Een blik, een lach, een opmerking; soms zie je jouw beste vriend(in) plots in een ander licht. Zouden jullie misschien meer dan vrienden kunnen zijn? Er zijn een hoop mensen die de sprong (niet) durven te wagen. Waarom is het zo spannend?
LINDA.meiden bespreekt het met relatietherapeut Joey Steur, oprichter van Praktijk de Liefde, die gevestigd is in zeven steden in Nederland.
Als je een romcom-liefhebber bent, dan ben je bekend met de friends to lovers-verhaallijn. Twee mensen die al jaren met elkaar bevriend zijn, blijken toch romantische gevoelens voor elkaar te koesteren. Ook in het echte leven komt het regelmatig voor dat vrienden op een gegeven moment meer worden. Daar weet relatietherapeut Joey Steur alles van, ze ziet het namelijk regelmatig in haar spreekkamer. “De liefde is met de tijd gegroeid vanuit een vriendschap”, vertelt ze.
De vriendschap kan dienen als een goede basis voor meer. “Je kent elkaar goed en hebt geschiedenis samen. Jullie hebben al samen door moeilijke dingen geworsteld, waardoor de ander vertrouwd aanvoelt. Dat jullie een goed team vormen, is duidelijk. Er is dus al een stevige basis gelegd.”
Toch komen er veel stellen bij Joey terecht met de hulpvraag: ‘We kennen elkaar goed, maar tegelijkertijd zijn we op zoek naar avontuur, passie en spanning. Hoe doen we dat?’ Joey: “Het kan dat de gezonde spanning en passie misschien kort aanwezig is, maar de sleur ligt op de loer. Als je elkaar al door en door kent, verval je sneller in oude patronen. Juist omdat je veel dingen overslaat die bij een nieuwe relatie horen; het nieuwsgierige, het spannende, het avontuurlijke.”
“Bij een romantische relatie legt de eerste, verliefde fase de basis voor de ontwikkeling van de relatie. Bij een vriendschap die overgaat op romantiek sla je dat een beetje over; de vriendschap is namelijk al de basis.” Joey’s advies luidt dan ook: gun jezelf als stel die fase.
Wat kun je doen als een naaste in een ongezonde of zelfs gevaarlijke relatie zit?
“Er moet een bewustzijn komen dat jullie naast vriendschap ook een partnerschap hebben. Investeer je daar geen tijd in, dan overheerst de vriendschap in de partnerrelatie. Je wilt een tijdelijke scheiding creëren tussen de twee relaties. Hoe? Door andere dialogen te voeren, te kijken waar de behoeftes liggen, echt te gaan daten. Vergeet niet dat bij een partnerrelatie ook intimiteit komt kijken. Dat is exclusief behouden voor zo’n relatie. Jullie zijn nu een stel. Ontdek dat samen. Op den duur zullen de twee types relaties die jullie hebben zich met elkaar vermengen.”
Er zijn maar weinig mensen die zonder bedenkingen hun vriendschap omzetten in een romantische relatie. De grootste angst? De vriendschap verliezen. “De angst is vaak groot omdat de vriendschap zo belangrijk is en de partnerrelatie nog niet bestaat. Als ik zo’n iemand in mijn spreekkamer heb, gaan we samen onderzoeken hoe serieus het gevoel is. Is het een bevlieging of zit het er al langer?”
Als je zelf nog aan het onderzoeken bent wat je voelt, kun je je ongemakkelijk gaan gedragen. Iets wat vast niet onopgemerkt gaat bij de ander. Hoe zorg je ervoor dat er geen verkramping in de vriendschap ontstaat? “Ga het gesprek aan over jouw gevoelens, durf kwetsbaar te zijn. Probeer met een veilig gesprek de vriendschap te beschermen en tegelijkertijd eerlijk naar jezelf én de ander te zijn. Als je dat niet doet en het gevoel groeit, zal dat ook invloed hebben op jouw leven en de vriendschap.”
Wat als de ander niet dezelfde gevoelens deelt? “Het hoeft niet ongemakkelijk te worden. Ben jij degene met de romantische gevoelens, zeg dan dat je tijd nodig hebt om de reactie te verwerken. Het kan dat de vriendschap tijdelijk afkoelt, maar op den duur is er vast weer ruimte voor. Zolang je duidelijk maakt dat je de vriendschap niet wilt beschadigen, en die voorop plaatst, moet het goed komen.”
Stel dat de romantische gevoelens wel uitgezocht worden en op een relatie uitlopen, dan is dat geen garantie op een leven vol partnerliefde. Het kan, net als bij andere relaties, stuklopen. “Het is mogelijk om de vriendschap na een relatiebreuk te behouden. Al loopt bijna geen enkele break-up gelijk op; er is meestal een persoon die zich anders voelt en er een einde aan wil breien. Als je van vrienden naar geliefden bent gegaan, moet je – net als bij andere partnerrelaties – die gevoelens eerst verwerken voordat de vriendschap weer kan opbloeien. Het is mogelijk… op den duur.”
Dat de relatie is gegroeid vanuit een vriendschap is een goed voorteken voor een toekomstige vriendschap. “Het is een stuk lastiger om vrienden te worden met je ex als jullie daarvoor geen vrienden waren. Een liefdesbreuk betekent niet dat de band verdwijnt. Maar voordat die weer aangehaald wordt moet er tijd, geduld en ruimte zijn om het een achter te laten en het ander weer op te pakken.”
Van lovers naar besties: is vrienden blijven met je ex wel een goed idee?
