Het ontvangen van abortuszorg is voor mensen vaak een grote en emotionele stap. Dat je ervoor kunt kiezen dat moment te delen met een abortusbuddy maakt het in veel gevallen een stukje dragelijker.
Ishara Merhai (27) is abortusbuddy en begeleidt bezoekers van de abortuszorg als zij daar behoefte aan hebben.
Een abortusbuddy is een vrijwilliger die ervoor kan zorgen dat het bezoek van een zwanger persoon aan een abortuskliniek veiliger of minder alleen wordt. Naast een luisterend oor en een helpende hand, kan een buddy ook een gevoel van veiligheid geven. Bijvoorbeeld als demonstranten een bezoeker proberen te intimideren, over te halen of nare leuzen naar hen schreeuwen voor de ingang van een kliniek.
“Het is zorg waar emotie bij komt kijken. Ik vind dat iedereen recht heeft op goede zorg en daarbij ondersteuning kan krijgen als daar behoefte aan is. Niet iedereen krijgt die steun vanuit huis mee. Daar zijn wij voor”, vertelt Ishara.
Via een oproep van de stichting Samen naar de Kliniek komt Ishara terecht in de diverse poule van buddy’s in Haarlem. “Er is een vrij uitgebreide aanmeldlijst, die niet altijd open is. Wel weet ik dat er een aantal dingen zijn waar op gelet wordt. Zo willen veel bezoekers liever een vrouw dan een man als buddy, waardoor er nu iets meer vrouwen dan mannen en non-binaire buddy’s zijn. Ook het hebben van een auto is een pluspunt, omdat dat je bewegelijker maakt. Hetzelfde geldt voor je beschikbaarheid. Als je vijf dagen op kantoor zit, ben je minder flexibel dan wanneer je studeert of parttime werkt. Maar verder proberen ze vooral een diverse groep mensen met verschillende professies te rekruteren, waarbij leeftijden variëren tussen de 18 en midden 80.”
De 27-jarige zet zich vaker in voor anderen. Zo werkt ze naast abortusbuddy ook als manager voor een NGO die vrouwen en meiden ondersteunt. “Ik ben altijd vrij activistisch geweest, wat zich uitte in vrijwilligerswerk voor de Feminist March en seksuele voorlichting op scholen. Vanuit mijn basis als biologiedocent maakte ik lespakketten over dat laatste onderwerp. Het voelde alsof ik van waarde zou kunnen zijn voor Samen naar de Kliniek.”
Een buddydienst begint zodra er door een kliniekbezoeker zelf of een hulpverlenende organisatie een aanvraag wordt gedaan. “De oproep wordt gedeeld in de groepsapp met de datum en de tijd en of het enkel om ergens ophalen en bij de kliniek afzetten gaat, of dat iemand na de behandeling ook nog begeleiding nodig heeft. In sommige situaties wil iemand daarna bijvoorbeeld nog even rustig een kopje thee drinken voordat ze naar huis gaan. Dat kunnen we ook voor ze regelen.”
Lis (25) wilde moeder worden, tót ze onverwachts zwanger werd: 'Abortus gaf me opluchting'
Zo heeft Ishara laatst een vrouw begeleid die ze bij een bushalte ophaalde. “Zij was de Nederlandse taal niet zo kundig, dus met hulp van Google Translate hebben we gecommuniceerd. Zij vond het prettig dat ze heel hard in mijn hand kon knijpen toen ze het prikje kreeg. Achteraf heb ik haar weer opgehaald en bij de halte afgezet. Dat was voor haar heel fijn.”
Wat belangrijk is als buddy, is dat er geen persoonlijke vragen worden gesteld. “Ik stel mezelf altijd even voor en laat weten dat ze me alles mogen vragen. Voor de rest zit ik er gewoon bij. Soms wordt er bijna niet gesproken, maar er zit veel kracht in de stilte tussen mensen. Anderen vinden het fijn om lekker te babbelen. Het ligt erg aan de bezoeker en waar zij zich goed bij voelen.”
Ze zijn er niet alleen voor emotionele support, maar ook voor een bepaalde veiligheid. “Bij de kliniek waar ik altijd naartoe ga is gelukkig een grote bufferzone, maar daar staan groepen demonstranten aan de andere kant van de weg. Met borden en leuzen als ‘het is niet te laat’ en ‘God kan je nog vergeven’ proberen ze de bezoekers te overtuigen. Daar heb ik wel een vervelend gevoel bij.”
Toch zegt Ishara op zo’n moment niets tegen zo’n groep. “Het oermens in mij zou hele nare dingen willen schreeuwen, maar ik ben daar om iemand te ondersteunen. Niet om ruzie te maken. Daarom overleg ik van tevoren met de bezoeker of ze het fijn vindt als ik tijdens het naar binnen lopen een hand of arm vasthoud. Ik probeer mezelf tijdens die wandeling in ieder geval fysiek tussen de bezoeker en de demonstrant te plaatsen. Ondertussen hou ik diegene aan de babbel om zo soepel mogelijk binnen te komen, in de hoop dat ze geen vervelende dingen hoort.”
Zo helpen Ishara en de andere abortusbuddy’s bezoekers die een steuntje in de rug nodig hebben. “Toch zou ik willen dat we er niet hoefden te zijn. We doen alles vrijwillig, omdat het nodig is. Maar hoe mooi zou het zijn als dit niet nodig zou zijn en we de hele boel konden opdoeken?
Dit gaat om zoveel verschillende mensen. Mensen met een compleet gezin, mensen die een lichaam hebben dat het niet aankan, financieel niet in staat zijn een kind te krijgen, te maken hebben gehad met seksueel geweld – ook op latere leeftijd, of om welke reden dan ook abortuszorg nodig hebben. Ook zij verdienen ondersteuning, net zoals ze die in andere soorten zorg nu wél krijgen.”
Noa (27) praat na jaren open over haar abortus: 'Ik was bang om veroordeeld te worden'
