Na een paar biertjes loop je om de haverklap naar het toilet, maar als je xtc hebt geslikt juist niet. Waarom voel je geen aandrang als er een pilletje in je systeem zit, en is het gevaarlijk om niet te plassen?
Wij vragen het aan urologen Sarah van Loopik en Roos Stuurman-Wieringa van het Reinier de Graaf ziekenhuis in Delft.
Op een festival of feestje kan het verleidelijk zijn je avond op te leuken met een geestverruimend middel als xtc. De pil, waarvan de werkende stof MDMA is, geeft 20 tot 60 minuten na het slikken een gelukzalig gevoel. Je voelt je energieker, fit en alert.
Maar het is niet allemaal rozengeur en maneschijn. De horrorverhalen over de gevolgen van xtc-gebruik liegen er niet om. Zo kun je door gebruik oververhit raken, watervergiftiging oplopen en zelfs komen te overlijden. Ook een droge mond, verminderde eetlust en verwijde pupillen behoren tot de bijwerkingen.
Waar echter niet vaak over gesproken wordt, is dat je moeite krijgt met plassen. Hoe komt dat? “Het pilletje zorgt ervoor dat er serotonine, dopamine en adrenaline vrijkomt en die hormonen hebben effect op je blaas”, vertelt Van Loopik. “Je hebt ontspanning nodig om te kunnen plassen, maar adrenaline is een stresshormoon. Hierdoor kan de blaasspier niet samenknijpen en de sluitspier zich niet genoeg ontspannen om zich daadwerkelijk te legen.”
Merel (19) was verslaafd aan GHB: 'Op mijn dertiende snoof ik voor het eerst coke'
Met xtc op maak je overigens ook een stuk minder urine aan. “De hersenen moeten het lijf een seintje sturen om urine aan te maken. Dit wordt gedaan door het antidiuretisch hormoon (ADH) dat de hoeveelheid en concentratie van urine reguleert. Bij een overschot van dit hormoon, op zo’n moment opgewekt door de partydrug, wordt er minder water uitgescheiden. Hierdoor vult de blaas minder snel en voel je weinig tot geen aandrang om te plassen”, legt Stuurman-Wieringa uit.
Door xtc-gebruik krijg je vaak last van een droge mond en dorst. Uroloog Van Loopik: “Er wordt geadviseerd om niet meer en niet minder dan één glas water per uur te drinken. Je houdt immers meer vocht vast dan je uitscheidt. Als het water niet naar je blaas gaat, daalt het zoutgehalte in je bloed doordat het verdunt en kun je doodgaan. Al is dat niet per definitie het geval, je verliest namelijk ook vocht door te zweten.”
Maar wat we vooral willen weten: is het gevaarlijk om niet te plassen? “Van een volle blaas ga je niet direct dood, van watervergiftiging kan dat wel”, zegt Stuurman-Wieringa. “Als het zoutgehalte in het bloed zakt, heeft dat gevolgen voor de hersenen. Door de lage concentratie zouten zwellen ze op, dat heet een hersenoedeem. Op zijn beurt zorgt dit voor verhoogde druk op de schedel, wat kan leiden tot infarcten, coma en de dood.”
Om nare gevolgen te voorkomen, raden de urologen het wel aan een poging te doen om te plassen. “Zorg dat je niet constant in actiemodus staat, maar zoek ook rustmomenten op en kijk dan of het lukt. Het kan best dat de urine er simpelweg niet is, forceer het dan niet. Denk je dat je wel moet? Koel af, ontspan en ga gewoon zitten.”
Nederland wereldwijd koploper in xtc-gebruik: 'Pilletje nemen bijna net zo normaal als alcohol'
Als je op een gegeven moment merkt dat je al heel lang niet naar de wc bent geweest, trek dan aan de bel, vult Van Loopik aan: “Zeker als je voelt dat je moet plassen en het niet lukt. Zoek een arts op die je hierbij kan helpen.”
Nadat je uit je plaat bent gegaan, is het tijd voor de comedown. Zo’n vier tot zes uur na het slikken van de xtc-pil is het effect uitgewerkt, schrijft instelling voor verslavingszorg Jellinek. Dat betekent dat de kans ook groter is dat je dan moet plassen.
Voor velen gebeurt dit wanneer ze in bed liggen. “Alles wat je door de avond heen hebt verzameld, moet er op een gegeven moment uit. Dit gebeurt vaak wanneer je lichaam in ruststand verkeert, oftewel slaapt”, legt Van Loopik uit. De kans is dus groot dat je er gedurende de nacht meerdere keren uit moet om het toilet te bezoeken. Het is misschien irritant, maar juist goed voor je lichaam. “Op deze momenten herstellen je bloeddruk en vochthuishouding. Ook maak je weer antidiuretisch hormoon aan, waardoor je de volgende dag weer ‘normaal’ kan plassen.”
Geestverruimende middelen gebruiken doe je altijd op eigen initiatief en onder veilige omstandigheden. Onthoud deze regels als je een keer een pilletje wil proberen. “Drink één glas water per uur en combineer drugs niet met alcohol of andere middelen. Zorg ervoor dat je voor en na gebruik goed eet. En probeer tijdens je trip iets zouts te eten zoals chips of friet. Hiermee vul je het zouttekort enigszins aan en blijft je bloed in goede balans.”
Ook raadt Jellinek aan je pillen altijd te laten testen voor gebruik en een pauze tussen twee feestavonden in te plannen. Zo’n zes tot acht weken, luidt het advies.
'Harddrugsgebruik wordt steeds normaler onder jongeren'
