Afgelopen week kwamen er bussen met mensen die asiel zoeken aan bij een noodopvang in Ugchelen. Daar werden ze opgewacht door zo’n twintig in veiligheid levende mensen.
Die tweede groep was niet blij met de komst van de eerste en maakte dat ook flink duidelijk.
Om het beeld te schetsen: bij de noodopvang stond een stuk of twintig Nederlanders een grote groep mensen die asiel zoeken op te wachten om ze te laten weten dat ze niet welkom zijn. Uitspraken als ‘Waar zijn de vrouwen en kinderen?’, ‘Nog een duurdere jas als ik, what the fuck. Dat is echt ziek’ en ‘Wat een mooie kleertjes aan, hè’ werden afgewisseld met cynisch gelach. In zo’n sfeer kwamen de uit een oorlog gevluchte mensen (ja, vooral mannen) aan.
Even voor de duidelijkheid: we hebben het over mensen die een levensgevaarlijke tocht aflegden en huis en haard moesten achterlaten om hier te komen. Ze spreken waarschijnlijk nog geen woord Nederlands, dus het enige wat zij zien is een dreigende groep mensen waardoor ze worden uitgelachen.
Om op hun eerste vraag (Waar zijn de vrouwen en kinderen?) goed antwoord te kunnen geven maakte ik gebruik van Google. Die website is voor iedereen beschikbaar, dus voor het antwoord hoef je niet in het donker bij een noodopvang te bivakkeren. Het antwoord is simpel: de tocht vanuit oorlogsgebieden is vaak ongelooflijk gevaarlijk. ‘Zo’n reis met een boot doe je niet voor je lol en op het vasteland wachten schimmige mensensmokkelaars’, schrijft de NOS. Iets wat je een vrouw en kinderen niet zomaar wil laten doen.
Daarnaast is het duur – vaak duizenden euro’s per persoon – om de overtocht te maken. Dat is niet voor iedereen te betalen als ze met het hele gezin willen gaan. Vaak nemen daarom mannen de verantwoordelijkheid om die gevaarlijke reis te maken, in de hoop dat hun familie later door gezinshereniging én via een veiligere weg deze kant op kan komen.
Er lijkt vergeten te worden dat het enige verschil tussen ons en mensen uit bijvoorbeeld Syrië de plek is waar onze wieg stond. Zij zijn net als wij mensen met een carrière, een volle kledingkast, spullen met emotionele waarde, een iPhone en bovenal de wil om een zo veilig mogelijk bestaan te hebben. Alleen hebben zij de pech dat er in hun land een burgeroorlog is, waardoor die veiligheid niet vanzelfsprekend is.
Ik kan me een item herinneren waarin Nederlanders wordt gevraagd wat ze van asiel zoekende mensen vinden (‘die moeten terug naar hun eigen land’) en vervolgens waar zij naartoe zouden gaan als hier de oorlog uitbreekt. ‘Spanje lijkt me wel wat, lekker warm’, is een goede samenvatting van het gemiddelde antwoord dat volgde. Dit geeft perfect weer dat een deel van de Nederlanders asiel zoekende mensen niet als mens ziet.
Zichzelf wel een veilige plek in de zon gunnen, maar een man uit een oorlogsgebied die zijn goede winterjas heeft aangetrokken (of een jas die gedoneerd is zodat hij hier zo comfortabel mogelijk de winter doorkomt) heeft niet het recht om er zo uit te zien. Maar hoe moet iemand die vlucht uit zijn of haar land er dan uitzien? Arm, uitgemergeld, verloren? Met gescheurde kleding, zonder telefoon om contact te hebben met het thuisfront?
Misschien een betere vraag: zou jij je telefoon thuislaten als je duizenden kilometers moest afleggen naar een veilige plek? Wat betreft de dure jas en ‘de mooie kleertjes’: wat zou je zelf aantrekken als je moest vluchten voor een oorlog? Ik durf namelijk te wedden dat die hele groep schreeuwers op zo’n moment hun koffers vollaadt met hun belangrijkste bezittingen en vooral niet hun oudste, meest afgeragde kleding aantrekt. En terecht, want als je alles moet achterlaten, dan kies je ervoor dat wat het meest van waarde is mee te nemen.
En voordat mensen gaan tieren over ‘hoe asielzoekers gevaarlijk zijn en voor problemen zorgen’: ik sluit mijn ogen zeker niet voor de rotte appels die ertussen zitten. Maar je moet realistisch zijn over het feit dat die overal te vinden zijn. Ook onder de Nederlandse bevolking. Die rotte appels stonden namelijk met z’n allen voor een noodopvang in Ugchelen.
Gaby: 'Niemand is moedwillig jouw kind homo aan het maken'
