Zeg eens eerlijk, we streven toch allemaal naar een gezonde, romantische relatie? De realiteit bewijst helaas steeds weer dat dat niet altijd het geval is. Wist jij dat er vijf verschillende relatietypes zijn?
LINDA.meiden legt uit welke dit zijn en waar de verschillen zitten, zodat jij je eigen relatie een label kunt opspelden.
Ons hele bestaan bestaat uit het opbouwen van relaties: met geliefden, vrienden, familie en collega’s. En die brengen een breed spectrum aan emoties met zich mee. Waar je je bij de ene persoon op je best voelt, kan dat bij de ander weer helemaal niet het geval zijn.
Het relatietype waar we naar streven krijgt de stempel ‘gezond’, maar wat betekent dat precies? Voor wie het heeft gemist: er zijn vijf verschillende relatietypes. Wij zetten ze voor je op een rij.
We beginnen met de holy grail onder de relatietypes: een gezonde relatie, waarin de (meestal twee) individuen bouwen, onderhandelen en op elkaar vertrouwen. Ze geven oprecht om de ander, respecteren elkaar op een dieper niveau en tonen interesse. Ook zijn ze in staat empathie te tonen, openlijk te communiceren en zo nodig compromissen te sluiten.
Klinkt dit fantastisch? Denk maar niet dat het uit de lucht komt vallen. Een gezonde relatie gaat niet om liefde op het eerste of zelfs op het tiende gezicht. Het gaat om de energie die je stopt in de communicatie mét en het begrip vóór je partner. De balans bewaren is een taak die jullie beiden bovenaan de prioriteitenlijst hebben staan.
Love is in the air: dit zijn de 5 liefdestalen (en zo herken je die van jou)
Samen zijn en toch van je individualiteit genieten: dat vat een onafhankelijke relatie samen. Het is dan ook meteen een relatie waar de balans vaak ver te zoeken is. Jij en je partner zijn wel met elkaar verbonden, maar houden er apart van elkaar een heel leven op na. Koppel jij een groot deel van je leven los van je levenspartner, dan kan dat effect hebben op je relatie.
De onafhankelijke relatie begint overigens vaak als een gezonde relatie, maar zwakt af als er geen moeite wordt gedaan om ‘m op een bepaald niveau te houden. Er wordt vooral vanuit het individu gedacht en niet vanuit het collectief, wat ervoor kan zorgen dat uitspraken of keuzes ongeïnteresseerd of ongevoelig overkomen. Ook kan het schorten aan vertrouwen. Je weet immers vrij weinig over wat de ander daadwerkelijk uitspookt als jullie niet samen zijn.
Word jouw relatie je hele persoonlijkheid en veranderen alle uitspraken van ‘ik’ naar ‘we’? Dan is de kans groot dat je in een afhankelijke relatie zit. Je bent grotendeels afhankelijk van de ander en gebruikt de relatie om te definiëren wie jij bent. Hierin schuilt meteen een groot gevaar: afhankelijkheid is de strop om de nek van individualiteit. Je verliest uit het oog wie jij bent zónder je partner.
Je cijfert jezelf weg en vermijdt conflicten of onenigheden om de vrede te bewaren. Vergis je niet: dit is niet hetzelfde als een compromis sluiten. Dat doe je namelijk in samenspraak. Een afhankelijke relatie laat weinig ruimte voor jou als individu en kan (voor je partner) erg benauwend voelen.
Lisa (24) is polyamoreus: 'Ik verwacht niet dat één persoon al mijn behoeftes kan vervullen'
Balans, waar? In een dominantie/onderdanige relatie is die in geen velden of wegen te bekennen. Vaak is één partner dominant en geeft de ander (a.k.a. de onderdanige) daaraan toe.
Dit relatietype is het tegenovergestelde van een afhankelijke relatie, omdat maar één persoon de dienst uitmaakt. De dominante partner toont vaak weinig empathie en gebruikt de relatie als excuus om dat wél te claimen. Daarnaast heeft de onderdanige partner dikwijls weinig tot geen zelfvertrouwen. Zij blijven in de relatie, omdat het beter lijkt dan alleen zijn. Het is duidelijk: er is een gebrek aan balans, vertrouwen, begrip, compromissen en empathie. Dit zijn dan ook vaak relaties waarin frictie ontstaat als je je plots anders opstelt – waarschijnlijk tot ongenoegen van de partner.
Rode vlaggen verzamelen! Een giftige relatie is iets waar we regelmatig over praten. De term toxic omschrijft relaties waarin het eigenlijk allemaal misgaat, maar waar je toch geen punt achter zet.
Er kan sprake zijn van fysiek, emotioneel of verbaal misbruik. Het komt ook voor dat een van de partners wil bepalen hoe de ander leeft, bijvoorbeeld door te controleren met wie ze tijd doorbrengen of praten, waar ze heen gaan en hoe ze zich gedragen. Er is een groot gebrek aan individualiteit en privacy, empathie, verantwoordelijkheid en respect. Daarbij doet de partner die de dienst uitmaakt zelf vaak alles wat de ander níét mag. In geval van confrontatie trekt eerstgenoemde alles uit de kast om de verantwoordelijkheid opnieuw bij de ander neer te leggen, denk aan beschuldigingen uiten en gaslighting. We hebben één advies als jij in deze variant van de vijf relatietypes zit: ren.
Gaby: 'Drie weken na een spraakmemo vol beloftes ging hij terug naar z'n ex'
