Twijfel je nog waar je stem 6 juni naartoe moet gaan? We got you. Gelukkig zijn er allerlei hulpmiddelen om je verder te helpen. In een paar minuten kun je er met een stemwijzer achter komen welke partij bij je past.
Twijfel je aan de betrouwbaarheid of komt er een partij uit die jou totaal niet aanspreekt? Maatschappelijk bureau ‘De Kiesmannen’ geeft ons advies over wat je dan moet doen.
Dit artikel is onderdeel van het LINDA.meiden-dossier over politiek. Meer weten?
Jochem van De Kiesmannen weet precies wat je met deze twijfels aanmoet: “Een stemwijzer is een goede basis om erachter te komen waar partijen voor staan, en welke jouw mening delen. Toch moet je je niet blind laten leiden door stemwijzers. Een stemwijzer is best ‘zwart-wit’, dus om wat meer context te krijgen, raden we je aan je toch te verdiepen in verkiezingsprogramma’s of debatten en explainers te bekijken.”
Een verkiezingsprogramma kan overweldigend lijken, maar het is volgens Jochem best gemakkelijk op te merken welke partijen jouw belangrijkste thema’s delen. “In een inhoudsopgave kun je zien wat de belangrijkste thema’s zijn die een partij behandelt. Staat het thema waar je naar op zoek bent niet in de eerste drie hoofdstukken – of staat het er überhaupt niet in? Dan ziet de partij dit niet als prioriteit.”
‘Huh, staat deze partij helemaal bovenaan?’, hoort Jochem vaak van mensen die net een stemwijzer hebben ingevuld. Toch vindt hij een onverwachte uitslag niet raar. “Het is juist goed als er een partij uitkomt waar je niks mee hebt. Zo kom je namelijk uit je ‘bubbel’. Misschien heb je nog nooit over die partij nagedacht, maar is het toch een partij die jouw standpunten vertegenwoordigt. Het is wél slim je op zo’n moment extra goed in die partij te verdiepen. Komt er toch uit dat het niet de beste match is? Dan staan er nog twee andere partijen in je top drie.”
Waarom zou ik stemmen? Zoë Sabajo licht toe: 'Wij kunnen het gezicht van de Tweede Kamer veranderen'
Heb je geen idee wat bepaalde vragen in de stemwijzers überhaupt betekenen, dan kun je die bij veel stemwijzers gewoon overslaan. “Het kan je uitslag wel beïnvloeden, waardoor stemwijzers niet altijd helemaal betrouwbaar zijn. “Je moet sowieso altijd kritisch kijken naar stemwijzers, want er kunnen ook verschillende definities in schuilen. Hoe wordt er bijvoorbeeld gekeken naar ambitieuze klimaatplannen? Hoe definieert een stemwijzer iets als ‘klimaatambitie’? Let daar goed op”, zegt Jochem.
Hoe zo’n stemwijzer wordt gemaakt, gaat volgens Jochem niet zo gemakkelijk als het lijkt: “‘Stemwijzer’ kiest bijvoorbeeld de stellingen op basis van onderzoek, verkiezingsprogramma’s en media. De stellingen worden voorgelegd aan partijen, die vervolgens laten weten of ze het eens of oneens zijn met de stellingen. Wat het ingewikkeld maakt is dat een standpunt bij een partij soms wat genuanceerder ligt dan bij de ander, dus kunnen organisaties, zoals ‘Kieskompas’ of ‘Stemwijzer’, nog wel eens ruziën met politieke partijen; vooral om het feit over welke stellingen ze een standpunt moeten innemen.”
Stemwijzer
‘Stemwijzer’ is de classic als het gaat om stemwijzers en wordt al jarenlang gebruikt. Door eens of oneens aan te geven bij dertig stellingen, krijg je als uitslag een percentage: zo krijg je op volgorde te zien welke partijen het meest met jouw mening overeen komen.
Jochem geeft aan dat er nooit een partij uitkomt die honderd procent bij je past. “Wel zou ik sterk aanraden om zeker niet op de onderste partij van je lijst te stemmen.”
De Kiesmannen stomen jongeren klaar voor het stemhokje: ‘Een show met humor’
Kieskompas
Heb je nog geen idee wat voor richting je op wilt? Dan helpt het ‘Kieskompas’ je op weg. Met deze stemwijzer krijg je een beeld of je mening naar links of rechts, en progressief of conservatief gaat. Je krijgt vijf opties bij elke stelling.
Kom je op een plek in het kompas terecht waar geen partij bij aansluit? Jochem: “Je ziet dit bijvoorbeeld bij mensen die uitkomen op conservatief-links. Geen een partij heeft die ideologie, dus dan krijg je geen match. Als er geen enkele partij precies bij je past, zou ik naar de top drie kijken. Maar onthoud: in Nederland hebben we zoveel partijen, dat hier vergeleken met andere landen altijd wel een optie is.”
Jongeren Kieswijzer
Jochem adviseert deze stemwijzer voor de jongere generatie: “De stemwijzer is op een interessante manier voor jongeren gemaakt. Het is eigenlijk een soort Tinder: je kunt bij een stelling naar links swipen voor oneens, en naar rechts voor eens. Ook kun je neutraal kiezen.”
Young Voice
Ook deze stemwijzer is speciaal voor jongeren gemaakt. Je kunt je eigen, voor jou belangrijkste thema’s uitkiezen, en op die manier komt er een uitslag. Niet alleen kom je erachter welke partijen bij jou passen, maar ook welke stellingen echt belangrijk voor jou zijn.
Politieke Sekswijzer
Seksualiteit en LGBTQ+ zijn grote onderwerpen, waarmee specifieke meningen gepaard gaan. Omdat deze niet altijd zo specifiek in kieswijzers terugkomen, kunnen vragen als: ‘Welke partijen besteden de meeste aandacht aan seksuele gezondheid?’ vaak onbeantwoord blijven. Om die reden is de ‘Politieke Sekswijzer’ opgezet. Verschillende organisaties zoals het Aidsfonds, Plan International en Rutgers doen hieraan mee.
Stem op een vrouw Stemhulp
Wil je graag op een vrouw stemmen, of op een partij stemmen met een hoog percentage vrouwen in de Tweede Kamer of op de kieslijst? Dan helpt de stemhulp van ‘Stem op een vrouw’ je verder. Je kunt door op een partij te klikken meteen zien hoeveel vrouwen op de lijst staan; handig.
Check je Stem
‘Geen woorden maar daden’, is het motto van de ‘Motiechecker’. Jochem adviseert deze stemwijzer als je erachter wilt komen wat partijen in de Tweede Kamer stemmen. Zo weet je – naast de plannen die in verkiezingsprogramma’s staan – beter hoe een partij afgelopen jaren daadwerkelijk heeft gestemd.
Geen idee wat je moet stemmen? Deze Instagramaccounts helpen je op weg
