Van ‘Mean Girls’ tot ‘Euphoria’: meiden in de media misgunnen elkaar vaak alles. En waarschijnlijk heb je iemand nooit horen zeggen dat een man ‘kattig’ is. Maar zijn vrouwen daadwerkelijk jaloerser dan mannen?
LINDA.meiden vraagt aan drie verschillende experts óf en wáárom vrouwen anderen eerder dingen misgunnen.
Dat vrouwen doorgaans als jaloerser worden gezien, hebben we volgens Raisa Ghazi – internationaal openbaar spreker op het gebied van gender-ongelijkheid – te danken aan een stereotype. “Het is heel vervelend dat dit stereotype er is en dat dit ook nog eens wordt geseksualiseerd door de media. Denk bijvoorbeeld aan films als Mean Girls. Vrouwen vechten met elkaar – het liefst in zo min mogelijk kleding – omdat dit als aantrekkelijk wordt gezien door het publiek.”
“In mijn eigen werkveld ervaar ik daarentegen helemaal niet dat vrouwen jaloerser zijn dan mannen. Dit terwijl ik in best veel op de door mannen gedomineerde werkvloer te vinden ben.”
Eén ding is daarom volgens Raisa en de andere deskundigen zeker, van nature zijn vrouwen niet jaloerser aangelegd dan mannen. Psycholoog Consuela Esseboom vertelt dat er geen wetenschappelijk onderbouwd verschil is dat vrouwen meer capaciteit hebben voor jaloezie. “Wel wordt vrouwen dit van jongs af aan aangeleerd. Als kleine meisjes ruzie hebben, zeggen ouders geruststellend: ‘Ach, ze is gewoon jaloers’.”
“Een onschuldige opmerking waarmee ouders hun kind vooral willen troosten, maar waarbij we meisjes onbewust leren dat vrouwen altijd jaloers zijn. Er wordt vrouwen aangeleerd eerst te reiken naar jaloezie in plaats van een van de vele andere redenen te verkennen voor waarom het niet helemaal lekker loopt tussen hen en een andere vrouw.”
Dít is waarom mensen graag gelijk hebben in een gesprek (en zo ga je ermee om)
Raisa omschrijft daarnaast dat vrouwen vaak concurrentie ervaren door de hoge standaard die zij moeten nastreven. “Uit onderzoek blijkt dat als een man en een vrouw hetzelfde werk doen, het werk van de vrouw als niet goed genoeg wordt gezien. Het is dus niet gek dat vrouwen constant druk voelen om te presteren.”
Vooral op de werkvloer in het hogere bedrijfsleven is er volgens Raisa weinig plek voor vrouwen. “De kans dat je dan gaat concurreren is veel groter. Ik zeg altijd in trainingen: stel je voor dat de rollen waren omgedraaid. Dat de enige twee mannen op kantoor moesten strijden voor een nieuwe functie. Dan zouden zij ook jaloers zijn op elkaar. Door een ongelijke representatie gaan minderheidsgroepen – in dit geval vrouwen – zich anders gedragen.”
Toch ervaren mannen ook zeker jaloezie. Volgens drs. Eva Wolf, auteur en psychotherapeut, is het bij vrouwen alleen vaker zichtbaar. “Zij handelen – als we heel generaliserend spreken – vanuit een ander oogpunt dan mannen. De prikkels van jaloezie worden door vrouwen in eerste instantie met hun emoties opgevangen, terwijl dit bij mannen in eerste instantie door het verstand wordt verwerkt. Hierdoor uitten vrouwen hun jaloezie eerder.”
“Maar, iedereen in onze cultuur ervaart jaloezie. Dit komt doordat bezit zo belangrijk is in onze maatschappij. Het wordt ons met de paplepel ingegoten – en niet alleen in de vorm van spullen, maar bijvoorbeeld ook met geliefden. Jouw partner is (hoewel je het misschien liever niet zo zegt) onbewust jouw bezit. Er zijn daarentegen ook voorbeelden van andere culturen waar jaloezie een minimale rol speelt, omdat bezit daar gemeenschappelijk is.”
Vergeef me: Zeg jij makkelijker sorry of ontken je alles? Dit is jouw 'excuustaal'
Met name onder jongeren speelt jaloezie vaak een rol volgens Consuela. “Op de middelbare school ben je heel erg op zoek naar je eigen identiteit, maar wil je ook niet buiten de boot vallen. Het lijkt daar vaak alsof er maar een klein groepje is dat ‘cool’ kan zijn, waardoor dingen als schoonheid en social media belangrijke manieren worden om ‘cool points’ te winnen.”
Consuela vertelt dat dit op zich heel logisch is. “Wanneer we het idee hebben dat er maar weinig plek is voor mensen zoals wij, dan is het menselijk dat we jaloers worden op mensen die lijken op ons. We kunnen hen dan als competitie gaan zien. Het is een soort misplaatste overlevingsdrang, omdat we denken dat er anders geen ruimte meer is voor ons.”
Hoewel jaloezie in eerste instantie een emotie met een negatief effect lijkt te zijn, kun je het volgens Consuela ook omzetten in kracht. “Als je voelt dat je jaloers bent, kun je dit gebruiken om meer over jezelf te weten te komen. Het is een signaal dat aangeeft wat je onbewust wilt.
Ook kun je je jaloezie uitspreken tegenover iemand anders. Zeg dan bijvoorbeeld: ‘Ik vind het fantastisch wat je doet, maar ik kan het echt even niet hebben’. Dat neemt de schaamte weg die je door de jaloezie voelt – het staat je toe om even mens te zijn. Waarschijnlijk zal de ander vervolgens aangeven dat zij ook maar een mens zijn en misschien met andere dingen struggelen die je van veraf niet kan zien. Dat opent een open gesprek tussen echte mensen, in plaats van een jaloers gevoel gebaseerd op het bekijken van een ander op afstand.”
Misha: 'Nog voor we kennismaken, heb ik besloten of jij mij wel/niet leuk vindt'
