Wil je iets doen voor je medemens en heb je geen problemen met naalden of bloed? Dan zou je bloeddonor kunnen worden. Zó verloopt het proces van aanmelden tot daadwerkelijk doneren.
Het is vandaag Wereld bloeddonordag, dus hier is een fun fact: per donatie sta je een halve liter bloed af. Dat klinkt veel, maar kun je makkelijk missen.
We hebben zuurstof nodig om te leven, maar één ding is nog belangrijker: bloed. Terwijl de liters vrij door jouw aderen stromen, zijn er soms mensen die extra nodig hebben, bijvoorbeeld na een ongeluk of bij een ernstige ziekte. Nederlandse ziekenhuizen zijn afhankelijk van vrijwillige bloeddonaties. Heb jij ooit overwogen om de medemens te helpen, maar heb je amper tijd voor je sociale leven, laat staan vrijwilligerswerk? Dan is dit wel dé manier om jouw steentje bij te dragen.
Jouw bloed afstaan is niet zo simpel als bij de bloedbank naar binnen lopen en zeggen dat je wel een halve liter kunt missen. Ja, een halve liter, want dat is hoeveel je per donatie afstaat. Je moet namelijk aan een aantal voorwaarden voldoen voordat je je online kunt aanmelden als donor.
Nationale bloedbank Sanquin stelt een aantal regels aan potentiële donoren. Zo moet je:
Mensen die kampen met een chronische of ernstige ziekte kunnen niet altijd donor worden. Hun specifieke situaties moeten besproken worden met de artsen van de bloedbank.
Demi (27) bezoekt ernstig zieke kinderen als prinses Sterre: 'Hartverscheurend, maar het gaat niet om mij'
Als je voldoet aan de eisen van een nieuwe donor, moet je een donatiecheck doen aan de hand van een medische vragenlijst.
Schrik niet, want ze vragen je het hemd van het lijf. Zo willen ze alles weten over (recente) vaccinaties, verblijven buiten de Benelux, zwangerschappen, plaatsing van tatoeages, piercings en permanente make-up. Net als informatie over je huidige gezondheid; of je een wond hebt, of je recentelijk (buik)griep of een andere infectieziekte hebt gehad én zelfs of je naar de tandarts bent geweest.
Het voelt alsof ze all up in your grill zijn, maar uiteindelijk is dat nodig om een veilige bloeddonatie te kunnen garanderen. Niet alleen voor de ontvanger van het bloed, maar ook voor jou.
Zelfs als je aan alle eisen voldoet én met vlag en wimpel door de medische vragenlijst heen komt, kan het dat je (tijdelijk) geen bloed mag doneren. Dat heeft veelal te maken met recreatief drugsgebruik en jouw seksleven.
Mocht je hiv-positief zijn, aids hebben, drager van hepatitis B- of hepatitis C-virus zijn of ooit drugs hebben gespoten, dan word je permanent afgewezen als bloeddonor. In die gevallen is jouw bloed namelijk niet veilig om aan zieke patiënten te geven.
Het kan ook zijn dat je vier maanden geen bloed mag geven, maar daarna meer dan welkom bent. Wanneer is dat het geval? Denk aan als je seks hebt gehad met een persoon die hiv-positief is of aids heeft. Als je seks hebt gehad waarvoor je geld of drugs hebt ontvangen. Of als je anale seks hebt gehad met een nieuwe, oude of meerdere seksuele partner(s) – ook als je opnieuw seks hebt gehad na eerdere beëindiging van een relatie – of als je in contact met gekomen met het bloed van iemand anders.
Monogame homo- en biseksuele mannen mogen bloed doneren
Nog steeds all good? Sanquin heeft als regel dat mannen tot vijf keer per jaar bloed mogen doneren, bij vrouwen is dat tot drie keer per jaar. Dat verschil heeft te maken met het feit dat vrouwen een kleinere ijzervoorraad hebben, en ijzer heb je nodig voor herstel na een donatie.
Nog voor jouw eerste donatie word je opgeroepen voor een keuring. Tijdens die afspraak worden er een aantal buisjes bloed afgenomen die getest worden op infectieziekten HIV, hepatitis B, hepatitis C, syfilis en HTLV/II. Soms draag je dit al je leven lang mee zonder het te weten, wat uiteindelijk ontvangers van het bloed in gevaar kan brengen. Als de testen allemaal negatief terugkomen, krijg je een oproepkaart toegestuurd en kun je de eerste donatie inplannen.
Nu is het écht tijd. Zorg dat je voorafgaand aan de afspraak goed uitgerust bent en genoeg gegeten en gedronken hebt. Anders is de kans dat je van je stokje gaat een stuk groter, en dat moeten we niet hebben. Tijdens de donatieafspraak spreek je eerst kort met een doktersassistent die de medische vragenlijst doorneemt die je bij aankomst op locatie hebt moeten invullen. Tijdens de check wordt ook het ijzergehalte in je bloed gemeten met een vingerprik. Heb je te weinig ijzer in je bloed, dan moet je de donatie op dat moment helaas uitzitten. Wederom: ijzer is nodig voor het herstel.
Wanneer je ook deze laatste check goed bent doorgekomen, neem je plaats in de wachtkamer tot je wordt opgeroepen voor de donatie. Hierbij ga je in een stoel zitten, waarna een doktersassistent jouw persoonlijke gegevens controleert en een stuwband om je bovenarm plaatst om een ader te vinden die geprikt kan worden. De naald die in je arm gaat voel je niet meer zitten nadat die geplaatst is. Vervolgens worden er een aantal buizen bloed afgenomen die getest zullen worden.
Het bloed dat je doneert, vloeit via een slang naar een zak die naast je op een bewegende plaat ligt. De beweging van de plaat zorgt ervoor dat het bloed niet stolt. Tijdens de donatie geef je een halve liter bloed af. Dit duurt zo’n tien tot vijftien minuten. Als de zak vol is, gaat het apparaat piepen en komt er een doktersassistent langs om de naald te verwijderen.
Na afloop kun je nog even in de stoel blijven zitten of direct naar de wachtkamer gaan, waar snacks en drankjes klaarstaan. Het is de bedoeling dat je daar ook daadwerkelijk gebruik van maakt, en minstens vijftien minuten blijft zitten. Als je je flauw voelt worden, gebeurt dat namelijk op de plek waar meteen hulp paraat staat. Heb je het gevoel dat het niet lekker gaat? Laat het dan meteen weten aan een van de aanwezigen assistenten. Voel je je prima? Dan kun je na het rustmoment gaan. Het volledige proces duurt ongeveer een uur.
Goed om te weten: in Nederland is een bloeddonatie geheel vrijwillig en krijg je er niet voor betaald zoals in andere landen. Dit doe je dus geheel uit de goedheid van je hart en niet omdat er iets tegenover staat.
Dít moet je (niet) doen wanneer iemand een epileptische aanval krijgt bij jou in de buurt
