Claudia Tak (24) heeft een neussprayverslaving. Althans, die hád ze. Want inmiddels is ze er al ruim drie weken vanaf, na tien jaar en het leegsprayen van honderden – zo niet duizenden – flesjes.
“Begin er niet aan, ik heb nu een gat in mijn neus”, vertelt Claudia aan LINDA.
De inmiddels 24-jarige heeft van jongs af aan al de neiging om tijdens verkoudheid naar neusspray te grijpen. Tien jaar geleden wordt het echter een verslaving als Claudia langdurig aan het snotteren is. “Ik vond een open neus altijd al een fijn gevoel, dus tijdens die chronische verkoudheid bleef ik maar sprayen. Ik had geen idee dat die stof zo verslavend was.” Vanaf dat moment heeft Claudia altijd een flesje bij zich. In haar tas, haar auto en huis.
Als ze bij een KNO-arts aanklopt, blijkt dat haar neusschotje scheef staat. “Ze zeiden dat ik moest stoppen met roken en met de neusspray. Nou, dat is dus allebei niet echt makkelijk.” Claudia kiest ervoor om zich te laten opereren aan haar neusschot, maar heeft daar meteen na de ingreep spijt van. “Toen ik wakker werd, weigerde ik de tampons tegen het bloeden, want ik wilde door mijn neus kunnen ademen.” Ze krijgt daarom siliconenplaatjes in haar neus in plaats van de watten.
Na de operatie grijpt ze meteen weer naar de neusspray, want het voelt alsof ze niet kan ademen. “De KNO-arts zei: ‘Je mag wel sprayen, maar niet te veel’. Dat was het slechtste advies ooit. Mijn bloedvaten werden aangetast door de spray en daardoor is er een gat in mijn neusschot ontstaan”, aldus Claudia. “Als je in mijn neus kijkt, zie je een flink gat zitten.”
Om iets aan het gat te doen moet ze van de neusspray af zijn, zo laat de dokter weten. “Ik dacht: ik stop ermee, ik probeerde eerst het ene neusgat af te laten kicken en dan het andere, maar het lukte gewoon niet.” Bij Claudia roept het gevoel van een dichte neus een hevige reactie op: “Paniek en een claustrofobisch gevoel.”
Waarom je niet meer kunt stoppen met spuiten als je verslaafd bent aan neusspray
Claudia belandt in een vicieuze cirkel. Doordat de zuurstof door het gat in haar neus blijft circuleren, heeft ze het gevoel dat ze niet genoeg binnenkrijgt en moet de spray er steeds weer aan te pas komen. Daardoor blijft het gat alleen maar groter worden. “Dat komt niet vaak voor, maar dus wel als je blijft sprayen. Ik ben boos op de KNO-arts dat ze me liet doorgaan met sprayen.” Een tweede operatie durft Claudia op dat moment niet te ondergaan: “De eerste keer was echt walgelijk.”
In de afgelopen jaren loopt Claudia’s verslaving steeds verder uit de hand. “Er gingen vijf à zes flesjes in een week doorheen.” Ze slaapt niet meer door omdat ze wakker wordt door haar verstopte neus. “Ik sprayde ’s nachts een half flesje leeg om te kunnen slapen.”
Na een tijd groeit toch weer de behoefte om iets aan de verslaving te doen. “Op Google kwam ik de celon-methode tegen. Dan laten ze je neusschelpen slinken en zodra je weer buiten staat, zou je al beter moeten kunnen ademen.” Omdat het een relatief simpele ingreep is, durft Claudia ervoor te gaan. Bij de eerste afspraak blijkt dat haar neusschelpen groot genoeg zijn om in aanmerking te komen voor de operatie, dus dat is goed nieuws.
“Ik was zo blij, ik dacht echt oh my god ik ga er ein-de-lijk van afkomen.” Bij de ingreep is alleen een plaatselijke verdoving nodig; dat stelt Claudia gerust. Ze gaat dan ook vol goede moed naar de afspraak, maar: “Het viel ontzettend tegen. Ik kon niet meteen vrij ademen, het duurde echt vier tot vijf dagen.” Haar laatste pompje neusspray gebruikt ze op de dag van de ingreep. “Dat is nu ruim drie weken geleden.”
Het herstel is zwaar, maar Claudia is dolbij dat ze niet meer sprayt. “Ik heb wel nachten wakker gelegen, omdat ik dacht dat ik niet kon ademen.” Ze verzint een trucje om haarzelf in die eerste paar dagen een beetje voor de gek te houden. “Ik deed de zoutoplossing waar je mee moet spoelen in een leeg flesje neusspray.” Nu is Claudia echt helemaal klaar met het spul. “Het was vooral de eerste paar dagen heel moeilijk. Als mijn hoofd niet sterk was geweest, was het me niet gelukt. Het was echt een grote stap om eraf te blijven.”
Voor Claudia stond haar leven lange tijd in het teken van de neusspray. “Overal is huis stonden flesjes. Ik vond ze weggooien ook altijd heel moeilijk.” Om niks te verspillen, gooide ze de restjes bij elkaar om weer een vol flesje te krijgen. “Ik keek in het daglicht hoeveel er nog in zat.” Het was ook een dure verslaving, want de ‘lekkerste’ neusspray kostte rond de 6,50 euro per flesje.
“Ik woon in een klein dorp, dus stuurde mijn vader op een gegeven moment naar de drogist; ik schaamde me dood dat ik zo veel flesjes kocht.” Ze moest altijd plannen wanneer er nieuwe neusspray’s gekocht moesten worden. “Op zondag zijn de winkels hier dicht, dus ik moest niet zonder te komen zitten; dan moesten we naar een stad rijden om een voorraad in te slaan.”
De gevolgen van haar verslaving zijn zo groot dat Claudia hoopt dat neusspray in de toekomst niet meer bij de drogist verkocht mag worden, maar alleen bij de apotheek op doktersrecept. “Het was vreselijk, ik gun dat echt niemand.” Ze wil mensen die ook een neussprayverslaving hebben echt motiveren om door te zetten met stoppen. “Zonder de juiste mindset kom je er niet vanaf. En ja, het is moeilijk, maar het is het zo waard.”
Claudia wil mensen die (nog) niet verslaafd zijn op het hart drukken er nooit aan te beginnen. “Ik adviseer echt alleen maar spoelen met een zoutoplossing, blijf weg van neusspray.”
Neussprayverslaving? KNO-arts geeft tips: 'Cold turkey stoppen is de enige manier'
