Al op jonge leeftijd krijgt Alice (35) te zien wat depressie met haar moeder doet. Later kampt ook zus Laura met duistere gedachten die haar uiteindelijk leidden tot suïcide.
Zeventien jaar na het overlijden van haar zus zegt de 35-jarige Alice zelf ook te worstelen met depressieve gevoelens. Ze vertelt er meer over in een telefonisch interview met LINDA.meiden.
Trigger warning: dit artikel bespreekt zelfdoding. Worstel je met suïcidale gedachten of maak je je zorgen om iemand anders? Praat er dan over. Bel 113 of ga naar www.113.nl.
Het leven van Alice van der Zalm (35) is niet altijd over rozen gegaan. Ze leert al op jonge leeftijd wat een depressie met haar moeder en hun gezin doet. “Mijn moeder had last van depressieve episodes. Als ze niet lekker in haar vel zat, dan zei ze tegen mijn zus, broer of mij dat ze een einde aan haar leven zou maken. Wij moesten dan aan onze vader vertellen dat mama naar de trein was gegaan.”
Op haar twaalfde wordt Alice uit huis geplaatst. Een half jaar later komt ze erachter dat ook haar zus uit huis is gegaan, omdat hun moeder niet meer goed voor hen kon zorgen.
Tekst loopt door onder de foto.
Als Alice 18 is komt haar zus te overlijden aan suïcide. “Ze was mijn beste en enige vriendin. Mijn zus was al langere tijd depressief. Ik weet dat ze, net als ik, een heftig verleden heeft gehad, waarbij huiselijk geweld en slechte vrienden ook een grote rol speelden. Ik denk dat ze eenzaam was en in een cultuur – gothic – terechtkwam waar dat meer geaccepteerd werd. De dood staat daar vaak centraal.”
Uit angst voor het ergste, brachten Alice en haar toenmalige vriend haar zus naar een ggz-instelling. Laura vindt niet dat ze goed geholpen wordt en gaat weer naar huis. Binnen twee weken maakt ze daar een einde aan haar leven, zegt Alice. “Ik kan het me nog als de dag van gister herinneren. Zij belde mij ’s ochtends op de huistelefoon. Doordat ik onder de douche stond nam ik niet op. Die dag zou ik na mijn rijles naar haar toegaan. Het was erg druk op de weg en ik weet nog dat ik aan de andere kant van haar straat uit de auto stapte. Ik ben te laat, dacht ik.”
“Eenmaal bij haar voordeur belde ik aan, en toen er niet werd opgedaan stak ik de huissleutel in het slot. De deur ging niet open. Binnen hoorde ik haar telefoon overgaan. Ik voelde meteen dat het niet goed was. Ik ben naar de buren gegaan, die hebben uiteindelijk de politie gebeld. Ook belde ik mijn vader, die zei dat ik tegen de deur moest trappen.”
Als de politie ter plaatse is, lopen ze mee naar het appartement van Laura. “Zij staken de sleutel in het slot, de deur ging gewoon open. Heel gek. Terwijl ik buiten wachtte, is de politie naar binnen gegaan. Even later kwamen ze het nieuws brengen dat mijn zus was overleden. Ik viel op de grond. Ik was hysterisch. Tot de dag van vandaag vraag ik me af wat ze tijdens haar belletje tegen me wilde zeggen.”
Het enige wat Alice op dat moment wil, is naar haar zus toe. “Ik wilde haar zien. Mijn oom, die er ook was en vroeger bij de politie zat, zei dat het niet mocht. Ze hebben haar uiteindelijk zonder mijn medeweten weggebracht. Ik wilde zo graag bij haar zijn, zodat ze niet alleen was. Ik kon er niet meer voor haar zijn.” De zus van Alice is 20 jaar geworden.
Zó ga je met iemand het gesprek aan over zelfdoding: 'Wees direct'
Ondanks het grote verlies en verdriet, zorgt Alice ervoor dat haar zus een waardig afscheid krijgt. “Ik heb haar kleding uitgekozen en samen met mijn oom hebben we haar haar gefatsoeneerd. Ze lag een aantal dagen in de kerk opgebaard. De omgeving was een groot contrast met mijn zus die volledig in het zwart gekleed was, waarbij haar tattoos zichtbaar waren. In de dagen voor de begrafenis ben ik elke dag naar haar toegegaan, om afscheid te nemen.”
Ook zoekt Alice de muziek uit en maakt een boekje met foto’s met haar zus samen. “Het was heel therapeutisch. We waren gewoon heel close.”
Tekst loopt door onder de foto.
Na haar zus een laatste eer te hebben bewezen, begint het verwerkingsproces. “Ik had veel last van angsten en nachtmerries. Er was iets gebeurd wat ik niet kon bevatten. Maar haar overlijden gaf mij ook kracht. Ik heb de belofte gemaakt om alles uit mijn leven te halen en dat doe ik nu nog steeds. Het verlies van Laura zorgde ervoor dat ik mijn gewelddadige partner verliet. Dat heb ik haar gegeven.”
Nu, zeventien jaar later, denkt Alice niet alleen met een traan maar ook met een lach aan haar zus. Ze deelt haar favoriete herinneringen. “Het zijn vooral alledaagse dingen. Zo gingen we vaak samen naar de Hema om te lunchen. En als ik langskwam kocht ze altijd een appelstrudel om in de oven te doen. Het waren de simpele dingen. Ze was mijn beste vriendin.”
Beste vriendinnen of niet, de twee verschillen enorm van elkaar, maar sloten juist daarom zo goed op elkaar aan. “Ik ben het tegenovergestelde van mijn zus. Ik ben een keer meegegaan in haar wereld, kleding en al. Er zijn geen foto’s van, maar ik weet nog hoe zij mij leerde dansen op haar muziek. Zij was gothic en ik hield van bubbling. We zeiden ook vaak dat als we geen zussen waren dat we niet met elkaar om zouden gaan. ‘Je bent te raar’, zeiden we dan. Hoe dan ook was ze mijn grote voorbeeld en ik haar zusje dat ze wilde beschermen.”
“Ik heb het overlijden van mijn zus een plek kunnen geven”, zegt Alice. “Ik merk wel dat ik me rond haar overlijdensdatum, 2 maart, altijd klote voel. Hoewel ik de gebeurtenis heb verwerkt, draag ik het verlies onbewust met me mee.”
Ter verwerking heeft Alice EMDR-therapie gevolgd, vooral voor de herinnering dat ze de deur niet kon openen. “Als ik daarna bij mijn moeder kwam, werd ik angstig om de badkamerdeur te openen. Ze ligt daar straks, dacht ik dan. Psychotherapie heeft me geholpen dit te verwerken.”
Indy's (24) vriendin deed poging tot zelfdoding: 'Nadat ik de telefoon niet opnam'
Net als haar moeder en zus kampt ook Alice met haar eigen depressieve gedachten. “Ik ben niet gediagnosticeerd met depressie, maar heb wel gedachten aan zelfdoding. Deze begonnen na de dood van mijn zus. Ik heb toen gedacht om mezelf van het leven te beroven. En moet eerlijk bekennen dat ik er ook naar heb gehandeld, door pillen te pakken en met alcohol weg te spoelen. Als ik er nu op terugkijk, was het een schreeuw om aandacht. Zelf zie ik het niet als een poging, al was ik op dat moment wel klaar met het leven. Ik wist niet hoe ik uit de negativiteit moest komen.”
Alice’s schreeuw om aandacht, schrijft ze deels toe aan haar jeugd. “Ik heb een leven gehad dat niet altijd makkelijk was, met misbruik en geweld. Als kind heb ik meegekregen dat als het leven moeilijk is, dat je dan dood wil. Ik weet niet beter.”
Tekst loopt door onder de post.
Dit bericht op Instagram bekijken
Op dit moment gaat Alice door een periode waarin er een zwarte wolk boven haar hoofd zweeft. “Ik heb donkere gedachten. Ze voelen heel echt. Er zijn soms weken of maanden dat ik me slecht voel. Ik wil me dan het liefst in bed verstoppen.”
Dit is niet de eerste keer dat de 35-jarige door zo’n periode gaat. “Ik heb gemerkt dat als ik toegeef aan het gevoel, dat het helpt. Accepteren dat de gevoelens er zijn, maakt het lichter. Ondanks de suïcidale gedachten hoop ik nooit naar ze te handelen.”
Met twee bedrijven is Alice, ondanks haar innerlijke wereld, een echte carrièretijger. “Ik wil laten zien dat depressieve gedachten je werk niet in de weg hoeven te zitten. Ja, ik heb een rugzakje, maar kan nog steeds alles uit het leven en mijn werk halen. Je kan heel gelukkig en heel ongelukkig tegelijkertijd zijn.”
Om ervoor te zorgen dat de depressieve gedachten haar leven zo min mogelijk beheersen, heeft Alice leren luisteren naar haar behoeften. “Ik zit niet aan de medicatie, maar probeer wel met alternatieve geneeswijzen mijn gedachten te reguleren. Door duistere periodes uit het verleden, heb ik sneller leren schakelen. Ik kijk nu eerder naar wat ik nodig heb en hoe ik het mezelf kan geven. Daarnaast ben ik me ook erg bewust dat ik extra steun mag krijgen.”
Dit is en blijft voor haar een leerproces. “In periodes dat het goed gaat, denk ik dat ik niets en niemand nodig heb. Juist dan is het zaak om er preventief mee bezig te zijn. Ik doe dat nog te weinig en weet dat ik daar nog in kan groeien.”
Sanne (27) verloor haar moeder aan zelfdoding: 'M'n kapper vroeg hoe ze het had gedaan'
