerste instantie van zich af. “Ik was sowieso wel bekend met pieken en dalen. Toch merkte ik dat de dalen langzaamaan langer begonnen te duren en dat de pieken verdwenen. Op een gegeven moment ervaarde ik alleen nog maar dalen.”
“Toen het slecht ging met mezelf, sprak ik tegelijkertijd mijn cliënten over hun verhalen. Ik dacht: ‘In vergelijking met dit valt alles wat ik voel misschien wel mee’. Ik vond dat ik mezelf niet zo aan moest stellen – en als psycholoog zou ik toch moeten weten wat ik voel en hoe ik eruit moet komen.
Maar terwijl ik mijn klachten probeerde te negeren, merkte ik dat ik het dagelijks leven niet meer kon volhouden. Ik ging van werk naar huis en terug, totdat mijn werk te zwaar werd. Toen wist ik dat ik niet anders meer kon: ik moest zelf hulp gaan zoeken.”
“Mijn eerste stappen als cliënt in de behandelkamer vond ik verschrikkelijk”, vertelt Sabine. “Ik had al van alles geprobeerd voordat ik professionele hulp kreeg. Met zelfhulpboeken en mindfulness trainingen hoopte ik op een quick fix die er in realiteit niet was. Via heel wat omwegen kwam ik daardoor uiteindelijk bij een fijne psycholoog.”
Uit gewoonte vertelt Sabine aan haar psycholoog dat het goed met haar gaat. “Maar daar prikte ze zo doorheen. Door therapie realiseerde ik me dat ik niet echt met dingen omging. Ik wilde vooral dat ik heel leuk was en dat ik het allemaal goed voor elkaar had tegenover de buitenwereld. Tegelijkertijd wist ik niet hoe ik om moest gaan met de moeilijke gevoelens die ik onder andere door het verlies van een dierbare had.”
Alycia (26) was vijf toen haar moeder overleed: 'Het voelde overdreven om na zolang nog te huilen'
Wel vindt Sabine het lastig om niet door haar psychologen-bril naar haar eigen situatie te kijken. “Ik herkende alle behandelingen die mijn psycholoog toepaste en dat was best een valkuil. Gelukkig wees mijn psycholoog me daar altijd op – ik moest geen helikopterview toepassen op mijn eigen therapieproces.”
Heel lang houdt Sabine haar therapie stil voor anderen. “Ik wilde de schone schijn ophouden, omdat ik me schaamde. Mensen zouden vast denken dat ik geen goede psycholoog was als ik vertelde dat ik zelf in therapie zat. Maar toen ik mijn verhaal begon te delen, merkte ik het tegenovergestelde: het is juist goed om als psycholoog kwetsbaar te zijn.”
“Wel kreeg ik vaak de opmerking dat ik toch zou moeten weten hoe ik mijn eigen problemen kon oplossen”, vertelt Sabine. “Inmiddels kan ik heel goed uitleggen waarom ik dat niet kon. Iedereen herkent wel dat ze beter advies kunnen geven aan een ander dan dat ze hun eigen advies kunnen opvolgen. We zorgen over het algemeen ook beter voor anderen dan voor onszelf.”
“Daarnaast is het zo dat je soms ook afstand nodig hebt om dingen wat helderder te zien. Zie het als een soort doolhof: als je er zelf inloopt, moet je alle mogelijke opties proberen. Dit terwijl iemand met een helikopterview je de weg kan wijzen.”
GZ-psycholoog Najla over 'body dysmorphia': 'Mensen stappen eerder naar plastisch chirurg dan psycholoog'
Tijdens haar behandeling heeft Sabine ook veel zelfhulpboeken gelezen. “Die waren leerzaam, maar gaven steeds maar inzicht vanaf een kant van het probleem. Ze waren ofwel geschreven door een expert, ofwel een ervaringsverhaal van een persoon.”
“Ik miste een boek dat beide perspectieven combineerde en dat geen quick fix beloofde. Want laten we eerlijk zijn: het leven is niet allemaal rozengeur en maneschijn. Je moet als persoon leren omgaan met moeilijke dingen en nare gevoelens, want die gaan er hoe dan ook zijn. Makkelijke manieren naar Rome zijn er helaas niet – ook al lijkt het sommige mensen allemaal zo makkelijk af te gaan. Niemand ervaart alleen maar pieken, alleen praat niet iedereen over de dalen.”
Inmiddels heeft Sabine haar balans tussen pieken en dalen weer gevonden. “Die balans is iets rustiger geworden, maar soms heb ik nog steeds donkere dagen. Ze zijn er, maar ze zijn van kortere duur. Ik heb ermee leren omgaan en ze beïnvloeden mijn leven niet meer.”
“Mentale gezondheid is iets wat altijd een rol blijft spelen in mijn leven, net zoals bij iedere andere persoon. Op de een of andere manier denken we altijd dat we zelf controle hebben over psychische problemen, maar dat is niet zo.
Net als dat je bij je fysieke gezondheid per ongeluk je been kunt breken, kun je mentaal ook gewoon pech hebben. Weet dat je er niet alleen in bent – hoe raar je je ook kunt voelen – en dat het niet jouw schuld is. Van vechten tegen je gevoel krijg je op de lange termijn alleen maar meer last.”
Als tegengeluid op alle quick fix-boeken, schrijft Sabine haar eerste eigen boek. “Het boek is opgebouwd in drie delen: ‘Wat voel ik?’, ‘Waarom voel ik dit?’ en ‘Wat kan ik doen?’. Op basis van deze vragen deel ik mijn eigen verhaal, meerdere ervaringsverhalen van mijn cliënten en relevantie theorie. Het boek zou op een luchtige manier een lezer op weg moeten helpen. Een helikopterview, waarbij er zeker ook gelachen mag worden.”
Sabines eerste boek ‘Ik voel me zo’ is vanaf 14 juni verkrijgbaar bij de (online) boekhandel.
Bess (23) kreeg piep in haar oren na het uitgaan: 'Het heeft me depressief gemaakt'
