Ben je op een feestje en zie je dat iemand lastiggevallen wordt? Best spannend om daar op af te stappen. Toch moet dit volgens kenniscentrum Rutgers vaker gebeuren. Met haar campagne moedigt ze dit aan.
En dit is nog steeds nodig: uit onderzoeken blijkt dat 2 op de 3 studenten te maken krijgt met grensoverschrijdend gedrag.
De ‘Ben je oké?’-campagne van het kenniscentrum voor seksualiteit bestaat al langer, maar Rutgers verspreidde de laatste weken video’s op TikTok, Instagram en Snapchat. Zo probeert het kenniscentrum de campagne meer onder de aandacht te brengen. In de video’s krijgen kijkers situaties te zien waarin iemand in dubio is om actie te ondernemen bij een ongewenste situatie.
Volgens de campagnecoördinator van Rutgers, Maartje Puts, is dit een goed en realistisch voorbeeld van de werkelijkheid, die onder meer uit ervaringen van jongeren zijn gedeeld. “De video’s laten verschillende settings zien die afbeelden hoe mensen zich voelen wanneer ze een ongewenste situatie zien: op straat, in de trein of bij een vereniging. In de video’s zie je hoe iemand checkt of de ander echt hulp nodig heeft, maar tegelijkertijd redenen verzint waarom het toch onnodig is om te hulp te schieten. Want: ‘misschien kennen ze elkaar al, misschien wordt diegene boos, of verpest ik de sfeer’.”
“Al dat soort gevoelens die mensen ervan weerhouden om hulp te bieden, willen we aan de kaak stellen en laten zien hoe je op zo’n moment wel te hulp kunt schieten.”
Studentenverenigingen beloven grensoverschrijdend gedrag tegen te gaan: 'Het is schokkend'
De inspiratie voor de campagne en de video’s komen volgens Maartje vooral uit het uitgaansleven en het studentenleven. “Uit onderzoeken blijkt dat daar veel onwenselijk gedrag plaatsvindt. Het lijkt soms uit verhalen van jongeren net alsof het er ‘gewoon bij hoort’: dat iemand blijft aandringen, te dichtbij komt of je zomaar zoent. Daar moeten we eens vanaf. We hoeven onze schouders daarvoor niet op te halen. Ook willen we duidelijk maken wat de afloop voor iemand kan zijn als je er niet op af stapt. Zo laten we het door de ogen van iemand anders zien.”
Tekst loopt door onder de post
Dit bericht op Instagram bekijken
“Hoe we op ‘Ben je oké?’ kwamen, kwam voort uit een situatie die veel jongeren kennen: je gaat uit in de stad en ziet dat iemand zich door een ander ongemakkelijk voelt.” Rutgers wil mensen die dit herkennen een handvat bieden om te weten wat je op zo’n moment moet doen. “Stel die persoon een neutrale vraag: zo kom je erachter of je gevoel klopt, maar beschuldig je niemand. Als het klopt, heb je iemand in een vroeg stadium van grensoverschrijdend gedrag geholpen. Je hebt naar iemand een hand aangereikt, maar ook indirect diegene die het doet een signaal gegeven”, zegt Maartje.
Uit onderzoeken die Rutgers voor de campagne heeft gebruikt blijkt de simpele en neutrale vraag ‘Ben je oké?’ het meest succesvol om iemand te helpen die wordt lastiggevallen. Maartje benadrukt het belang hiervan: “Het komt helaas nog ontzettend veel voor, dus het is belangrijk dat we dit leren te doen. Maar we snappen dat het moeilijk is om op iemand af te stappen: je weet soms niet precies wat je moet zeggen of je bent bang een blauwtje te lopen. Maar als we hier allemaal naar handelen en om ons heen blijven kijken, hoeft dit hopelijk in de toekomst niet meer.”
Naast de campagne biedt Rutgers voor studentenverenigingen en kroegen handleidingen aan hoe je (seksueel) grensoverschrijdend gedrag tegengaat. “Heel veel studentenverenigingen, clubs en festivals hebben de posters al hangen. Zo staan er tips op hoe je iemand kan helpen als je bijvoorbeeld ziet dat iemand wordt nageroepen. Clubs en verenigingen laten hiermee zien dat ze er aandacht aan besteden, maar alleen een ’toolkit’ is natuurlijk niet genoeg. Ze moeten zich de regels eigen maken, dit bespreken met hun leden en boegbeelden hiervoor inzetten. Ook consequenties moeten worden benoemd. Zo creëer je een cultuur waarin mensen elkaar wijzen op ongewenst gedrag”, benadrukt Maartje.
Charlene (30) werd lastiggevallen bij het tankstation: 'Omdat ik 'aantrekkelijk en alleen' was'
