Dat vrijwel iedere persoon met een baarmoeder menstrueert, betekent niet dat het een veelbesproken onderwerp is. Onderzoek van Plan International toont namelijk nogal schokkende resultaten.
Zo vindt bijvoorbeeld 32% van de mannen en jongens – bijna 1 op 3 – dat menstruatie geheim moet blijven, vooral omdat het een privézaak is voor meisjes.
Het onderzoek, dat werd uitgevoerd onder 4.127 jongens en mannen (15-24 jaar) in Brazilië, Indonesië, Uganda en Nederland, legt diepgewortelde taboes rondom menstruatie bloot. Menstruatieschaamte heeft verstrekkende gevolgen voor het welzijn en de schoolprestaties van meisjes.
Het onderzoek is uitgevoerd in aanloop naar Menstrual Hygiene Day op 28 mei, een dag waarop aandacht wordt gevraagd voor het bespreekbaar maken van menstruatie.
Het bizarre is dat ook door jongens en mannen in Nederland nog steeds op een bepaalde manier wordt gekeken naar menstruatie. De volgende cijfers komen naar voren uit het onderzoek.
– 20% – 1 op 5 – voelt zich (helemaal) niet geïnformeerd over menstruatie
– 32% wil niet meer weten over menstruatie/ongesteldheid
– Slechts 25% voelt zich erg comfortabel om over het onderwerp te praten, daarentegen 27% (erg) oncomfortabel
– Menstruatie is vies (37%), beschamend (29%) en soms zelf walgelijk (23%) maar ook natuurlijk (91%) en gezond (80%)
– Maandverband/tampons kopen is beschamend voor meisjes (38%), net als ermee naar het toilet lopen (41%)
– Meisjes zijn tijdens de menstruatie erg gevoelig en humeurig (78%)
– 66% hoorde jongens/mannen pesten met, of lelijke opmerkingen maken over menstruatie. 25% van die opmerkingen kwam van mannelijke leerkrachten (!).
– 81% wil best menstruatieproducten kopen en slechts 46% heeft dit weleens gedaan. Zich ongemakkelijk voelen is een reden om dit niet te doen. Nederlandse jongens scoren het laagst op deze vraag.
– Betere voorlichting op school (60%), open gesprekken thuis met beide ouders (44%) en openlijke gesprekken in de media (45%) worden het meest genoemd als methoden om menstruatie te normaliseren.
– Nederlandse jongens zijn het minst bereid om een mannelijk rolmodel te zijn door openlijk te praten over menstruatie (53% wil dit, ten opzichte van 82% in Brazilië, 88% in Indonesië en 93% in Uganda).
Omdat Menstrual Health geen onderwerp van gesprek is, missen miljoenen meisjes maandelijks een aantal dagen school. Hevige schaamtegevoelens, gepest worden, gebrek aan maandverband (niet aanwezig of te duur) en fatsoenlijke sanitaire voorzieningen leiden ertoe dat meisjes meerdere schooldagen per maand missen.
Soms stoppen ze zelfs helemaal met school. Op de werkvloer melden vrouwen zich eerder ziek dan dat zij met hun leidinggevende praten over vermoeidheid of hevige menstruatie. Ook bij de huisarts trekken zij vaak niet tijdig aan de bel. Dit gebeurt overal ter wereld, ook in Nederland, en houdt genderongelijkheid in stand. Dat is bloedserieus en óók een mannenzaak.
Plan International gelooft dat meisjes en vrouwen zelf moeten kunnen beslissen over hun seksuele en reproductieve gezondheid. In de landen waar Plan International werkt aan water, hygiëne en sanitatie (WASH), maken ze het onderwerp menstruatie bespreekbaar om de schaamte weg te nemen.
Hierbij worden jongens en mannen actief betrokken. Meisjes, jongens, leraren en ouders krijgen voorlichting over menstruatie, Plan International geeft training in het maken van herbruikbaar maandverband en lobbyt om menstrual health een standaard onderdeel van het schoolcurriculum te maken.
Menstruatiemeisjes over het taboe op menstrueren: 'Verstop je tampons niet, maar laat ze zien'
