Onze geliefde havercappu wordt waarschijnlijk duurder. Havermelk valt namelijk – net als verschillende frisdranken en andere plantaardige melken – onder de zogenaamde limonadebelasting. Deze wordt vanaf volgend jaar verhoogd.
Maar is havermelk dan – net als frisdrank – ongezond? Diëtist en voedingswetenschapper Noor Struik van The Nourishing State legt het aan ons uit.
Dat de verhoogde belasting ook op havermelk geldt, heeft volgens Struik te maken met het gebrek aan eiwitten en de hoeveelheid koolhydraten die in de drank zitten. “Die koolhydraten zorgen ervoor dat je bloedsuiker snel omhooggaat. Dit kan zorgen voor een piek – en in sommige gevallen is deze net zo hoog als bij het drinken van een blikje Fanta.”
“Maar dit verschilt per persoon: de een ervaart een hogere piek dan de ander. Toch is het als je op je gezondheid wilt letten belangrijk om dit soort energiepieken (met dalen als gevolg) te voorkomen. Stabiliteit is key.”
Naast veel koolhydraten bevatten veel varianten van havermelk toegevoegde olieën. “Zo hebben barista varianten vaak zonnebloem- of raapzaadolie als ingrediënt. Dat wordt puur toegevoegd zodat de melk beter schuimt en het er mooier uitziet. Maar deze omega 6 olieën kunnen leiden tot ontstekingen, darm- of huidklachten en overgewicht.”
In tegenstelling tot de barista variant, bestaat biologische havermelk enkel uit haver, water en zout. “Toch is dit nog steeds niet mega gezond. Haver bevat namelijk van nature anti-nutriënten. Dit zorgt ervoor dat je voedingsstoffen minder goed opneemt”, vertelt Struik. “Het is dus niet goed voor je darmgezondheid. Daarnaast kunnen anti-nutriënten voor een opgeblazen gevoel, winderigheid en huidklachten zorgen.”
Diëtist Noor over TikTok's 'internal shower'-drankje tegen obstipatie: 'Verergert problemen'
Maar het antwoord op de vraag of havermelk slecht voor je is, ligt volgens Struik genuanceerder dan een simpele ja of nee. “Het is zeker interessant dat de piek van havermelk gelijk kan zijn aan die van frisdrank, maar dat betekent niet dat de melk even ongezond is als frisdrank.”
Wel vindt Struik het belangrijk dat mensen zich bewust worden van wat havermelk eigenlijk is. “Het heeft een heel gezond imago door verschillende marketingcampagnes, maar in werkelijkheid is dat niet zo. Daarnaast is het afhankelijk van je gezondheid hoe je op havermelk reageert. Als je last hebt van eczeem, darmproblemen of acne kan dit getriggerd worden door de drank.”
Toch vindt Struik dat het drinken van havermelk af en toe moet kunnen. “Ook ik vind een cappuccino met biologische havermelk op z’n tijd lekker. Wel houd ik rekening met het moment waarop ik het drink. Aansluitend bij een maaltijd zorgt de havermelk namelijk niet voor een hoge piek in je bloedsuiker. Als ik het dan toch op zichzelf wil drinken zorg ik dat ik een schepje kokosolie aan m’n cappuccino toevoeg. Zo houd je je bloedsuiker in balans.”
Alles over vet en hormonen: 'Zoveel meer dan passief laagje blubber'
Er zijn volgens Struik verschillende goede alternatieven voor je favoriete (barista) havermelk. “Mijn voorkeur gaat altijd uit naar volle kokosmelk: ja dat pakje dat je normaal door de curry doet. Een andere goede plantaardige variant is cashewmelk: daarbij is de kans op reacties met eczeem en acne veel kleiner. Af en toe koemelk is ook een prima optie als je voor de rest geen last hebt van darm- en huidklachten.” Soja- en amandelmelk kun je volgens Struik beter helemaal vermijden. “Die zijn in nature al hoog in omega 6 olie. Dan is havermelk een betere optie.”
Voor wie een gezondere optie zoekt en daarnaast geld wilt besparen, heeft Struik nog een tip. “Je kunt haver- en cashewmelk ook gemakkelijk zelf maken. Voor havermelk is dit nog gezonder ook: door het mengsel te laten weken verlaag je de hoeveelheid anti-nutriënten uit de melk.”
Recept havermelk
Ingrediënten:
100 g havermout
800 ml water
1 tl zeezout
Bereiding:
Week de havermout eerst. spoel de havermout eerst goed af, en bewaar het daarna met een laag water gedurende zes tot twaalf uur in afgesloten weckpot. Spoel de havermout vervolgens weer goed af.
Mix havermout met water en zout in een blender of foodprocessor fijn.
Haal het mengsel door zeef/kaasdoek (eventueel twee keer voor een gladdere melk). Je kunt het mengsel drie tot vier dagen bewaren in de koelkast; schudden voor gebruik.
Recept cashewmelk
Ingrediënten:
200 g ongebrande cashews
800 ml water
2 tl zeezout
Bereiding:
Laat cashews vijf uur weken in een afgesloten weckpot. Goed afspoelen onder stromend water. Mix cashews met water en zout in een blender of foodprocessor fijn.
Eetstoornis diëtiste Arwa (25) over voedingsschema's van influencers: 'Je gaat ook niet naar de bakker voor juridisch advies'
