Mama’s ‘medicijn’ opwarmen in de magnetron, constant geschreeuw en vies naar school gaan; de jeugd van de Belgische Xenia Vervecken (28) is getekend door verwaarlozing en mishandeling door haar drugsverslaafde moeder.
“Ze kon om de kleinste dingen ontploffen en als we huilden terwijl ze tegen ons schreeuwde, werd ze nog bozer”, vertelt Xenia aan LINDA.meiden.
Trigger warning: dit artikel gaat over huiselijk geweld tegen kinderen.
Xenia valt meteen met de deur in huis: “Ik heb maar weinig fijne herinneringen aan vroeger. Als het over thuis gaat, dan heb ik er eigenlijk geen.” Ze kreeg namelijk al op jonge leeftijd te maken met huiselijk geweld en verwaarlozing door haar moeder. “Het begin van mijn leven was al meteen heftig, ik werd geboren als drugsbaby. Mijn moeder was verslaafd zonder dat mijn vader daarvan op de hoogte was. Toen hij eenmaal doorhad wat er aan de hand was, vertrok hij. Het was makkelijker om afstand van ons te doen dan met de situatie om te gaan.”
Ze bleef achter met haar zus, maar thuis was het geen fijne situatie door de verslavingsproblemen van haar moeder. “Er was veel ruzie. Vaak begon het ’s ochtends al. Mijn moeder sliep door tot de middag vanwege haar drugsgebruik. We wisten nooit hoe ze zou opstaan, was ze goedgehumeurd of juist boos? Daarnaast kon ze ontploffen om de kleinste dingen. Ze was vaak verbaal agressief, maar naarmate we ouder werden, werd ze ook fysiek agressief. Zo pakte ze ons bij de haren en sloeg ons. Als we huilden omdat ze tegen ons schreeuwde, werd ze nog bozer. Eén uitspraak die me altijd zal bijblijven is: ‘Ik heb jullie niet nodig. Jullie hebben mij nodig. Ik kan prima zonder jullie leven.'”
Naast de agressie in huis was er ook sprake van verwaarlozing. “Toen we kleiner waren, aten we maar één keer per dag. En het was altijd hetzelfde: frietjes. Af en toe was er een warme kant-en-klaar maaltijd uit de winkel. Onze buren wisten wat er thuis speelde en gaven ons eten als we aanklopten. Maar dat was natuurlijk geen normale situatie.”
Ook hygiëne stond niet hoog op de prioriteitenlijst, waardoor Xenia vaak vies naar school ging. “Ik droeg te grote kleren en stonk, wat leidde tot pesterijen van mijn klasgenoten.”
Tekst loopt door onder de foto.
Ondanks de moeilijke thuissituatie had Xenia niet door dat haar moeder drugsverslaafd was. “Pas op de middelbare school kreeg ik het door. Ik dacht altijd dat we arm waren, maar mijn moeder gaf haar geld uit aan drugs. Wat ze snoof, was geen medicijn, zoals ze zei. En wat ik moest opwarmen in de magnetron, in een beker waar ik dagelijks uit dronk, was speed. Ze injecteerde het middel in haar arm of bil voor mijn ogen. Het was een onveilige situatie, maar dat had ik toen niet door.”
Na meerdere uithuisplaatsingen escaleerde de situatie toen Xenia 14 jaar oud was. “Op een zondag hadden mijn zus en ik thuis alles schoongemaakt. Laten we eerlijk zijn, we woonden in een zwijnenstal. Om de rommel te verminderen, zorgden we dat de afwas en het schoonmaken gedaan was. We hadden die dag namelijk afgesproken met vrienden uit de buurt, maar het was altijd maar de vraag of het mocht. Of mijn moeder met haar goede been uit bed zou stappen. Toen een van onze vriendjes aanbelde om te kijken of we naar buiten mochten, werd mijn moeder wakker. Dat was voor haar genoeg reden om te ontploffen en verbaal agressief te worden.”
“Mijn zus kwam voor ons op, maar werd naar boven gesleurd en mishandeld. Toen het stil was, dacht ik dat ze dood was. Vervolgens stormde mijn moeder naar beneden en sloeg mij in elkaar. Nadat ik haar van me af wist te duwen, ging ik naar boven om te checken hoe het met mijn zus ging. Gelukkig leefde ze nog, maar ze was niet oké. Die dag spraken we af om ’s nachts weg te lopen. Als we dat niet zouden doen, zou het onze dood worden.”
De meiden wisten succesvol het huis te ontvluchten en gingen naar Xenia’s vriendje. De volgende dag brachten ze en bezoek aan het huis voor kindermishandeling, waar werd vastgesteld dat haar zus een hersenschudding had als gevolg van de mishandeling. “Ik zat zelf onder de blauwe plekken. Eén ding was duidelijk: thuis was het niet veilig.”
Na deze ernstige gebeurtenis keerden Xenia en haar zus niet meer terug naar huis, ze werden in een internaat geplaatst. Uit angst voor manipulatie blokkeerde de destijds 14-jarige haar moeders telefoonnummer. “Toen mijn moeder doorhad dat ze mij niet kon manipuleren, probeerde ze het bij mijn zus. Ze belde haar elke dag huilend, bood haar excuses aan en deed valse beloftes. Mijn zus gaf haar het voordeel van de twijfel en keerde terug naar huis, ik ging naar een leefgroep. Op mijn 19e ben ik alleen gaan wonen.”
In haar tienerjaren had Xenia nog sporadisch contact met haar moeder, vooral over dingen waar ze toestemming voor nodig had, zoals piercings. Op haar 21e, nadat ze haar dochter had verwelkomd, verbrak ze het contact volledig. “Na de geboorte van mijn dochter mocht mijn moeder haar even zien. Kort daarna overleed mijn oma van wie mijn moeder een grote erfenis had ontvangen. Dat geld had ze er binnen no time doorheen gejaagd, dus toen klopte ze bij mij aan voor geld. Ik weigerde haar iets te geven. Mijn moeder was zó woest dat ze dreigde de voogdij van mijn dochter op te eisen. Toen was de maat écht vol. Nooit meer, dacht ik.”
Het is een keuze waar ze nog steeds volledig achter staat. “Contact met mijn moeder gaf me alleen stress en onzekerheid. Ik wist nooit wanneer en waarvoor ze zou bellen. Was het om een gunst te vragen, om herrie te schoppen of om me uit te schelden? Sinds ik het contact heb verbroken, voel ik vooral rust. Het is een afgesloten hoofdstuk. Ik weet dat ze nog leeft, maar in mijn hoofd is ze overleden en heb ik haar begraven.”
Ook na jaren therapie kan Xenia haar moeder niet vergeven. “Ik denk niet dat ik dat ooit zal doen. Ze heeft me te veel pijn gedaan. Die dreigementen toen ik pas moeder was geworden neem ik haar het kwalijkst. Hoe durfde ze dit tegen mij te zeggen? De mentale mishandeling begon helemaal opnieuw. En ik zag in dat ze nooit zou veranderen. Als ik haar morgen op straat tegenkom, loop ik haar voorbij. Ik heb haar niets te zeggen.”
Ondanks alle pijn ziet de 28-jarige ook lichtpuntjes in haar ervaringen. “Ik ben er een heel empathisch mens van geworden. En ik heb een goed gevoel voor humor. Uiteindelijk ben ik er relatief goed uitgekomen, maar ik heb hard moeten werken voor wie ik ben en waar ik sta. Door alles wat ik heb meegemaakt weet ik hoe het niet moet en heb ik veel liefde om te geven. Dat geef ik nu aan mijn dochter, partner en vrienden.”
Voel je je onveilig in je eigen huis of heb je het gevoel dat iemand in je omgeving in een onveilige situatie verkeert? Je kunt Veilig Thuis 24/7 bellen op 0800 2000 voor advies of om een melding te maken. Ook kun je hen anoniem chatten. Heb je te maken met direct gevaar, bel dan 112.
