Social Work-studente Lina* (23) is twee jaar geleden gediagnosticeerd met ADHD en OCD. Ze vertelt waarom de diagnose pas zo laat kwam en hoe ze hiermee omgaat.
Lina heeft ADHD en OCD: 'Ik moet van het balkon afspringen, anders gaan mijn ouders dood'
Trigger warning: beschrijvingen over zelfmoord.
Bizarre gedachtes
“Vroeger had ik al intrusieve gedachtes – bizarre gedachtes die je juist niet wil hebben. Zoals: je moet drie keer springen of van het balkon afspringen, anders gaan je ouders dood”, legt Lina uit. “Zo’n tien jaar later snapte ik pas dat dit een onderdeel van OCD is en dat ik niet gek ben.”
“Op de basisschool was ik hiervoor onder behandeling bij een psycholoog, maar die wist niet wat me mankeerde. Mijn gedachtes waren ontzettend beangstigend. Ik durfde nooit iemand te vertellen wat er in mijn hoofd omging. Destijds ook de psycholoog niet. Ik was bang dat niemand me niet zou begrijpen en dat mensen me voor gek zouden verklaarden.”
Het begin: ADHD
Zo’n drie jaar geleden valt het kwartje bij Lina: “Op mijn studie word ik omringd door mensen die gespecialiseerd zijn in stoornissen. Tijdens een les gaf ik aan dat ik erg veel moeite had om me te concentreren. De docent kwam later naar mij toe en zei dat ik me eens moest laten testen op ADHD.” Zo gezegd, zo gedaan. Lina heeft een afspraak bij de huisarts gemaakt en is doorverwezen naar een psycholoog die haar voor een tijdje cognitieve therapie aanbiedt.
“Ik wist dat het niet alleen ADHD was, omdat ik nog niet had verteld over de gedachtes in mijn hoofd. Laat staan de rare gedachtes die ik had en de taken die ik moest uitvoeren van mezelf.” Lina heeft al haar moed bij elkaar geraapt en vertelt haar nieuwe psycholoog over haar gedachtes. Die dag heeft ze ook haar dagboek laten zien, dat niemand ooit had gezien of gelezen. “Ze wilde er niet eens naar kijken. Volgens mij had ze al een diagnose in haar hoofd en werkte ze mijn antwoorden daar naartoe. Het was zó frustrerend, ik voelde me totaal niet gehoord. Na deze slechte ervaring wilde ik nooit meer een psycholoog zien.”
Onderzoek naar OCD
De studente is zelf op onderzoek uitgegaan en kwam tot de ontdekking dat zij OCD heeft. “Uit wetenschappelijke artikelen kon ik halen dat de aparte gedachtes die ik had en moest uitvoeren te herleiden waren naar Obsessieve Compulsieve Disorder.”
Lina is constant angstig en heeft compulsies. “Soms heb je van die gedachtes: wat als ik nu voor de trein spring of wat als ik op de snelweg het stuur ineens naar links trek. Die gedachtes zijn normaal. Maar normale mensen denken eraan, schrikken er misschien van en gaan door met hun leven. Als ik zoiets denk, kan ik het niet loslaten. Mensen met OCD kunnen niet zomaar verder met hun dag na zo’n beangstigende gedachte. Daar komen die compulsies vandaan.”
Anna Drijver over dwangneuroses: 'Ik dacht dat iedereen dood zou gaan'Lees meerDe compulsies die Lina heeft, zijn gedachtes die zij moet uitvoeren. Als ze dat niet doet, gelooft ze dat dit heftige consequenties heeft. “Ik heb wel eens een compulsie gehad waarbij ik voor de trein moest springen, omdat ik anders dacht dat m’n ouders dood zouden gaan als ik het niet deed. Ik ben toen achter een muurtje gaan staan, omdat ik bang was dat ik het echt zou doen.”
Vooroordeel
De meeste mensen denken bij ADHD aan drukke stuiterballen en bij OCD aan obsessief schoonmaken. Volgens de studente zijn dit vooroordelen die lang niet op iedereen slaan. “Bij ADHD denk ik al snel terug aan die stoorzender uit m’n basisschooltijd. Het was een jongetje dat superdruk was en zijn diagnose was bij iedereen bekend. Maar over meisjes met een psychische aandoening hoorde ik nooit wat.” Volgens Lina kunnen meisjes en vrouwen supergoed maskeren. Ze passen zich aan aan de groep waarin ze leven. “Hun cognitie, emotionele gesteldheid en zelfs hun stoornis maskeren ze heel goed.”
Linda vindt het jammer dat hier niet open over gepraat wordt. “Ik dacht jarenlang dat ik gek was en dat ze mij in een gesticht zouden stoppen als ik iemand erover vertelde.” Volgens de studente worden er wel vorderingen gemaakt, maar is het nog steeds niet volledig geaccepteerd in de maatschappij. “Als niemand erover praat, weet je ook niet dat er hartstikke veel mensen zijn die hetzelfde denken als jij.”
Rust
Momenteel wordt Lina behandeld bij PsyQ in Nijmegen. Een vestiging gespecialiseerd in het behandelen van ADHD en OCD. De diagnoses geven haar veel rust. “Typische dingetjes zoals ongeorganiseerd zijn of vaak te laten komen zijn geen onderdeel van mijn karakter. Het is te verklaren en dat geeft me veel rust.”
De studente raadt aan om je toch te laten testen op een psychische aandoening als je hier al over twijfelt. “Vertel het sowieso aan één persoon die je vertrouwt. Je ouders, tante of een leraar. Als je je gedachtes en zorgen deelt, zal je zien dat mensen er echt wel begrip voor hebben en je willen helpen.”
*Lina’s naam is gefingeerd en bekend bij de redactie. De vrouw op de foto is niet Lina.
Kamp jij zelf met vragen of maak je je zorgen om iemand anders? Je kan altijd contact opnemen met lotgenoten via OCDnet.nl. Voor vragen kan je hier ook terecht of neem contact op met je huisarts. Voor levensbedreigende situaties bel dan het alarmnummer: 112.