‘In drie uur diepbruin’, aldus de verpakking van tanning olie Haarlemmer Bruin. Het product gaat al een tijdje viral op TikTok, maar hoe schadelijk is het eigenlijk voor je huid?
Kun je Haarlemmer Bruin (of een andere tanning olie) verantwoord gebruiken? 'Kan schadelijk zijn'
LINDA.meiden stelt de vraag aan Jetske Ultee, onderzoeksarts in de cosmetische dermatologie. Daarnaast vragen we het team van Jacob Hooy, de makers van Haarlemmer Bruin, wat zij adviseren.
Haarlemmer Bruin
Harlemmer Bruin bestaat – in tegenstelling tot andere tanning olie – enkel uit natuurlijke ingrediënten. ‘Haarlemmer Bruin bevat geen emulgatoren, conserveermiddelen, paraffine olie, microplastics, parfum of kleurstoffen’, omschrijft het team van Jacob Hooy. Wel bevat het volgens dermatoloog Jetske Ultee wolvet, olijfolie, kokosolie, amandelolie, sesamolie en nog twee etherische oliën: bergamot & lavendel.
“Met de vetten en oliën in het product is in principe niets mis”, vertelt Jetske. “Maar wat er op het product staat – met Haarlemmer Bruin wordt u in drie uur diepbruin – dat maakt het vooral schadelijk en gevaarlijk. Daarnaast is het ook echt oppassen met de etherische oliën in dit product in combinatie met de zon. Die combinatie kan leiden tot uitslag, rode huid, jeuk, uitdroging en in het ergste geval zelfs tot een soort brandwond.”
Aan- of afrader?
‘Ik zou het gebruik van dit product überhaupt niet adviseren en al helemaal niet in combinatie met de zon’, vertelt Jetske. Mensen die het gebruiken willen waarschijnlijk zo snel mogelijk bruin worden, waardoor ze mogelijk al een lagere factor SPF gebruiken. “Een laag SPF in combinatie met de olie kan schadelijk zijn. Je huid loopt dan risico op verbranding en andere schade door uv-straling. Daarnaast lukt het met een olie niet om het product dik genoeg aan te brengen. Daardoor ben je vaak minder beschermd dan de aangegeven SPF.”
Het team van Jacob Hooy dringt erop aan dat als je de olie wil gebruiken, je eerst goed de instructies op de verpakking van het product moet lezen. “Wij adviseren altijd een zonnebrandcrème met een geschikte beschermingsfactor te gebruiken voordat je Haarlemmer Bruin aanbrengt – het is namelijk cruciaal om je huid te beschermen.’
Is SPF ook zo'n mysterie voor jou? Dankzij deze guide leer je alles wat je moet weten
SPF-variant
Om die reden heeft Jacob Hooy dit jaar ook een variant met SPF20 en een AfterSun gelanceerd. “Qua zonbescherming is het advies om elke twee uur opnieuw zonnebrandcrème aan te brengen – en na het zwemmen, transpireren of afdrogen.” Dit kan volgens het team van Jacob Hooy worden gedaan met Haarlemmer Bruin SPF20.
Onderzoeksarts Jetske raadt echter ook het gebruik van die variant af. “De SPF is echt te laag voor de zomer – zeker in olievorm. En je hebt hier ook weer te maken met dezelfde etherische oliën.”
Word je echt bruiner?
Maar zonder die tanning olie word je wel minder snel bruin… of niet? Jetske omschrijft dat er helemaal geen wetenschappelijk bewijs bestaat dat olieën daadwerkelijk de bruining versnellen. “Wat we wel weten, is dat olie zorgt voor een bepaalde gladheid. Een gladdere huid neemt meer uv-straling op dan een huid die niet is ingesmeerd met olie. Normaal gesproken heeft de huid namelijk een wat ruwer oppervlak dat straling beter weerkaatst.” Sommige zonnebrandoliën laten de huid wel glanzen. “Dit kan de indruk wekken van een bruinere uitstraling of van een snellere bruining”, aldus Jetske.
Deze merken zonnebrand komen als beste uit de test
Jetske’s advies
Jetske’s algemene advies is om alle soorten tanning olie te vermijden en te kiezen voor een crème of lotion met minimaal SPF30. Voor mensen die alsnog bruin willen worden heeft ze het volgende advies: “Ik snap helemaal dat je een mooi gebruinde huid wil. Maar houd er rekening mee dat 90 procent van de huidschade die we ‘huidveroudering’ noemen (zoals rimpeltjes en pigmentvlekken) komt door uv-straling. En dan heb ik het nog niet over huidkanker: 80 procent van de gevallen van huidkanker is te voorkomen door je te beschermen tegen de zon.’
Blijven smeren
“Vooral goed smeren met voldoende SPF dus”, stelt Jetske. “Je krijgt dan alsnog wel een kleurtje. Een zonnebrandcrème blokkeert namelijk nooit alle uv-straling. Zelfs met die factor 50+ piept er nog altijd zo’n 2 procent straling doorheen. En waarschijnlijk zelfs wat meer: voor de bescherming die op de verpakking staat moet je namelijk best een dikke laag aanbrengen, elke twee uur opnieuw – en dat doet (als we heel eerlijk zijn) bijna niemand.”
En blijf ook alert als je al een kleurtje hebt. “Een bruin kleurtje biedt namelijk nauwelijks bescherming tegen verbranding en andere huidschade door uv-straling. Blijf je dus insmeren met goede SPF, ook als je huid al (flink) bruin is.”
Zonnebrand smeren over je make-up: hoe dan?‘
Toch sneller bruinen?
Mocht je in de verleiding komen om dan maar onder de zonnebank te duiken, dan houdt Jetske je het liefst tegen. “Dit licht bestaat voornamelijk uit UVA. Hierdoor verbrand je niet maar deze straling is waarschijnlijk nog slechter voor je huid dan UVB.”
“Wil je per se snel bruin worden, dan is een zelfbruiner een goede optie. In zelfbruiners zit bijna altijd de stof DHA. Dit is een suiker die kan reageren met eiwitten in je dode huidcellen. Tijdens die reactie worden er melanoïdines gevormd, en die zijn bruin. Ik zou wel adviseren om te beginnen met crème of gel met een lage concentratie.”
Haarlemmerbruin geeft het volgende als reactie: ‘Wij ontvangen geen klachten over het gebruik van Haarlemmer Bruin. Er wordt ook maar een kleine concentratie essentiële olie gebruikt welke uiteraard valt binnen de normen van de veiligheidsbeoordeling.’
