Jarenlang heeft Charity (25) gestotterd. Ze kan zichzelf niet uiten en ziet daarom geen toekomst voor zich. Een logopedist vertelt haar dat haar stotter niet weg kan gaan. Ze moet het maar omarmen.
Charity zag door stotteren op tegen leven: 'Ik zat opgesloten in m'n lichaam'
Op haar dieptepunt vindt Charity een cursus waarmee ze alsnog van haar stotter afkomt.
Stotterprobleem
Hoewel stotteren voor sommige mensen geen belemmering is, ligt Charity nachtenlang wakker van onzekerheid en schaamte. Uit onderzoek van het Del Ferro Instituut (gespecialiseerd in stottertherapie) blijkt dat bijna de helft van de mensen met een stotterprobleem last heeft van depressiviteit en dat één op de zes zelfs aan zelfdoding denkt. Stotteren heeft bij deze mensen grote impact op hun sociale leven en arbeidskansen. Zo ook bij Charity, die op haar twaalfde van haar logopedist te horen krijgt dat ze nooit meer van haar gestotter afkomt.
Van blij ei naar stil meisje
Charity zit in groep drie als ze voor het eerst merkt dat stotteren haar in de weg zit. “Ik had toen een leesmaatje uit een hogere klas aan wie ik voorlas. Eerst was dat mijn zus en ging het lezen prima. Toen ik een nieuw leesmaatje kreeg, kreeg ik geen zin meer voorgelezen.”
Al snel beseft Charity dat ze “anders” is. “Een jaar later veranderde ik van basisschool en stond ik als zevenjarige voor een nieuwe klas. Ik veranderde toen van een blij ei naar een stil meisje. Door mijn gestotter was ik bang dat anderen me niet leuk vonden.”
Logopedie
Stotteren uit zich bij Charity in grimassen. “Dan blijf ik hangen in een letter en trek ik een scheef gezicht – omdat het me moeite kost om een volgend woord te zeggen. Op de basisschool raakten kinderen eraan gewend, maar mijn gezichten werden soms nagedaan. Ik heb dat nooit gezien als pesten, maar het maakte me wel onzeker.”
In groep acht wil Charity zelf logopedie. “Mijn ouders hadden me toen ik vier was al een keer meegenomen. Toen zei de logopedist dat ik mijn stotter moest ontgroeien, zoals mijn moeder vroeger ook had gedaan. Dat gebeurde alleen niet. Op mijn twaalfde kreeg ik te horen dat ik al te oud was om eroverheen te groeien. Ik moest het omarmen.”
Lezerskwestie: 'Ik durf niemand te zeggen dat ik eigenlijk stotter'
Spanning voor middelbare school
Charity ligt wekenlang wakker voor haar eerste dag op de middelbare school. “Ik kon niet slapen, had buikpijn van de spanning en overwoog me de eerste week ziek te melden. Alles zodat ik me maar niet hoefde voor te stellen in de klas. Het zeggen van mijn naam, was voor mij namelijk een struikelblok.
Als ik stotterde op mijn naam, kwam er altijd een A-klank uit. Daardoor dachten mensen dat ik Acharity heette. Ik weet nog dat ik anderen niet verbeterde als ze me zo noemde. Veel mensen snappen niet dat stotteren veel energie kost. Daardoor werd ik selectief in wat ik zei. Voor jou heet ik wel gewoon Acharity.”
Uitzichtloze toekomst
Charity voelt zich lelijk en dom door haar stotteren. “Ik trok rare gezichten en had moeite met antwoorden in de klas. Daardoor dachten mensen dat er iets mis was met mijn hersenen. Ik zat opgesloten in mijn lichaam, omdat ik mezelf niet kon uiten zoals ik wilde. Volgens de logopedist moest ik dat maar accepteren.”
Aan het einde van de middelbare school ziet Charity haar toekomst uitzichtloos in. “Ik wilde werken in de zorg, maar twijfelde of dat wel ging lukken met mijn stotter. De IT-afdeling zou kunnen, maar dat zag ik niet zitten. Ik wilde met mensen praten – maar kon niet eens een normaal gesprek voeren. Dat ik ooit een relatie zou krijgen, zag ik daarom ook niet voor me. Zelfs mijn kinderwens leek me onrealistisch, want wie ging school bellen als het kind ziek was?”
Geen doorverwijzing
Charity gaat alsnog de opleiding tot doktersassistent doen, maar bereikt mentaal een dieptepunt. “Mijn stagebegeleider bevestigde destijds mijn twijfels. Ik deed goed mijn best, maar zou nooit aan de bak komen met mijn spraakgebrek. De afgelopen jaren had ik van alles geprobeerd om alsnog van mijn stotter af te komen. Van hypnosesessies tot cursussen gericht op zelfvertrouwen. Niets leek te helpen, waardoor ik steeds meer hoop verloor en me depressief voelde.
Ik had gehoord van de cursus van Del Ferro, wat me uiteindelijk heeft geholpen, maar voelde me te slecht om daaraan te beginnen. Daardoor dacht ik nog negatiever over mezelf; ik was een teleurstelling, omdat ik er niet alles aan deed.”
Charity zoekt hulp bij een psycholoog. “Die wilde me niet helpen. Mijn depressieve klachten kwamen door mijn stotter – en omdat ik al een cursus op het oog had, moest ik dat eerst maar proberen. Als ik daarna nog last had van negatieve gedachten, mocht ik terugkomen.”
Vivian (31) slikt antidepressiva: 'Had het gevoel dat ik gefaald had'
Tools tegen stotteren
Uiteindelijk lukt het Charity om aan de cursus te beginnen. “De eerste dag werd ik meteen gevraagd om te praten voor een groep. Ik moest mijn handen op mijn ribben zetten en die tijdens het spreken naar binnen bewegen. Daardoor ging het middenrif omhoog, waardoor het fysiek niet mogelijk is om te stotteren. Het lukte me om mezelf zonder hapering voor te stellen – ik was in shock.”
Gedurende de cursus leert Charity haar middenrifspier beter te besturen. “Ik oefende met verschillende tools, waardoor ik ook zonder handen mijn gestotter kon bedwingen. Mijn zelfvertrouwen groeide en inmiddels spreek ik bijna automatisch vloeiend. Als ik bijvoorbeeld merk dat ik snel praat, vertraag ik en als ik een stotter voel opkomen, stop ik even. Ik kan nu uren praten zonder vast te lopen – en mezelf eindelijk uiten zoals ik wil.”
Niet onderschatten
Voor anderen met een stotterprobleem, wil Charity benadrukken dat hun gevoelens er mogen zijn. “De impact van stotteren moet niet worden onderschat, ook al zijn er ook mensen die het niet als een probleem ervaren. Accepteren is niet de enige oplossing – en er zijn methodes die helpen om ervan af te komen, zoals de cursus die ik heb gevolgd.
Daardoor zit ik nu in mijn laatste jaar van de opleiding huid- en oedeemtherapie en kan ik zonder belemmering mijn dromen nastreven. Ik wil anderen graag meegeven dat je meer bent dan je stotter. Er is licht aan het einde van de tunnel en ik hoop dat mijn verhaal anderen kan inspireren.”
Meer LINDA.meiden? Download de LINDA.meiden app voor funny columns, persoonlijke verhalen en exclusieve deals.
Zoë Tauran brengt nummer uit rondom mentale gezondheid: 'Kwam zelf maanden niet buiten'
