Begin 2023 ontvangen ruim 1,3 miljoen jongvolwassenen de uitnodiging voor vaccinatie tegen het humaan papillomavirus (HPV). Het gaat om zo’n 900.000 mannen en 400.000 vrouwen van 19 tot 27 jaar.
LINDA.meiden belt Tim Senders, die zich inzet om de kennis over het virus onder jongeren te vergroten.
Ongeveer de helft van de vrouwen in de leeftijdscategorie 19 tot 27 jaar is al op jongere leeftijd gevaccineerd. Toch blijkt uit onderzoek dat jongeren niet of nauwelijks bekend zijn met het virus. Een op de vijf noemt de kans op een HPV-besmetting waarschijnlijk, terwijl vier op de vijf daadwerkelijk besmet raakt.
HPV kan kanker in de mond- en keelholte, bij de penis, anus, vagina, schaamlippen en baarmoederhals veroorzaken. “Ik wist er zelf vrijwel niets over en schrok ervan dat je door HPV dus zes soorten kanker kunt krijgen die stuk voor stuk niet best zijn”, vertelt Tim. “Als een vaccin dat kan voorkomen, lijkt mij dat de keuze snel gemaakt is.”
Annemieke kreeg baarmoederhals- en vaginakanker na HPV: 'Niemand kan je hierop voorbereiden'
Het vaccin werd in 2022 voor het eerst behalve aan meisjes ook aan jongens aangeboden. En met succes: ruim 50 procent van de jongens heeft een eerste vaccinatie tegen HPV gehaald. Dit voorjaar ontvangen naast de groep jongvolwassenen opnieuw ruim 800.000 tieners onder de 18 een uitnodiging.
Je kunt HPV krijgen door penetratie, maar ook door orale en anale seks. Een vaccinatie helpt tegen een toekomstige besmetting. Het vaccin helpt niet tegen een besmetting die je op dat moment al hebt. Gelukkig ruimt je lichaam vaak HPV zelf binnen twee jaar op.
Gebruik je tijdens de seks altijd een condoom, dan moet je alsnog oppassen. Een condoom gebruiken beschermt je namelijk wel tegen seksueel overdraagbare aandoeningen, maar niet volledig. Het virus kan zich namelijk bijvoorbeeld ook via je mond en handen verspreiden.
Inmiddels worden ook mannen gevaccineerd tegen het virus. De belangrijkste reden om ook hen de vaccinatie aan te bieden is dat mannen ook kanker door HPV kunnen krijgen. Fijn is ook dat als ze gevaccineerd zijn, ze ook hun partner niet meer kunnen besmetten.
Per toeval ontdekte Coco dat ze HPV had: 'Kan maar zo zijn dat ik er al 15 jaar mee liep'
“Ik val zelf niet meer binnen de doelgroep, maar ook bij mij ging een belletje rinkelen”, zegt Tim. “Vooral omdat het seksueel overdraagbaar is en het – mocht ik me niet laten vaccineren – mogelijk is dat ik het later aan een partner kan overdragen. Dan is er een kans dat diegene kanker ontwikkelt. Het is dus niet alleen een bescherming van jezelf, maar ook van een ander die je liefhebt.”
Word je gevaccineerd, dan beschermt de vaccinatie je volgens het tot nu toe uitvoerde onderzoek minimaal tien jaar tegen een langdurige infectie met de HPV-typen 16 en 18. Dit zijn de HPV-typen die het vaakst kanker veroorzaken.
Het RIVM onderzoekt al sinds de introductie van het vaccin in Nederland meisjes die gevaccineerd zijn. Nu, meer dan tien jaar na de eerste vaccinaties, zijn meisjes nog steeds goed beschermd tegen het virus. Om je langdurig te beschermen tegen HPV heb je twee prikken nodig, met minimaal vijf en het liefst minimaal zes maanden tijd ertussen.
Dit jaar krijgen dus alle jongvolwassenen tussen de 18 en 27 (geboren tussen 1 januari 1996 en 31 december 2003) een uitnodiging voor de HPV-vaccinatie. Voor die mensen is het dit jaar nog gratis. Volgend jaar kost een vaccinatie minimaal 350 euro. Dat kost deze nu ook al voor mensen die voor 1 januari 1996 zijn geboren. “Ik weet dat jongeren vaak een brief krijgen en denken: ik heb hier geen tijd voor of zin in. Maar het is nu nog gratis en zo belangrijk om je te laten vaccineren. Als het je nu toch wordt aangeboden, doe er dan ook echt iets mee.”
Heb je na het lezen van dit artikel nog vragen? Check dan de HPV keuzehulp.
Gynaecoloog over belang HPV-vaccinatie: óók voor jongens en vrouwen die 'm gemist hebben
