Wil je je als vrouw onder de dertig laten steriliseren omdat je zeker weet dat je geen kinderen wilt? Dan is de kans groot dat jouw dokter daar niet zomaar mee instemt.
Gynaecoloog Manon Kerkhof vertelt aan LINDA.meiden waarom dit zo is.
Hierom is het zo lastig je te laten steriliseren als vrouw onder de dertig
Sterilisatie
“We hebben in Nederland veel verschillende soorten anticonceptie. Denk aan de pil, spiraal, prik of staafje in je arm. Deze vormen van anticonceptie zijn tijdelijk. Sterilisatie is een definitieve vorm van anticonceptie die je alleen laat doen als je zeker weet dat je geen kinderen wil. Bij deze ingreep worden de eileiders afgesloten, zodat de zaadcellen van de man de eicel niet kunnen bereiken.”
Hormonaal gezien verandert er niets na een sterilisatie, stelt Manon voorop. “Je cyclus loopt gewoon door en je wordt ook nog steeds ongesteld. Het enige dat verandert, is dat je in principe niet meer zwanger kunt worden.”
In principe, ja. “Het is goed om te weten dat twee op de duizend vrouwen tóch zwanger blijken na de ingreep. Omdat de vrouw al zwanger was voor de ingreep, of omdat de eileiders een nieuwe opening hebben gevonden. De kans is heel klein, maar hij is er wel. Om zeker te zijn dat een vrouw niet zwanger is als de ingreep plaatsvindt, moet ze daarom tot de ingreep anticonceptie of andere voorbehoedsmiddelen gebruiken.”
Huiverige dokters
Dan de hamvraag: waarom zijn dokters zo huiverig om de ingreep uit te voeren? “Aangezien er zoveel verschillende (en tijdelijke) vormen van anticonceptie zijn, zijn dokters huiverig om sterilisatie uit te voeren bij jonge vrouwen die geen kinderen hebben. Dat heeft te maken met het aantal vrouwen die na de ingreep spijt hebben van hun keuze. Bedenk je je als vrouw een paar na je sterilisatie, dan kun je namelijk niet meer via de natuurlijke weg zwanger worden. En hoe jonger je bent op het moment van de sterilisatie, hoe groter de kans is dat je spijt krijgt”, verklaart Manon.
“Ook is het zo dat vrouwen zonder relatie en kinderen op het moment van de sterilisatie naderhand eerder spijt krijgen van hun keuze. Dokters willen dat risico zo klein mogelijk houden, dus adviseren ze om er heel goed over na te denken. Ook adviseert de dokter je om geen keuze te maken over steriliseren als je op dat moment bijvoorbeeld relatieproblemen hebt of eerdere zwangerschapscomplicaties hebt gehad. Dit zijn problemen waar veel emoties bij komen kijken, waardoor het moeilijker is de juiste beslissing te nemen.”
De gynaecoloog kan zich voorstellen dat je als vrouw vraagtekens hebt of je beledigd voelt als een dokter moeilijk doet over je verzoek tot sterilisatie. “Maar artsen hebben de verantwoordelijkheid jou goed te informeren over de voor- en nadelen en consequenties van deze definitieve oplossing.”
Melody (26) kan zich niet laten steriliseren: 'Ik weet heel zeker dat ik geen kinderen wil'
Proces sterilisatie
De terughoudendheid ten opzichte van sterilisatie bij jonge vrouwen betekent overigens niet dat de ingreep dus sowieso niet kan plaatsvinden.
“Het komt weleens voor dat een vrouw eerst met een psycholoog moet praten. Dit om zeker te weten dat het een weloverwogen beslissing is. Als de vrouw hierna goed geïnformeerd is over de risico’s van de ingreep, weet welke andere mogelijke anticonceptie er is en tóch besluit een sterilisatie te doen, wordt de ingreep uitgevoerd.”
Zo gaat steriliseren
“Sterilisatie kan op verschillende manieren worden uitgevoerd, twee hiervan vinden laparoscopisch plaats. Dit houdt in dat de gynaecoloog een sneetje maakt in het schaambeen en twee sneetjes links en rechts in de buik. Vervolgens worden de eileiders afgesloten met behulp van een ringetje of klemmetje.
Een drastischere vorm van sterilisatie is het dichtbranden of volledig verwijderen van de eileiders. Al wordt dat laatste vaak alleen gedaan als de vrouw een verhoogd risico heeft op eierstokkanker.” De ingreep duurt ongeveer een halfuur en gebeurt volledig onder narcose. En: “Je bent direct na de ingreep onvruchtbaar.”
Ongedaan maken
Zes procent van de vrouwen krijgt spijt na een sterilisatie, weet Manon. “Vaak omdat ze een nieuwe relatie of tóch een kinderwens hebben. Als de vrouw zich bedenkt, kan de arts proberen de eileiders te herstellen door de ringetjes en klemmetjes te verwijderen. Bij deze vorm van sterilisatie is de kans dat deze te herstellen groter dan wanneer de eileiders zijn dichtgebrand.”
Maar zo’n hersteloperatie is niet altijd zonder risico, vervolgt Manon. “Ten eerste is de kans dat daarna een zwangerschap ontstaat niet zo groot, namelijk tussen de 40 en 85 procent. Daarnaast is er een verhoogd risico op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap, die levensbedreigend kan zijn.” Van de vrouwen die een hersteloperatie hebben gehad, krijgt twee procent een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. “En het is ook belangrijk om te benoemen dat de zorgverzekeraar een hersteloperatie niet vergoedt.” Dat terwijl de ingreep erg prijzig is.
IVF na sterilisatie
Wil je toch zwanger worden en kan dat niet meer via de natuurlijke weg, dan kun je kiezen voor een IVF-behandeling. “IVF houdt in dat je via een reageerbuis wordt bevrucht in plaats van via geslachtsgemeenschap. De eicel wordt bij de behandeling buiten het lichaam – dus in de reageerbuis – bevrucht met een zaadcel. Daarna wordt de bevruchte eicel rechtstreeks in de baarmoeder geplaatst.”
Maar ook bij IVF is een zwangerschap niet gegarandeerd. “De kans op zwangerschap na drie IVF-behandelingen is gemiddeld vijftig procent.”
Hoe komt het dat borsten meer gaan hangen? Plastische chirurg geeft antwoord
