Siervuurwerk, knallende rotjes op straat en keihard illegaal vuurwerk: voor heel veel mensen voelt het als het ultieme oud en nieuw, maar voor anderen brengt het vooral trauma’s terug.
LINDA.meiden spreekt Valerie die eerder dit jaar uit Oekraïne vluchtte en afgelopen week haar eerste jaarwisseling in Amsterdam vierde.
Valerie woont in Kyiv op het moment dat de oorlog tussen Rusland en Oekraïne uitbreekt. “Ik leefde mijn beste leven op dat moment. Ik had zoveel mooie toekomstplannen waar ik naartoe aan het werken was. Mijn carrière was ook best wel succesvol en ik was onderdeel van de community binnen mijn appartementencomplex waarvoor ik een vertegenwoordiger was.”
Op 24 februari 2022 wordt Valerie wakker van het geluid van aanvallen op de stad. “Vanaf mijn appartement op de zestiende verdieping kon ik zien dat het vliegveld gebombardeerd werd en hoorde ik het luchtalarm afgaan. De dagen daarna hebben we ondergedoken gezeten in de kelder van ons appartement. Op dat moment hadden we nog geen idee wat er precies zou gaan gebeuren. We dachten dat Kiev bezet zou gaan worden door de Russen.”
Via het nieuws krijgen Valerie en haar familie te horen dat de Russen zich steeds verder hun richting op bewegen. Ze besluit te vluchten om haar familie vanuit een ander land te kunnen onderhouden. “Er was binnen mijn werk een optie om vanuit een ander land te werken, dus die kans heb ik gegrepen. Met twee vriendinnen ben ik toen met de auto naar de grens gevlucht wat ons drie dagen heeft gekost.
Na een paar maanden in Boedapest gewoond te hebben, arriveert ze in juni 2022 in Nederland. Afgelopen week vierde ze haar eerste jaarwisseling hier. “Het horen van het geluid van vuurwerk was onaangenaam. In Oekraïne is er een verbod op vuurwerk, maar ik weet hoe het klinkt. Ik weet ook dat het in Nederland gangbaar is om af te steken, al had ik van tevoren geen idee dat het op zo’n grote schaal gedaan zou worden.”
Daarom is Valerie op oudjaarsdag binnen gebleven. “Onder de video’s die ik op TikTok heb gezet zeiden mensen dat ik er waarschijnlijk minder last van zou hebben gehad als ik naar buiten was gegaan en had gekeken naar het vuurwerk. Maar het geluid van de explosies triggerde iets in me. Ik weet dat het vuurwerk is en ik weet dat het niets gevaarlijks is, maar ergens in mijn brein kreeg ik toch gedachten die ik niet kon tegenhouden. Ik ben niet gediagnostiseerd, maar ik verwacht wel dat dit een PTSS reactie is.”
Voor de rest is Valerie de jaarwisseling voor de rest prima bevallen. “Ik heb veel contact gehad met mijn familie die dag. Zij zitten nu in steden waar het op zich wel ‘veilig’ is in het westen van Oekraïne. Daar hebben ze vooral last van constante beschietingen van de Russen en de black out die ze door het hele land hebben. Dit betekent dat ze maar een aantal uur per dag elektriciteit hebben. Gelukkig heb ik hen een powerstation kunnen sturen, zodat ze vaker elektriciteit hebben.”
Wel heeft Valerie nog een boodschap voor de Nederlanders die vuurwerk afsteken. “Doe alsjeblieft voorzichtig als je het doet. Ik wil met mijn video’s en dit interview niet proberen ervoor te zorgen dat jullie geen vuurwerk meer mogen afsteken. Maar besef wel dat er mensen zijn die zich angstig kunnen voelen op het moment dat ze zulke geluiden horen.”
Vlaamse song 'Goeiemorgen, morgen' hit in Oekraïne om déze reden: 'Wie had dat ooit voor mogelijk gehouden?'
