De gratis HPV-vaccinatie die dit jaar is ingevoerd, is enkel voor mensen jonger dan 27 jaar. Ben je voor 1996 geboren? Dan kun je je niet gratis laten vaccineren tegen zes verschillende soorten kanker.
Dikke pech dus, en waarom eigenlijk? Ruud Bekkers, gynaecoloog bij het Catharina Ziekenhuis en hoogleraar Preventiegyneacologische Kanker in Maastricht, vertelt waarom de leeftijdsgrens er is en wat hij daarvan vindt.
Dit artikel is onderdeel van het LINDA.meiden-dossier over HPV. Meer weten?
Dit jaar kan iedere jongvolwassene van 19 tot 27 jaar zich gratis laten vaccineren tegen het humaan papillomavirus (HPV). Belangrijk, aangezien het virus zes verschillende soorten kanker kan veroorzaken en het vaccin je voor tachtig procent beschermt.
Iedereen die ouder is dan 27 kan zich op eigen kosten laten vaccineren tegen HPV. Vrouwen krijgen daarnaast vanaf hun dertigste een uitnodiging voor een uitstrijkje. Daarbij wordt onder andere gekeken naar een HPV-infectie, waarna er bij een positieve uitslag verder onderzoek wordt gedaan naar kanker. Vrouwen van 27 tot 30 jaar oud worden niet gecheckt op HPV en krijgen geen gratis vaccinatie aangeboden. Zij blijven onwetend totdat zij op hun dertigste worden uitgenodigd voor het eerste uitstrijkje. Mannen worden überhaupt niet gecheckt op HPV.
Te oud voor het HPV-vaccin? 'Ook ik wil geen baarmoederhalskanker, maar dan moet ik wel betalen'
Dat de gratis vaccinatie enkel wordt aangeboden aan mensen jonger dan 27 jaar heeft volgens Bekkers verschillende redenen. “De specifieke grens van 1996 is gebaseerd op wat we weten over de vaccinatie. Uit de eerste onderzoeken en ook uit ervaringen in Australië is namelijk gebleken dat het HPV-vaccin een groot effect heeft op mensen tot 27 jaar. Voor oudere leeftijdscategorieën is nog geen bevestigend onderzoek op grote schaal gedaan.”
Daarnaast is de leeftijdsgrens volgens Bekkers ook simpelweg een politiek besluit. “Het heeft natuurlijk te maken met effectiviteit en het wetenschappelijke onderzoek wat er is, maar zeker ook met kosten. Een paar jaar geleden twijfelden onderzoekers nog of het vaccin ook werkte als je al seksueel actief was. Toen kregen alleen meisjes van twaalf een uitnodiging. Inmiddels tonen meerdere studies aan dat het vaccin ook na eerdere besmetting nog zinvol is, daarom heeft de overheid de leeftijd aangepast.”
Bekkers licht toe dat de overheid waarschijnlijk genoodzaakt is om ergens een grens te stellen. “Het zou te duur worden als ze iedereen in Nederland gratis vaccinaties moeten aanbieden.”
What the prik? Dít is alles wat je moet weten over HPV en de vaccinatie
Toch is Bekkers het niet met het huidige besluit eens. “Ik begrijp dat ze ook kosten in overweging moeten nemen, maar op dit moment wordt er een hele generatie bescherming ontzegd. Hoewel het mogelijk is om je op eigen kosten te laten vaccineren, is dat naar mijn idee niet de oplossing.
Niet iedereen kan zomaar honderden euro’s aan de kant leggen voor het vaccin. Door de huidige regeling komen de rijken tegenover de armen te staan. Het moet niet zo zijn dat welvarende mensen meer recht hebben op een vaccinatie dan mensen met minder geld. Niemand zou bevoordeeld moeten zijn als het aankomt op gezondheid.”
Daarom pleit Bekkers voor een aangepaste regeling. “Als je er als overheid voor kiest om een deel van de bevolking gratis vaccinaties aan te bieden, vind ik dat je rekening moet houden met de mensen die een hoger risico lopen op kanker door HPV. Dit zijn vrouwen die al eerder een voorstadium van baarmoederhalskanker hebben gehad, maar ook mensen met een minder sterk immuunsysteem en mensen die afweer onderdrukkende middelen moeten slikken.”
Toch verwacht Bekkers niet dat de leeftijdsgrens van het gratis vaccin voorlopig verandert. “Voor vrouwen die al eerder behandeld zijn tegen baarmoederhalskanker ligt nu een aanvraag bij de overheid”, vertelt hij. “Voor alle anderen zit er voor voorlopig niets anders op dan de vaccinatie zelf betalen.”
Tóch willen wij ons bij LINDA.meiden hard maken om die leeftijdsgrens wél te laten verschuiven naar 30 jaar of de leeftijd voor het uitstrijkje te verschuiven naar 27 jaar. Ben jij het daar mee eens? Teken dan onze petitie hier.
Steffanie (31) had door HPV meerdere afwijkende cellen: 'Ik liep er mogelijk al jaren mee rond'
