Zoete smaakjes zijn verleden tijd: uit onderzoeken is gebleken dat vapes zo schadelijk zijn dat ze binnenkort door de overheid worden verboden. Hetzelfde geldt voor tabak: ook daar komen strengere regels voor.
Even snel naar de stad om een vape of een pakje sigaretten kopen gaat binnenkort – door ingrijpen van de Voedsel- en Warenautoriteit – niet zo makkelijk meer.
Volgens het ministerie van Volksgezondheid zijn – vanaf 1 januari 2024 – vapes niet meer op iedere hoek van de straat verkrijgbaar: het kabinet introduceert een smaakjesverbod op e-sigaretten met verleidelijke smaakjes zoals tompouce en bubblegum. Het was eigenlijk al verboden ze te verkopen, maar ondernemers mochten hun voorraad opmaken. In 2024 wordt het inkopen ook verboden. De verandering is volgens de voedselautoriteit geen verrassing: verkopers hebben een jaar gehad om zich aan te passen.
Alleen e-sigaretten met tabakssmaak mogen nog wél verkocht worden. Reden daarvoor is dat het onaantrekkelijker moet worden gemaakt voor jongeren om te beginnen met roken. Vapes blijven wel beschikbaar als hulpmiddel voor rokers die juist willen stoppen.
Longarts over schokkende vapevideo: 'Dat sigaretten kanker veroorzaken wisten we ook pas na 30 jaar'
Doel van het vapeverbod is ontmoedigen van het gebruik, vooral onder jongeren. Volgens onderzoek van het Trimbos Instituut blijkt dat één op de vijf jongeren tussen de 12 en 25 jaar het afgelopen jaar heeft gevaped.
Staatssecretaris Maarten van Ooijen zegt de verandering als positief te zien: “We kijken hier al even naar uit, maar vanaf 1 januari komt er echt een einde aan de verkoop van die rare, zoete smaakjes van vapes. Smaken als unicorn-vanilla of rainbow-lollipop zijn overduidelijk niet bedoeld om volwassen rokers van hun tabaksverslaving af te helpen, maar gericht op het aanspreken van een jonge doelgroep.”
De gevaren van vapen zijn de laatste tijd alsmaar duidelijker geworden. “We weten dat er heel veel nicotine in vapes zit: één vape staat gelijk aan twee volle pakjes sigaretten. Dat maakt eraan lurken heel verslavend – al helemaal omdat veel jongeren het continu doen. Die grote hoeveelheid nicotine veroorzaakt op een jong brein onherstelbare schade“, zei longarts Wanda de Kanter onlangs tegen LINDA.meiden.
Moet je zien: Docu 'Big Vape' over het succes en de gevaren van vapen
Niet alleen de ban op vapes, maar ook die op tabak gaat verder. Er bestaat alleen nog wat onduidelijkheid over. Want kun je het nog wel – of niet meer in de supermarkt kopen? De verwarring is niet gek; supermarkten mogen vanaf 1 januari 2024 zelf kiezen of ze nog sigaretten in hun voorraad willen hebben. Maar op 1 juli 2024 komt er echt een wettelijk verbod voor alle supermarkten.
Albert Heijn stopt op 1 januari bijvoorbeeld met de verkoop van tabak, laat een woordvoerder van de supermarktketen aan BNNVARA weten. De Jumbo wacht nog met het verbod tot 1 juli, volgens De Telegraaf. De enige supermarkt die al in 2021 het voornemen nam om te stoppen met de verkoop is Lidl.
Maar het verbod stopt hier niet: volgens Rijksoverheid mag vanaf 2030 tabak niet meer worden verkocht in onder andere tankstations, maar alleen nog in gemaks- en speciaalzaken. Vanaf 2032 mogen alleen speciaalzaken nog tabaksproducten verkopen.
Hoewel volgens het RIVM roken ongezonder is dan vapen, is het nog steeds echt schadelijk. Toch is onduidelijk wat nu de meeste gevaren met zich meebrengt. Adviesbureau voor verslavingen Jellinek legt uit: “Vapen lijkt minder schadelijk, maar er zijn valkuilen. De onzekerheid over langetermijneffecten speelt mee. En er is een risico dat e-sigaretgebruikers meer inhaleren dan bij traditioneel roken, door de perceptie van minder schadelijkheid.”
Het is al langer bekend dat roken schadelijk is, maar het verbod op verkooppunten is nu vooral voor een ‘rookvrije generatie’ bedoeld. Staatssecretaris Van Ooijen van Volksgezondheid, Welzijn en Sport: “Roken veroorzaakt voor heel veel mensen een enorme hoeveelheid gezondheidsellende. We gaan tabaksproducten verder wettelijk terugdringen, stoppen met roken makkelijker maken en doen wat we kunnen om te voorkomen dat jongeren er überhaupt aan beginnen.”
Redacteur Gaby is gestopt met vapen: 'Na een paar dagen was ik eindelijk van de hoofdpijn af'
