Geen fan van debatten, maar toch geïnteresseerd in wat partijen willen veranderen? Door te kijken naar wat ze hebben gestemd op verschillende moties in de Tweede Kamer kom je erachter.
Hoe op de moties die voor jou belangrijk kunnen zijn is gestemd, leggen we hieronder uit.
Dit artikel is onderdeel van het LINDA.meiden-dossier over politiek. Meer weten?
Moties zijn belangrijke discussiepunten in de politiek. In moties worden namelijk meningen en verzoeken van de Tweede- of Eerste Kamer vastgelegd, waarbij alle partijen voor of tegen kunnen stemmen. Als de meerderheid van alle partijen vóór stemt, dan neemt het kabinet die motie in overweging.
Volgens Maarten, de maker van Instagramaccount @checkjestem, worden er talloze moties ingediend, maar is er een verschil in wat voor impact een motie heeft. “Er werden vorig jaar meer dan 5000 moties ingediend, maar ze zijn niet altijd interessant. Als er genoeg informatie over het onderwerp van de motie te vinden is, of er een discussie over is in de media, deel ik wat de partijen erover hebben gestemd.”
Maar stemmen partijen bij moties hetzelfde als wat er in hun verkiezingsprogramma’s staat? Oftewel; komen ze hun beloftes altijd na? Maarten zegt deze vraag vaker te horen: “Wat ik hier altijd op antwoord, vindt iedereen saai; over het algemeen stemmen partijen namelijk hetzelfde als wat in hun verkiezingsprogramma staat. Dit verandert wel als partijen in een coalitie komen (nu VVD, D66, CDA en ChristenUnie). Dan moeten er soms namelijk afspraken worden gemaakt, waardoor partijen anders stemmen.”
Politiek, verkiezingen, whatever: dit is waarom zo weinig jongeren stemmen
Soms kan het volgens Maarten ‘lijken’ alsof een partij zijn beloftes niet nakomt. “Dit komt vaak doordat veel moties van elkaar verschillen. Zo zijn er algemene moties én hele specifieke. Neem als voorbeeld een motie over abortus. Daarin wordt opgesteld dat het recht tot abortus moet worden ingezet als noodhulp voor ontwikkelingslanden. Sommige partijen zullen dan tegen stemmen, terwijl ze toch voor het recht op abortus zijn. Dan gaat het dus meer om details waar je het mee eens moet zijn.
Ook is een motie natuurlijk erg zwart-wit. Je kunt namelijk alleen voor of tegen stemmen. Een plan of wetsvoorstel ligt vaak veel genuanceerder.”
Naast het stemmen is er ook een verschil in welke partijen de meeste moties indienen. Maarten heeft dit onderzocht: “Caroline van der Plas van de BoerBurgerBeweging heeft heel veel moties ingediend. Ze is een actief Kamerlid, terwijl ze maar één zetel heeft. Andere kleine partijen, zoals BIJ1 en Volt, dienen minder moties in, maar dat hoeft niet te betekenen dat ze minder actief zijn. Ze kunnen namelijk ook toewerken naar het indienen van specifieke moties.
Er zit ook kwaliteitsverschil tussen moties. Soms zijn ze algemeen en soms specifiek. De ene motie kan heel concreet om een oplossing vragen, zoals het minimumloon verhogen, met een concreet percentage op een vaste datum, terwijl een andere elke week opnieuw wordt ingediend, zoals over een asielstop.”
Er zijn volgens Maarten enkele partijen die vaak dezelfde antwoorden geven bij moties. “Dit was vaak het geval bij GroenLinks en PvdA, maar die zijn nu natuurlijk samengevoegd. Ook Volt en GroenLinks hebben vaak dezelfde mening. Net als partijen als JA21, BvNL en PVV.”
Zie je een partij onverwachts voor of tegen stemmen bij een motie? “Dat gebeurt wel eens, zegt Maarten. Bij het Israël-Palestina conflict zag je bijvoorbeeld kritiek op het ‘voor stemmen’ van PvdA-GroenLinks op het recht tot zelfverdediging van Israël. Veel mensen uit de achterban waren hierover verbaasd, waardoor deze partijen zijn teruggekomen op hun stem. Als je als kiezer ziet dat een partij op een thema dat jij belangrijk vindt anders stemt dan hoe jij er naar kijkt, is het goed te onderzoeken, met bijvoorbeeld stemwijzers, of ze dat bij meerdere belangrijke onderwerpen doen.”
Welke partij past bij jou? Zó kom je erachter waarop je moet stemmen
Studieschuld
Maarten: “Deze motie was een voorstel van de SP. Omdat de rente op de studieleningen omhoog is geschoten, stelt de SP voor de rente te bevriezen op 0%. D66, GroenLinks en de VVD stemden tegen, omdat het een dure opgave is.”
Niet alleen heeft de rente op de studieleningen invloed op het terugbetalen van je studieschuld, maar ook het aanvragen van een hypotheek wordt hierdoor lastiger. Voorstanders van de motie zeggen dat starters op de woningmarkt het te lastig hebben, tegenstanders zeggen juist starters te willen beschermen tegen de hoge lasten.
Dit bericht op Instagram bekijken
Dit bericht op Instagram bekijken
Klimaat
In het Klimaatakkoord van Parijs is afgesproken dat de EU – dus ook Nederland – 40 procent minder broeikasgassen moet uitstoten in 2030. Alleen de PVV en FvD stemden tegen dit voorstel, want zij vinden dat Nederland te veel geld uitgeeft aan het tegengaan van klimaatverandering.
Dit bericht op Instagram bekijken
Seks zonder consent
Deze motie is met een grote meerderheid aangenomen, en zorgt ervoor dat het strafbaar wordt om seks zonder consent aan te gaan. Eerder was alleen dwang of geweld nodig om iemand hiervoor aan te klagen. Alleen Forum voor Democratie was tegen.
Dit bericht op Instagram bekijken
Abortus
Op dit moment wordt de abortuspil alleen verstrekt door een arts die werkt bij een abortuskliniek of ziekenhuis met een speciale vergunning. ‘Medicatie en zorg bij de afbreking van een vroege zwangerschap zijn ook goed mogelijk via de huisarts’, vinden de partijen die voor deze motie hebben gestemd.
Dit bericht op Instagram bekijken
Menstruatie
D66 diende deze motie in om tampons of maandverband gratis te maken voor mensen die onder de armoedegrens leven. De partij ziet onder meer gezondheidsklachten door het gebruik van WC-papier als maandverband. Tegenstanders vinden dat de overheid al genoeg doet om arme mensen te steunen.
Dit bericht op Instagram bekijken
Stemrecht
Baal je dat je niet eerder hebt kunnen stemmen? Daarover zijn een aantal partijen het met je eens. Zij vinden dat jongeren vanaf zestien jaar het recht moeten hebben om te stemmen.
Dit bericht op Instagram bekijken
Snel op en neer naar het stemlokaal? Zo maak je van stemmen het leukste uitje van de dag
