Voor wie een reis naar Suriname momenteel te prijzig is, is de nieuwe zesdelige VPRO-serie Paramaribo Pepers een echte aanrader. Noni Kooiman (31) – kok, kookboekenschrijver en foodstylist – reist door het land van haar vader op zoek naar de echte Surinaamse keuken.
En schetst een warm beeld van het land en zijn inwoners.
Noni staat niet constant achter de pannen. Nee, in de serie gaat ze ook in gesprek met de lokale bevolking. “Ik wil laten zien dat de mensen er hartelijk zijn. Ze zijn trots op waar ze vandaan komen”, vertelt ze LINDA.meiden.
Als we het cv van Noni Kooiman (31) erbij pakken, slaan we steil achterover. De 31-jarige heeft van eten en koken haar werk gemaakt en heeft ervaring opgedaan in internationale keukens. Werd deze interesse haar met de paplepel ingegoten? “Thuis werd er niet ingewikkeld gedaan over eten”, steekt ze van wal. “Natuurlijk houdt iedereen van lekker eten, maar het was geen hoofdonderwerp in ons leven.”
Door de jaren heen komt Noni steeds vaker op plekken waar eten wél het hoofdonderwerp is, zoals bij vrienden thuis. Haar interesse is gewekt. “Van het eerste geld wat ik verdiende, ging ik altijd uit eten. Toen ik op een gegeven moment niet wist wat ik met mijn leven moest, kwam ik in een Parijse bakkerij terecht. Ik wist het zeker, dit is wat ik het liefst doe: koken.”
Door werkervaring op te doen in keukens met diverse stijlen, heeft kok Noni haar kijk op eten en professioneel koken verbreed. “Ik heb veel nieuwe technieken geleerd, want overal waar ik kwam was het nieuw en anders.” Niet alleen Noni’s professionele leven staat in het teken van eten, ook haar persoonlijkheid is inmiddels verweven met eetcultuur. “Ik ben er veel mee bezig. Het verhaal achter een gerecht vind ik net zo interessant als de smaak ervan.”
Voor wie nu verwacht dat Noni dagelijks de ingewikkeldste recepten op tafel zet, hebben we slecht nieuws. “Mijn go to-recept is toch vaak pasta met groente. Als moeder van twee is dat een gerecht waarvan ik weet dat mijn kinderen het zonder gedoe opeten. En het kan natuurlijk ook heel lekker zijn, het hoeft niet altijd een spektakel te zijn.”
Noni’s roots liggen gedeeltelijk in Suriname; haar vader komt uit het Zuid-Amerikaanse land. Wat haar favoriete Surinaamse gerecht is, wisselt van tijd tot tijd. “Het komt echt in fases. Soms is het creoolse kost, soms Javaans eten. Waar je mij altijd voor mag wakker maken, is kippenleversambal. Dat vind ik heel lekker, maar wel als ik het zelf maak. Anders is het te pittig. En ander gerecht waar ik dol op ben ik moksi alesi”. (Een eenpansgerecht met rijst, bonen, vis en/of vlees, red.)
Tekst loopt door onder de post.
Dit bericht op Instagram bekijken
Noni vindt het belangrijk om in contact te staan met haar Surinaamse roots. Iets wat ze graag meegeeft aan haar eigen kinderen. Hoe ze dat doet? “Ik neem ze regelmatig mee naar Surinaamse supermarkten. Mijn kinderen worden dan enthousiast als ze de Surinaamse vlag zien hangen, die hebben zij namelijk thuis ook. Verder laat ik hen constant weten dat zij deels van Surinaamse komaf zijn. Het helpt ook wel dat mijn vader de helft van het jaar daar woont. Als wij met hem videobellen, laat hij zijn kleinkinderen alles zien. Dat is het contact wat zij met het land hebben.”
Maar ook met behulp van eten krijgen zij het Surinaamse mee. “Ik vertel altijd wat ik heb gemaakt en probeer over onze roots te praten. Ik vind het fijn als zij het idee hebben dat de Surinaamse cultuur ook een stuk van hen is.”
Om nog meer over de eetcultuur van Suriname te weten te komen, heeft Noni een zesdelige VPRO-serie gemaakt. In Paramaribo Pepers reist ze door het land van haar vader en gaat ze in gesprek met de lokale bevolking over de cultuur en natuurlijk het eten. De opnames markeren niet de eerste keer dat Noni in Suriname is. Sterker nog: ze heeft er als kind zelfs enkele jaren gewoond en heeft er in de kleuterklas gezeten.
Als volwassene terugkeren, en dan ook nog eens voor werk, zorgt ervoor dat Noni met een andere blik naar het land kijkt. Een bredere blik, laat ze meteen weten. “Door het programma te maken, kwam ik bij mensen thuis. Daar heb ik veel van geleerd. Als je de hele dag met hen bent en met hen kookt, geeft het je een bredere blik op de plek.”
De serie zit bomvol bijzondere ervaringen, maar niet alles is direct aan eten gerelateerd. Wat Noni echt is bijgebleven, is het gesprek met Alma. “Een lokale vrouw die het spannend vond om Nederlands te spreken. Tijdens het stampen van pinda’s begon ze ineens te zingen. Dat was haar manier van zichzelf uiten. Echt heel bijzonder.”
Een ander moment wat haar aangreep, is minder vrolijk. “In een aflevering spreek ik met een Javaanse vrouw, toevallig een aangetrouwde oud-tante. Zij vertelde dat zij met haar ouders op de boot naar Suriname is vertrokken. Dit deden ze zonder de familie in te lichten, waarschijnlijk uit schaamte. De familie werd verteld dat zij boodschappen gingen doen, maar in werkelijkheid vertrokken ze naar de andere kant van de wereld. Dat is zo verdrietig.”
Tekst loopt door onder de post.
Dit bericht op Instagram bekijken
Naar Paramaribo Pepers kijken maakt ongetwijfeld hongerig, maar Noni wil kijkers niet alleen aan het snacken zetten, maar ook een boodschap meegeven. “Als er iets over Suriname geschreven of gemaakt wordt, is het vaak negatief. Over het politieke klimaat of over het slavernijverleden. Dat is een kant die zeker aandacht verdient, maar er is veel meer aan Suriname dan negativiteit.
Met de serie wil ik laten zien dat het ook leuk is om daar te zijn. Dat de mensen hartelijk zijn. Ze zijn trots op waar ze vandaan komen. Dit is mijn manier om een positief beeld van het land te schetsen. Door met normale mensen te praten, die hun eigen verhaal kunnen vertellen.”
Benieuwd naar ‘Paramaribo Pepers’? Alle zes afleveringen zijn vanaf 11 mei op NPO Start te kijken. Ook worden de afleveringen werkelijks om 19:15 uur bij VPRO op NPO 2 uitgezonden.
Jamay (22) is patissier en maakt eetbare kunstwerken: 'Zondagsbrunch voorbereiden duurt twee dagen'
